Co to jest wodonercze? Objawy, przyczyny i sposoby leczenia

Choroby nerek są częstą przyczyną hospitalizacji pacjentów. Nerki stanowią narząd pełniący wiele ważnych funkcji, a ich właściwe działanie jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Co w sytuacji, gdy lekarz diagnozuje wodonercze? Na czym polega to schorzenie?

Co to jest wodonercze?

Aby zrozumieć czym jest wodonercze konieczne jest poznanie podstawowej anatomii układu moczowego człowieka. Nerka to parzysty narząd, który kształtem przypomina ziarno fasoli. W obrębie nerki człowieka możemy wyróżnić korę oraz rdzeń nerki. Podstawową funkcją nerek jest filtracja (oczyszczenie) krwi z szkodliwych produktów metabolizmu (procesów przemiany materii) człowieka. Dodatkowo nerki pełnią wiele innych, ważnych funkcji, między innymi kontrolują ciśnienie tętnicze krwi.

Szkodliwe produkty przemiany materii są usuwane wraz z moczem, wytwarzanym przez nerki. Mocz następnie gromadzi się w strukturze nazywanej miedniczką nerkową, która znajduje się we wnęce każdej z nerek. Prawidłowo mocz opuszcza miedniczkę nerkową spływając do pęcherza moczowego poprzez moczowody. W sytuacji, gdy odpływ moczu z nerek jest utrudniony dochodzi do zastoju moczu oraz poszerzenia miedniczki nerkowej, co nazywane jest wodonerczem. Może ono wystąpić w każdym wieku, a także być zdiagnozowane w czasie badań prenatalnych (testów mających na celu ustalenie nieprawidłowości u płodu jeszcze w trakcie trwania ciąży). Wodonercze może dotyczyć jednej lub obu nerek jednocześnie.

Opracowanie własne (źródło)

Objawy wodonercza

Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.
Zapisuję się

Wodonercze nie zawsze daje objawy, czasami chorzy mogą skarżyć się na:

  • bóle pleców, brzucha;
  • ból w trakcie oddawania moczu;
  • uczucia nagłej potrzeby oddania moczu;
  • nudności oraz wymioty;
  • obecność krwi w moczu;
  • gorączkę.

Szczególnie niepokojącym objawem jest występowanie gorączki u osób z wodonerczem, takie osoby powinny być pilnie skonsultowane przez lekarza. Obecność krwi w moczu również wymaga szerszej diagnostyki i znalezienia przyczyny, gdyż może być objawem nowotworu układu moczowego. 

Przyczyny wodonercza 

Do przyczyn wodonercza zaliczamy wszystkie stany, gdy odpływ moczu z nerek do pęcherza moczowego jest utrudniony. Do najczęstszych należą:

  • kamica nerkowa: kamienie mogą utrudniać odpływ moczu;
  • łagodny rozrost gruczołu krokowego u mężczyzn: powiększona prostata poprzez ucisk na cewkę moczową utrudnia oddawanie moczu;
  • nowotwór: rak pęcherza moczowego, gruczołu krokowego, cewki moczowej i innych części układu moczowego lub struktur leżących w pobliżu;
  • zwężenie w obrębie układu moczowego: spowodowane urazem, zapaleniem lub będące wadą wrodzoną;
  • refluks pęcherzowo-moczowodowy: stan, gdy mocz cofa się z pęcherza moczowego do moczowodów i wyżej do układu kielichowo-miedniczkowego nerki;
  • ciąża.

Wodonercze w ciąży

Szacuje się, że u około 80% ciężarnych dochodzi do bezobjawowego poszerzenia miedniczek nerkowych o różnym stopniu nasilenia. Stan ten częściej występuje u pierwiastek, czyli kobiet będących w ciąży po raz pierwszy.

Czy wiesz że: wodonercze może być rozpoznane za pomocą badania USG?

Zwykle wodonercze rozwija się w  II trymestrze ciąży i jest bardziej widoczne po prawej stronie. Obecnie uważa się, że przyczyną wodonercza w ciąży jest mechaniczny ucisk wywierany na moczowód przez powiększającą się macicę. Wodonercze zwykle zanika w ciągu kilku tygodni po porodzie. Zwykle wodonercze w ciąży nie wymaga leczenia, jednak konieczne jest wykluczenie innych niż ciąża przyczyn poszerzenia miedniczek nerkowych. 

Czy wodonercze jest groźne?

Szybko zdiagnozowane i właściwie leczone wodonercze zwykle nie wiąże się z rozwojem komplikacji. Rokowanie zależy od nasilenia wodonercza oraz jego przyczyny. Wodonercze w ciąży zwykle nie wymaga leczenia i samoistnie ustępuje kilka tygodni po porodzie. W innych przypadkach nieleczone wodonercze może skutkować uszkodzeniem nerki, a gdy dotyczy obu nerek, wiązać się z ryzykiem rozwoju niewydolności nerek.

Leczenie wodonercza 

Leczenie wodonercza polega na usunięciu przyczyny utrudnionego odpływu moczu z dróg moczowych. Postępowanie terapeutyczne zależy więc od schorzenia, które jest przyczyną wodonercza, np. leczenie kamicy nerkowej. Mały kamień nerkowy może być wydalony samoistnie. W przypadku większych konieczne może okazać się rozbicie ich na mniejsze kawałki (litotrypsja) lub chirurgiczne usunięcie. Wodonercze, będące skutkiem wady rozwojowej może wymagać leczenia operacyjnego. W przypadku chorób nowotworowych konieczne będzie leczenie onkologiczne (np. chemioterapia, radioterapia, leczenie operacyjne).

Zapamiętaj: Wodonercze może dotyczyć jednej lub obu nerek jednocześnie.

 W niektórych przypadkach wodonercza nadmiar moczu może być odprowadzony za pomocą cewnika (drenu przez który mocz wypływa z pęcherza moczowego) lub specjalnej rurki wprowadzonej przez skórę do miedniczki nerkowej (nefrostomia).  Kluczowe w leczeniu jest znalezienie przyczyny i wdrożenie odpowiedniego postępowania, w celu zmniejszenia ryzyka uszkodzenia nerek. Podsumowując, wodonercze to stan, gdy w wyniku zastoju moczu dochodzi do poszerzenia miedniczki nerkowej. Przyczyn wodonercza jest wiele, dlatego każdy przypadek wymaga dokładnej diagnostyki, wdrożenia odpowiedniego leczenia przyczynowego, celem uniknięcia groźnych powikłań. 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *