Czym jest zastrzał i jak go leczyć?

Zmiany chorobowe w obrębie ręki są nieprzyjemne i znacznie utrudniają nam wykonywanie codziennych czynności. Nieleczone mogą nieść ze sobą powikłania i długotrwale obniżać komfort życia, zwłaszcza jeżeli są bolesne. Dotyczy to zarówno uszkodzeń urazowych, jak i infekcji, które mogą prowadzić do zbierania się ropy, a nawet uogólnionego zakażenia u osób osłabionych, starszych, czy z problemami z układem odpornościowym. Jedną z takich chorób łączących uraz i zakażenie jest zastrzał.

Co to jest zastrzał?

Zastrzał to ropne zapalenie w obrębie części dłoniowej ręki, czyli po przeciwnej stronie niż znajdują się nasze paznokcie. Zwykle powstaje on po urazie, gdzie uszkodzone tkanki zostają nadkażone i dochodzi do produkcji ropy. Rozpoczyna się zazwyczaj w obrębie palca, ale nieleczony może szerzyć się na dalsze części dłoni i ręki. Infekcje wywołują zazwyczaj bakterie gronkowce, które wnikają do rany pourazowej.

Zastrzał – objawy

Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.
Zapisuję się

Objawy zastrzału delikatnie różnią się w zależności od jego rodzaju. Jednak generalnie możemy wyróżnić dwie grupy objawów – miejscowe, występujące w każdym rodzaju zastrzału oraz ogólne, gdy infekcja staje się poważniejsza, a u pacjenta może dochodzić do uogólnionej reakcji zapalnej i zakażenia ogólnoustrojowego. Miejscowo zwykle pojawia się ból, zaczerwienienie, obrzęk i problemy z ruchami w obrębie dłoni. Objawy ogólne pojawiają się głównie w zastrzale kostnym i stawowym. Pojawia się złe samopoczucie, podwyższona temperatura ciała oraz towarzyszące jej dreszcze.

Zastrzał – przyczyny

Przyczyną powstania zastrzału jest zwykle niedokładne oczyszczenie rany, bądź jej zanieczyszczenie. Po urazie, gdy powstaje rana, stanowi ona wrota dla różnego typu patogenów. Zastrzał w większości przypadków spowodowany jest gronkowcami, rzadziej zdarza się, że wywołują go inne bakterie. Po wniknięciu do rany namnażają się one prowadząc do powstania stanu zapalnego, a następnie tworzenia się ropy.

Czy wiesz że: w przypadku zastrzału ścięgnistego, który dotyczy kciuka infekcja może szerzyć się nie na palec wskazujący czy środkowy, a na mały palec? Bowiem to właśnie pierwszy i piąty palec mają wspólny przebieg ścięgien.

Zastrzał – rodzaje

Wyróżniamy kilka rodzajów zastrzałów różniących się głównie anatomicznym umiejscowieniem ropy w obrębie ręki. Zastrzał możemy podzielić na: skórny, podskórny, kostny, stawowy oraz ścięgnisty. W skórnym ropa zbiera się bezpośrednio pod naskórkiem, a ból nasila się zwłaszcza w godzinach nocnych. Zastrzał skórny obejmuje głębsze tkanki, szybciej szerzy się na dalsze elementy, ból pojawia się przy opuszczaniu ręki, która może być całościowo opuchnięta. W zastrzale kostnym zwykle dochodzi do infekcji w obrębie ostatniego, najdalszego paliczka (czyli podłużnej kostki budującej palec), może on powstać jako kolejny etap np. po zastrzale okolicznych tkanek oraz często towarzyszą mu objawy ogólne takie jak gorączka czy dreszcze. W zastrzale ścięgnistym zakażenie dotyczy ścięgna i jego pochewki (czyli otoczki obejmującej ścięgno, która ułatwia jego ruchy), dochodzi do ograniczenia ruchomości w palcach i pojawia się ból. W zastrzale stawowym mamy do czynienia z zajęciem stawu poprzez naciekanie kolejno tkanek powieszchowych, aż infekcja dostanie się do elementów stawowych, podobnie jak w kostnym oprócz bólu i problemów z ruchem w stawie, dochodzą objawy ogólne – gorączka, dreszcze, złe samopoczucie, a ręka może być mocno obrzęknięta i zaczerwieniona.

Zastrzał – leczenie

Leczenie zastrzału może różnić się z zależności od jego rodzaju. Zwykle może wystarczyć proste nacięcie i ewakuacja ropy. Dłoń po usunięciu ropnej treści powinna zostać unieruchomiona. Dodatkowo, jeżeli wystąpiły problemy z ruchem konieczna może być późniejsza rehabilitacja. W zastrzale skórnym można zrezygnować z antybiotyków, jednak w pozostałych przypadkach zwykle podaje się je w formie doustnej. Rzadko wykonuje się posiew, który precyzyjnie określaa wrażliwość bakterii, zazwyczaj wystarczy podanie typowych leków działających na gronkowce np. klindamycyny czy cefalosporyny. Istnieją również maści z antybiotykiem, które mogą być pomocne w zastrzale, jednak gdy pojawia się gorączka czy zastrzał szerzy się na kolejne tkanki, wtedy konieczny jest antybiotyk podany ogólnoustrojowo (zatem w postaci doustnej czy dożylnej). Jeżeli dojdzie do rozleglejszych zmian może być także konieczna niewielka operacja, w trakcie której usuwa się zmienione martwiczo tkanki.

Zastrzał – leczenie domowe

Zastrzał może mieć poważne konsekwencje i powikłania dlatego nie powinien być leczony na własną rękę, a wszelkie zmiany chorobowe w obrębie dłoni muszą być skonsultowane z lekarzem. W warunkach domowych możemy na własną rękę zastosować środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, pamiętając jednak, że gorączka jest sygnałem, że infekcja jest poważna i nie tylko miejscowa. Kluczowe w zastrzale jest zapobieganie mu, dlatego w domu należy dobrze oczyścić każdą ranę i ją odpowiednio chronić przez zabrudzeniem, jednak jeżeli jest ona większa lub głębsza – domowe sposoby nie wystarczą.

Zapamiętaj: Zastrzał może mieć poważne konsekwencje i powikłania dlatego nie powinien być leczony na własną rękę, a wszelkie zmiany chorobowe w obrębie dłoni muszą być skonsultowane z lekarzem.

Jak w niemal każdej chorobie, również w zastrzale lepiej zapobiegać niż leczyć. Dlatego tak ważne w przypadku urazów dłoni jest prawidłowe zaopatrzenie rany. Jeżeli nie jesteśmy w stanie wykonać sami jej oczyszczenia, nie mamy pewności jak to zrobić, nawet z niewielką raną ręki warto wybrać się do lekarza. Czasem niewielkie nakłucie potrafi wprowadzić w głębsze tkanki palca chorobotwórcze bakterie i wywołać zastrzał. Choć wydaje się ona niewielką zmianą, może prowadzić do powikłań i rozwoju ogólnoustrojowego zakażenia, a także znacznie utrudnić nam czynności manualne nie tylko w trakcie choroby, ale także po jej nieprawidłowym wyleczeniu i braku odpowiedniej rehabilitacji.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *