Co to jest ekstrakcja zębów i kiedy się ją wykonuje? Przyczyny, przebieg i powikłania po zabiegu

Ekstrakcja zębów jest zabiegiem, który większości kojarzy się z dyskomfortem, strachem, czy też bólem. Idealnie wpasowuje się w słynne powiedzenie „dentysta sadysta”. Nawet nie wyobrażamy sobie, jak mylne są wizje, kreowane przez nasz mózg! Szczęśliwie, obecna medycyna poszła do przodu na tyle, że zabieg ten może być w pełni komfortowy dla Pacjenta, a z bólem czasem może mieć wspólnego…nic.

Co to jest ekstrakcje zębów?

Ekstrakcja zębów to nic innego jak profesjonalna nazwa usunięcia zęba. Zabieg ten wykonywany jest przez lekarza dentystę w znieczuleniu miejscowym, lub w wyjątkowych przypadkach w znieczuleniu ogólnym. Wykonywany jest on przy użyciu specjalistycznych narzędzi takich jak dźwignie czy kleszcze. Jego geneza opiera się na zerwaniu więzadła zęba – elementów, które są odpowiedzialne za utrzymanie zęba w zębodole. Następnie przy użyciu kleszczy należy zwichnąć ząb, po czym pewnym ruchem wyjąć go z zębodołu. Dla każdego zęba określone są profesjonalne ruchy, które należy wykonywać podczas usuwania. Pozwala to na bezpieczne wykonanie zabiegu, a także ułatwia procedurę – ruchy przystosowanym do budowy anatomicznej i lokalizacji każdego z zębów.

Jakie są przyczyny ekstrakcji zębów?

Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.

Zapisuję się

Wśród przyczyn ekstrakcji zębów można zaryzykować stwierdzenie, że miano królowej otrzymuje choroba próchnicowa – zwykle to ona jest przyczyną tak ogromnych destrukcji w obrębie zębów. że jakiekolwiek leczenie jest niemożliwe, a ekstrakcja zostaje jedyną alternatywą. Dlatego też tak ważne jest nagłaśnianie problemu dbania o higienę jamy ustnej. Pozostałości w postaci np.korzeni zębów są także wskazaniem do ekstrakcji – mogą one stanowić ogniska infekcji w jamie ustnej oraz przyczyniać się do tworzenia stanów zapalnych. Zdarza się też, że usunięcia wymagają zęby w pełni zdrowe. Taki przypadek dotyczy zwykle osób, które są przygotowywane do leczenia ortodontycznego – czasami aby uzyskać jego zadowalający efekt, należy wykonać ekstrakcję jednego, lub kilku zębów. Zwykle dotyczy to zębów I przedtrzonowych szczęki.

Zapamiętaj: Chirurgiczne usunięcie zęba to szczególny typ ekstrakcji, który od lekarza dentysty wymaga zastosowania dodatkowych procedur oraz narzędzi.

Kolejną przyczyną ekstrakcji, mogą być zęby mądrości. Tutaj należy zwrócić uwagę na to, że ich usunięcie powinno mieć miejsce w momencie, gdy występują ku temu określone wskazania, takie jak nieprawidłowe ułożenie zębów, nieprawidłowy tor wyrzynania czy towarzyszące temu procesowi dolegliwości bólowe lub stany zapalne.

Chirurgiczne usunięcie zęba

Chirurgiczne usunięcie zęba to szczególny typ ekstrakcji, który od lekarza dentysty wymaga zastosowania dodatkowych procedur oraz narzędzi. Wymaga to stworzenia wyjątkowego dostępu do zęba – nacięcia dziąsła w jego okolicy oraz odseparowania go. Następnie przy użyciu narzędzi mechanicznych, tj. wierteł, lekarz dostaje się do zęba, usuwając warstwę kości. Należy zaznaczyć, że całą procedurą, tak samo klasyczna ekstrakcja, wykonywana jest w znieczuleniu, dzięki czemu Pacjent nie odczuwa żadnych dolegliwości. Mimo tego, że opis zabiegu wydaje się nieco bardziej skomplikowany, można by rzecz – nieco bardziej traumatyczny, niż w przypadku klasycznej ekstrakcji, to nie należy się go bać.

Powikłania po ekstrakcji zębów

Jak w przypadku każdego zabiegu chirurgicznego, zdarza się, że po ekstrakcji występują powikłania. Do jednych z najczęstszych powikłań należą:

Ból poekstrakcyjny – może być on spowodowany obrzękiem okolicznych tkanek miękkich, nieprawidłowym zaopatrzeniem zębodołu lub być w pełni normalną reakcją organizmu na przeprowadzony wcześniej zabieg. Jeśli ból nie ustępuje, nasila się, utrudnia codzienne funkcjonowanie.
Szczękościsk – ograniczona możliwość otwierania ust lub jej brak. Może być on efektem podrażnienia włókien mięśniowych lub nerwowych podczas ekstrakcji zębów trzonowych, graniczących z mięśniem żwaczem i mięśniami skrzydłowymi.
Suchy zębodół – tzw. poekstrakcyjne zapalenie zębodołu. Pojawia się zwykle w 2 lub 3 dobie po zabiegu. Charakteryzuje się bardzo silnym bólem i nadmierną wrażliwością dotykową okolicznych tkanek. Wnętrze zębodołu wypełniają masy o szaro-brunatnym zabarwieniu i przykrym zapachu.
Zaburzenie czucia – jest ono zwykle spowodowane podrażnieniem włókien nerwowych, które nastąpiło podczas podania środka znieczulającego. Zwykle po kilka dniach lub tygodniach czucie wraca samoistnie. Aby przyspieszyć regenerację, można wspomóc się poprzez przyjmowanie kompleksu witamin z grupy B lub wykonywanie masaży okolicy, w której obrębie występuje niedoczulica. W przypadku wystąpienia któregokolwiek z powikłań należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza dentysty.

Zalecenia po ekstrakcji zębów

Prawidłowo wykonany zabieg ekstrakcji stanowi połowę sukcesu – druga połowa, to prawidłowe gojenie. Tutaj rola lekarza kończy się na uświadomieniu Pacjenta oraz przekazaniu mu określonych zaleceń. To od niego zależy, czy będzie ich przestrzegał, co stanowi szansę na gojenie bez zbędnych powikłań. Co więc należy robić, aby proces ten przebiegał prawidłowo?

Kilka godzin po ekstrakcji należy powstrzymywać się od spożywania posiłków. Okres ten stanowi kluczowy element dla prawidłowego gojenia, dlatego unikamy narażenia okolicy, w której wykonywany był zabieg na wszelkie obciążenia lub drażnienie.
Do końca dnia należy powstrzymywać się do spożywania pokarmów twardych, drażniących. Preferowane są pokarmy miękkie, lekkie, tzw. dieta papkowata.
Należy unikać intensywnego płukania jamy ustnej.
Przez 5-7 kolejnych dni zabiegi higienizacyjne w okolicy rany należy przeprowadzać z wyjątkową starannością, bardzo delikatnie, unikać ruchów i przyrządów, które mogłyby spowodować jakiekolwiek podrażnienia.
W przypadku pojawienia się obrzęków należy stosować okłady chłodzące, łagodzące dolegliwości bólowe.
W przypadku pojawienia się dolegliwości bólowych należy zastosować środek przeciwbólowy zalecony przez lekarza dentystę lub jeden z preparatów ogólnodostępnych.
Przez kolejne 7-10 dni należy unikać spożywania wyrobów nikotynowych i alkoholowych.
Poza ogólnymi zaleceniami należy pamiętać o przestrzeganiu wszelkich zaleceń indywidualnych, przekazanych przez lekarza-dentystę. Szczególną uwagę należy zwrócić na regularne przyjmowanie antybiotyków, w przypadku gdy były one zlecone. Nie należy kończyć kuracji wcześniej , niż zalecił to lekarz, nawet w momencie, gdy nie odczuwamy żadnego dyskomfortu lub bólu.

Czy wiesz że: czasami zabieg ekstrakcji wykonywany jest u noworodków - jak to możliwe? Zdarza się, że dzieci rodzą się z zębami wrodzonymi. Takie zęby wymagają zwykle usunięcia.

Reasumując, jak można wywnioskować – nie taki zabieg ekstrakcji zęba straszny, jak go malują. Szczęśliwie w obecnej dobie, możliwości przeprowadzenia go w jak najmniej traumatycznych warunkach są tak ogromne, że zgłoszenie się do gabinetu wystarczająco szybko – tzn. przed momentem, jak już będziemy zwijać się z bólu – da szansę na to, abyśmy zabiegu kompletnie nie odczuli. Mimo to należy zaznaczyć, że każdy z nas powinien dbać o zęby w taki sposób, aby zabiegów tego typu wykonywać, trzeba było jak najmniej. Ekstrakcja to niestety droga bez powrotu. Kolejnego zęba nie będzie.