Co to jest naczyniak? Jego występowanie, rodzaje oraz sposoby leczenia. Naczyniaki limfatyczne

Naczyniaki to łagodne zmiany nowotworowe, diagnozowane u części dzieci i osób dorosłych.  Wywodzą się z drobnych naczyń krwionośnych – jednak, co stanowi ich główną przyczynę? Jak skutecznie leczyć naczyniaki i czy mają skłonność do nawracania? Co warto wiedzieć, jeśli dotyczy nas ten problem?

Co to jest naczyniak?

Naczyniaki to niezłośliwe nowotwory, które wywodzą się z nieprawidłowo rozrastających się komórek drobnych naczyń krwionośnych. Zazwyczaj lokalizują się w obrębie skóry głowy oraz karku. Takie powierzchowne naczyniaki występują w postaci żywoczerwonych plam, najczęściej lekko wypukłych.

Czy wiesz że: naczyniak jamisty określa się potocznie  „plamą z wina porto”?

Te z nich, które znajdują się nieco głębiej pod skórą mogą przeświecać na niebiesko. Naczyniaki mogą także dotyczyć narządów wewnętrznych, np. wątroby. Najczęściej wykrywane są podczas badań obrazowych (USG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny), wykonywanych z zupełnie innych powodów, ponieważ niezwykle rzadko dają objawy.

Występowanie naczyniaków

Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.
Zapisuję się

Częstość występowania naczyniaków sięga do 10% niemowląt. To właśnie tej grupy wiekowej dotyczą zazwyczaj te łagodne nowotwory. Co ciekawe, częściej obserwujemy je u dziewczynek (aż 2 do 5 razy częściej) niż u chłopców. Z wiekiem ich liczba maleje, część zanika całkowicie, aż po 10. rż. pozostaje ich tylko mniej niż 10%. W połowie przypadków po zmianie zostaje blizna bądź przebarwienie.

Naczyniaki narządów wewnętrznych zdarzają się rzadziej. Jednak to właśnie naczyniak wątroby jest najczęstszym niezłośliwym nowotworem tego narządu i występuje u 2-5% populacji, również częściej u kobiet.

Rodzaje naczyniaków

Wyróżniamy wiele rodzajów naczyniaków. Najprostszy podział to powierzchowne i wewnętrzne, co zostało już omówione. Głównie dzielimy je ze względu na ich typ histologiczny, czyli ocenę komórek pod mikroskopem. Można również pokusić się o wyróżnienie zmian złośliwych wywodzących się również z naczyń krwionośnych. Są one jednak bardzo rzadkie i wywodzą się również z komórek innego typu np. mięśniowych.

Niezłośliwe

  •  Naczyniak krwionośny włośniczkowy – najczęstszy rodzaj naczyniaka. Występuje w skórze, tkance podskórnej i błonach śluzowych jamy ustnej i warg, a także w wątrobie, śledzionie, nerkach, a nawet mózgu.
  • Naczyniak krwionośny jamisty – lokalizuje się w skórze, mięśniach szkieletowych, wątrobie, kościach. Jest zbudowany z dużych, poszerzonych kanałów naczyniowych, przybierając postać jam wypełnionych krwią. Wewnątrz naczyń często występuje zakrzepica czyli stan polegający na tworzeniu się zakrzepu w żyle.
  •  Ziarniniak naczyniasty – przybiera formę szybko rosnącego guzka o sino-czerwonym zabarwieniu na skórze lub błonie śluzowej dziąseł lub jamy ustnej. Łatwo ulega urazom i krwawi.
  • Guzek ciążowy – to ziarniniak naczyniasty występujący na dziąsłach ciężarnych kobiet. Zmiany mogą ustąpić samoistnie po ciąży albo zwłóknieć.
  • Naczyniak groniasty – występuje w mózgu lub oponach mózgowych, rzadki.
  • Kłębczak – znajduje się pod skórą na granicy paznokci, na twarzy i w okolicach uszu. Jest bardzo silnie unerwiony i wrażliwy na ucisk, powodując ból.
  • Obłoniak – jest zbudowany z komórek zewnętrznej warstwy otaczającej naczynie, tzw. przydanki, rzadki.

Złośliwe

  • Śródbłoniak krwionośny złośliwy – plasuje się pomiędzy naczyniakiem krwionośnym a naczyniakomięsakiem.
  • Obłoniak złośliwy – występuje zdecydowanie rzadziej niż postać łagodna.
  • Mięsak Kaposiego – zbudowany jest także z komórek mięśni gładkich, związany z zakażeniem wirusem HHV-8, występuje głównie u osób chorujących na AIDS.

Naczyniaki limfatyczne

Naczyniaki limfatyczne wywodzą się podobnie jak naczyniaki krwionośne z naczyń, ale nie krwionośnych, a limfatycznych. Naczynia te odpowiadają za transport limfy, zwanej chłonką, w organizmie. Te łagodne nowotwory występują znacznie rzadziej. Lokalizują się w skórze, kościach, w tkankach układu pokarmowego, oddechowego i narządach wewnętrznych. Najczęściej obecne są już po urodzeniu, ale mogą występować też później.

Wyróżniamy:

  •  naczyniak limfatyczny prosty (włośniczkowy) – to lekko wyniosła zmiana o średnicy 1-2cm w tkance podskórnej głowy, szyi i pachy;
  • naczyniak limfatyczny jamisty – występuje typowo u dzieci zazwyczaj w obrębie szyi lub pachy, a także w okolicy narządów płciowych. Jest dużo większy, osiąga wymiary do 15cm.

Leczenie naczyniaków

Duża część naczyniaków zanika samoistnie. Resztkowe zmiany skórne możemy usunąć za pomocą lasera. Naczyniaki są też wrażliwe na leki – glikokortykosteroidy.

Zapamiętaj: Większość naczyniaków zanika samoistnie.

Ostrzykujemy wtedy miejscowo zmianę oraz podajemy te leki również doustnie lub dożylnie. Operacje chirurgiczne przeprowadza się rzadko, głównie w przypadku dużych, rosnących naczyniaków narządów wewnętrznych, które nie reagują na leczenie glikokortykosteroidami. Wskazaniem do leczenia operacyjnego naczyniaków wątroby są:

  • zmiany o średnicy >10 cm,
  • ból, gorączka, zakrzepica,
  • szybkie powiększanie się zmiany,
  • ucisk na drogi żółciowe i sąsiednie narządy.

Pamiętajmy, że mimo że większość naczyniaków nie jest groźna i nie wymaga leczenia, nie należy zapominać o kontroli i obserwacji tych zmian, zwłaszcza w przypadku dzieci. Naczyniaki dla wielu osób stanowią defekt kosmetyczny – jednak można je usynąć laserowo w razie konieczności.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *