Co to jest teoria zapalna depresji? Markery zapalne w depresji

Szacuje się, że na świecie aż 350 mln ludzi cierpi na depresję. Światowa Organizacja Zdrowia przewiduje, że w 2030 roku zajmie ona pierwsze miejsce wśród najczęściej występujących chorób. Choć o zaburzeniu wiele już wiadomo, naukowcy wciąż usiłują dokładnie zrozumieć mechanizmy jego powstawania. W ostatnich latach coraz większym zainteresowaniem cieszy się teoria zapalna depresji.

Co to jest teoria zapalna depresji?

Depresja to choroba, która może mieć różną intensywność i formę. Ciężko także wskazać jedną przyczynę, która miałaby ją wywoływać. Powstawanie zaburzeń depresyjnych to splot wielu czynników, takich jak uwarunkowania genetyczne, cechy biologiczne organizmu, historia życia, cechy osobowości, trudna sytuacja życiowa, kwestie środowiskowe czy zaburzenia hormonalne. Bardzo ważnym czynnikiem w pojawieniu się depresji odgrywa również stres. Zwraca na niego uwagę teoria zapalna/cytokinowa depresji. Chronicznie doświadczany stres prowadzi do osłabienia układu immunologicznego, czyli w praktyce do zwiększonej podatności na infekcje. Z kolei przewlekły stan zapalny skutkuje rozwojem wielu chorób, również tych powiązanych z układem nerwowym. Naukowcy znajdują coraz więcej dowodów na to, że to właśnie osłabienie pracy układu immunologicznego poprzedza występowanie depresji. Co więcej, badacze zidentyfikowali geny, które powodują powstanie tzw. fenotypu prozapalnego – może on predysponować pewne osoby do zwiększonego ryzyka zachorowania na depresję.

Zapamiętaj: Liczne badania pokazują, że stan zapalny w mózgu może negatywnie wpływać na jego funkcjonowanie i zdolności poznawczych.

Założenia teorii zapalnej depresji

Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.
Zapisuję się

Teoria zapalna depresji jest cały czas przedmiotem badań. Istnieją jednak liczne dowody na jej prawdziwość. Jakie są jej główne założenia?
Stres natury fizycznej i psychologicznej zwiększa ryzyko występowania zaburzeń depresyjnych.
Depresja wynika z działania różnych mechanizmów hormonalnych, biochemicznych i epigenetycznych.
Markery stanu zapalnego w istotny sposób osłabiają barierę krew-mózg.
Cytokiny, czyli białka wydzielane przez leukocyty, mogą przenikać do mózgu i wywoływać objawy depresyjne. Dzieje się tak, ponieważ podwyższony poziom cytokin zaburza syntezę i uwalnianie serotoniny.
W leczeniu depresji skuteczne mogą okazać się leki przeciwzapalne.

Markery zapalne w depresji

Markery stanu zapalnego to czynniki, które prowadzą do deficytu dwóch hormonów: melatoniny (odpowiada za rytm okołodobowy i zwiększa odporność organizmu) oraz serotoniny (m.in. bierze udział w przesyłaniu impulsów nerwowych między komórkami układu nerwowego oraz wpływa na stany emocjonalne). Niedobór obu hormonów jest jedną z głównych przyczyn ujawnienia się depresji. Wśród markerów stanu zapalnego wymienić można: enzymy zapalenia, cytokiny prozapalne i pozapalne, zjawisko stresu oksydacyjnego (czyli stanu zachwiania równowagi między wolnymi rodnikami i antyoksydantami), a także zmiany stężeń miedzi, cynku i magnezu.

Zapalenie a funkcje poznawcze

Liczne badania pokazują, że stan zapalny w mózgu może negatywnie wpływać na jego funkcjonowanie i zdolności poznawczych. Co ciekawe, choć objawy depresji mają różne nasilenie, nawet w przypadku jej łagodnego przejawu obserwuje się spadek efektywności funkcji poznawczych. Wśród typowych objawów wymienia się spowolnienie psychoruchowe, pogorszenie się pamięci, trudność w uczeniu się nowych informacji, mniejszą zdolność koncentracji, osłabienie funkcji wzrokowo-przestrzennych oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej, trudność w formułowaniu wypowiedzi oraz zaburzenia funkcji wykonawczych, które są niezbędne do kontroli zachowania.

Markery zapalne a emocje

Charakterystycznym objawem depresji, obok osłabienia funkcji poznawczych, są zaburzenia w regulacji emocji. Za deficyt w obu tych sferach odpowiadają te same rejony mózgu, zwłaszcza obszar przedniego i środkowego zakrętu obręczy, grzbietowo-bocznej oraz brzuszno-przyśrodkowej kory przedczołowej, przedniej części wyspy oraz ciała migdałowatego. Są one wrażliwe na wystąpienie stanu zapalnego i osłabienie mechanizmów odpornościowych. W efekcie człowiek odczuwa smutek i przygnębienie, traci zdolność do odczuwania radości (anhedonia), a także mierzy się z negatywnymi myślami i poczuciem winy.

Czy wiesz że: bada się nie tylko powiązania stanu zapalnego z depresją, ale także z innymi zaburzeniami psychicznymi jak np. schizofrenia?

Teoria zapalna depresji odgrywa coraz większą rolę w myśleniu o genezie depresji. Istnieje wiele badań, które wskazują na jej prawdziwość. Wciąż jednak wymaga ona większej ilości dowodów empirycznych, zwłaszcza jeśli chodzi o skuteczność substancji przeciwzapalnych w leczeniu depresji.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *