Seks kojarzy się na ogół z odprężeniem i rozkoszą. Nie zawsze jednak powiązanie między przyjemnością, a współżyciem seksualnym jest tak oczywiste. Wiele osób boryka się z problemami, które skutecznie utrudniają im czerpanie radości z aktywności seksualnej. Jednym z nich jest dyspareunia. Czym jest ta dysfunkcja? Jak można ją wyleczyć?
Co to jest dyspareunia?
Najogólniej mówiąc, dyspareunia jest rodzajem dysfunkcji, która objawia się odczuwaniem bólu w trakcie stosunku. Ból ten ma charakter trwały lub nawracający i przede wszystkim pojawia się w czasie próby wprowadzenia członka do pochwy. Najczęściej dyspareunia dotyczy kobiet. Przyczyn tego problemu jest wiele. Mogą mieć one podłoże emocjonalne lub fizyczne albo mieszane. Nieleczona dyspareunia, będzie prowadzić do unikania zbliżeń, a nawet do awersji seksualnej. Dlatego bardzo ważne jest, by jednak zgłosić się do lekarza i poszukać źródeł tej dysfunkcji.
Objawy dyspareunii
Głównym objawem dyspareunii jest piekący lub kłujący ból w trakcie penetracji lub w momencie wprowadzania członka do pochwy. Może on także pojawiać się podczas gwałtownych i głębokich ruchów wykonywanych w czasie penetracji. Niewątpliwie ból ten odbiera przyjemność ze współżycia i sprawia, że dana osoba na ogół chciałaby stosunek przerwać. W dłuższej perspektywie będzie ona także unikać zbliżeń.
Przyczyny dyspareunii
Przyczyn despareunii może być naprawdę wiele, dlatego bardzo ważne jest, by dokładnie je ustalić. Mogą nimi być czynniki natury fizycznej:
- stany zapalne,
- stany pooperacyjne,
- zmiany poporodowe,
- choroby ginekologiczne,
- urazy powstałe w trakcie intensywnego współżycia,
- endometrioza (obecność błony śluzowej macicy poza jamą macicy),
- nieprawidłowa budowa narządów rodnych,
- niedostateczne nawilżenie pochwy (np. na skutek stresu, zbyt niskiego poziomu pobudzenia lub zmian hormonalnych).
Dyspareunia może także wynikać z przyczyn natury psychologicznej, takich jak:
- zaburzone relacje partnerskie (m.in. konflikty, zdrada partnera, brak skutecznej komunikacji między partnerami),
- depresja i zaburzenia nastroju,
- kompleksy i niskie poczucie własnej wartości,
- poczucie winy wynikające z przekazów rodzinnych, religijnych i kulturowych,
- traumatyczne doświadczenia jak molestowanie seksualne i gwałt.
Leczenie dyspareunii
Ponieważ dyspareunia wynika często z połączenia czynników psychologicznych z ginekologicznymi, bardzo ważne jest, by ustalić jej źródło. Leczenie będzie uwarunkowanie podłożem dysfunkcji, skupiając się zarówno na przyczynach, jak i objawach. Często w proces diagnostyczny zaangażowanych jest kilku specjalistów tj. seksuolog, ginekolog, urolog, a także psychiatra lub psycholog. W pierwszej kolejności można jednak udać się do ginekologa, który potwierdzi lub wykluczy istnienie problemów natury ginekologicznej. Stricte medyczne przyczyny, powinny zostać poddane leczeniu operacyjnemu lub farmakologicznemu.
Czy wiesz że: szacuje się, że koło 8-20% kobiet, na którymś etapie swojego życia będzie borykać się z dyspareunią?
W przypadku źródeł natury emocjonalnej dużą skutecznością cieszą się metody treningowe, np. desensytyzacja (ćwiczenie polegające na rozluźnianiu mięśni pochwy), trening autogenny (uczenie się jak wprowadzać swoje ciało w stan relaksacji), a także trening partnerski (dotyczący m.in. tego jak zwiększać swoją przyjemność w trakcie współżycia). W przypadku traumatycznych doświadczeń czy dużych kompleksów, najlepszym rozwiązaniem jest psychoterapia, która pozwala na poradzenie sobie z trudnymi wspomnieniami i zmierzenie się ze szkodliwymi przekonaniami. Bywa, że problem dyspareunii pojawia się w jakimś ciężkim dla danej pary momencie. Może to wtedy oznaczać kryzys w związku lub problemy z komunikacją. Zaleca się wówczas psychoterapię par, dzięki której partnerzy lepiej mogą poznać swoje potrzeby i oczekiwania, a także skuteczniej się porozumiewać. W niektórych przypadkach, pomagają pewnie modyfikacje w życiu seksualnym danej pary m.in. zmiana pozycji, wydłużenie gry wstępnej, zastosowanie lubrykantu.
Dyspareunia u mężczyzn
Dyspareunia u mężczyzn występuje rzadko. Badania wskazują, że zaledwie 1-5% mężczyzn doświadcza bólu w trakcie stosunku. Nie wiadomo jednak, czy statystyki te są adekwatne. Możliwe, że tabu społeczne związane z zaburzeniami seksualnymi u mężczyzn przekłada się na niskie wyniki, choć nie można wykluczyć, że występowanie tego typu problemu u płci męskiej jest po prostu nieczęste.
Zapamiętaj: Dyspareunia u mężczyzn występuje rzadko. Badania wskazują, że zaledwie 1-5% mężczyzn doświadcza bólu w trakcie stosunku. Nie wiadomo jednak, czy statystyki te są adekwatne.
Dyspareunia u mężczyzn najczęściej wynika ze stanów zapalnych, uczulenia, chorób prącia lub wad w jego budowie lub z zaburzonych relacji partnerskich. Może również ona wystąpić w trakcie stosowania prezerwatywy. Niektórzy mężczyźni nie są w stanie osiągnąć wzwodu korzystając z tego środka antykoncepcji. Także słabe nawilżenie pochwy może wywołać dolegliwości bólowe. Z pewnością w przypadku nawracającego lub narastającego bólu w czasie stosunku należy zgłosić się do lekarza.
Dyspareunia wskazuje na odczuwanie dolegliwości bólowych w trakcie penetracji, co skutecznie może zniechęcać do podejmowania aktywności seksualnej. W większości przypadków przyczynę bólu można jednak skutecznie wyleczyć. Dlatego warto udać się na konsultację ginekologiczną i seksuologiczną. Seks w końcu nie tylko przynosi przyjemność, ale również umacnia więź między partnerami, nie można więc zaniedbywać tej kwestii.