Grzybica jest chorobą bardzo różnorodną i może dotyczyć przeróżnych narządów. Od tej pojawiającej się np. na skórze, do groźniejszej atakującej organy wewnętrzne. Grzybica jest to choroba zakaźna wywołana przez grzyby, najczęściej z rodzaju Candida. Rzadko, jednak zdarza się, że inne gatunki mogą również spowodować infekcję, choroby te przebiegają podobnie, jednak różne grzyby różnią się wrażliwością na dane leki.
Co to jest grzybica przełyku?
Grzybica przełyku jest to choroba infekcyjna przewodu pokarmowego, gdy do zajęcia patogenem dochodzi w przełyku. Nie występuje ona niemalże u osób z prawidłową odpornością, za to może pojawiać się u chorych z AIDS czy na lekach hamujących układ odpornościowy np. po przeszczepach lub z chorobami przewlekłymi (zwłaszcza nowotworowymi czy autoimmunologicznymi). Rzadko grzybica pojawia się u osób immunokompetentnych, czyli o prawidłowej odporności, które jednak mają inne problemy z tym odcinkiem przewodu pokarmowego np. uchyłki, zwężenia czy cierpiących na achalazję (czyli nieprawidłową kurczliwość właśnie owego przełyku). Niektóre leki także sprzyjają wystąpieniu tej choroby, zwłaszcza przewlekle zażywane glikokortykosteroidy czy niektóre antybiotyki. Może ona dotyczyć także osób wyniszczonych np. długotrwale leczonych na oddziałach intensywnej terapii, a także narkomanów, czy osób z niedoborami witamin i minerałów (zwłaszcza żelaza, witaminy A oraz B1 i B2).
Zapamiętaj: Leczenie grzybicy polega na podawaniu leków przeciwgrzybiczych np. flukonazolu w formie doustnej przez dwa do trzech tygodni. W razie oporności można zastosować itrakonazol czy worykonazol.
Objawy grzybicy przełyku
Pojawienie się grzybicy przełyku wiąże się z wystąpieniem kilku nieprzyjemnych objawów, które zwykle skłaniają pacjenta do wizyty u lekarza. Pojawia się ból i dyskomfort, zwłaszcza podczas przełykania pokarmów. Zdarza się, że ból pojawia się także spontanicznie i może nie mieć określonego umiejscowienia – pacjenci zgłaszają ból w klatce, za mostkiem czy w kręgosłupie piersiowym. Może wystąpić zgaga, a także nudności. Czasem pojawiają się tak zwane objawy ogólne – osłabienie, gorączka, dreszcze czy bóle całego brzucha. Zdarza się jednak również przebieg bezobjawowy, gdzie grzybica wykrywana jest przypadkowo podczas badania gastroskopowego wykonanego z innej przyczyny.
Przyczyny grzybicy przełyku
Przyczyną grzybicy przełyku jest zarażenie się grzybem zwykle z rodzaju Candida. Najczęściej jest to gatunek Candida albicans, jednak zdarza się, że inne rodzaje także atakują przewód pokarmowy. Mniej popularne gatunki, które mogą wywołać chorobę to Histoplasma, Blastomyces, Coccidioides oraz grzyby oportunistyczne (czyli takie, które przy prawidłowej odporności mogą występować w organizmie nie powodując choroby) – Aspergillus, Trichosporon, Mucor lub Rhizopus. Zwykle choroba nie pojawia się u osób zdrowych, z prawidłowo funkcjonującym układem odpornościowym, bez innych chorób. Grzyb zwykle atakuje organizm osłabiony, wyniszczony i chory. Dlatego poza infekcją konieczne jest zwykle wystąpienie również innych czynników, które najpierw pogorszyły stan pacjenta, a w konsekwencji to stał się on podatny na grzybicę.
Leczenie grzybicy przełyku
Leczenie grzybicy polega na podawaniu leków przeciwgrzybiczych np. flukonazolu w formie doustnej przez dwa do trzech tygodni. W razie oporności można zastosować itrakonazol czy worykonazol. Czasami konieczne może być leczenie dożylne, w tym przypadku do wyboru pozostają takie leki jak flukonazol, echinokandyna czy amfoterycyna. Podczas wykrycia grzybicy w badaniu gastroskopowym, możliwe jest pobranie próbki grzyba i określenie jego wrażliwości na dany lek. Należy jednak pamiętać, że na grzybicę przełyku chorują głównie osoby z innymi dolegliwościami, które nie zawsze mogą stosować wszystkie leki dlatego dobiera się je indywidualnie. Ważne jest także leczenie choroby, która doprowadziła do osłabienia organizmu – odżywianie pacjenta, leczenie przeciwretrowirusowe u chorych na AIDS czy wyrównanie cukrzycy.
Czy grzybica przełyku jest zaraźliwa?
Grzybica jest chorobą infekcyjną, dlatego musimy mieć kontakt z danym patogenem, by doszło do choroby. Jednak nie przenosi się ona z człowieka na człowieka. Kontakt z różnego typu grzybami możemy mieć na co dzień np. w wilgotnych pomieszczeniach, zakażonych pokarmach. Osoby o prawidłowej odporności nie zarażą się w tych warunkach grzybem, natomiast może dojść do tego u osób osłabionych. Możemy jednak uniknąć zachorowania dbając o swoje zdrowie, prawidłowo się odżywiając i przeciwdziałając takim chorobom jak cukrzyca, czy niektóre nowotwory, bowiem to te osoby – chore przewlekle i osłabione są podatne na grzybicę przełyku.
Czy wiesz że: wśród chorych na AIDS grzybica przełyku może występować nawet u co drugiego chorego?
Grzybica przełyku w populacji zdrowych osób jest chorobą rzadką. Jednak w starzejącym się społeczeństwie, gdzie coraz więcej osób z chorobami towarzyszącymi, wyniszczonych i starszych, możemy mieć z nią do czynienia coraz częściej. W przypadku tej grzybicy kluczowe jest zapobieganie – dbanie całościowo o pacjenta, wyrównywanie chorób przewlekłych, odżywienie i odpowiedni dobór leków zażywanych stale, tak aby uniknąć osłabienia organizmu, który staje się wrażliwy na zakażenie grzybem.