Kiedy wykonać USG jamy brzusznej i jak się do niego przygotować?

Badanie ultrasonograficzne (USG) jamy brzusznej to badanie diagnostyczne umożliwiające ocenę narządów jamy brzusznej. Jest często wykonywane przez lekarzy różnych specjalizacji: m.in. radiologa, lekarza rodzinnego, internistę, czy pediatrę. Lubiane przez pacjentów z racji bezbolesności, cenione przez lekarzy za nieinwazyjność, bezpieczeństwo i krótki czas wykonania badania.

Badanie USG jamy brzusznej

Urządzeniem służącym do wykonania USG jest aparat ultrasonograficzny (ultrasonograf), który można porównać do komputera wyposażonego oprócz ekranu i klawiatury, w specjalne głowice o różnym kształcie i wielkości. Obraz powstaje dzięki zastosowaniu fal ultradźwiękowych. Wysyłane wiązki odbijają się od poszczególnych struktur wewnętrznych, a następnie powracają do aparatu. Wychwytywane fale są przetwarzane, tworząc na ekranie obraz przekroju tkanek i narządów.

Czy wiesz że: zalecane jest wykonywanie badania ultrasonograficznego jamy brzusznej u każdego co 2 lata? Dzięki temu lekarz może dokonać wstępnej oceny narządów jamy brzusznej i na czas wykryć pewne odchylenia.

USG jamy brzusznej najczęściej wykonywane jest w pozycji leżącej na plecach. Lekarz nakłada na skórę pacjenta żel przeznaczony do USG, przykłada głowicę do powłok brzucha i przesuwając ją uzyskuje obrazy poszczególnych tkanek i narządów. Zastosowanie żelu ma na celu przenosić ultradźwięki, wyeliminować pęcherzyki powietrza pomiędzy sondą i skórą oraz zapewnić powstanie dobrej jakości obrazu. Dla lepszej wizualizacji niektórych struktur lekarz może poprosić pacjenta o nabranie powietrza do płuc i chwilowe wstrzymanie oddechu, czy o zmianę ułożenia na bok. Badanie jest krótkie – zazwyczaj trwa do 30 min. Jako że USG jest metodą diagnostyczną wykonywaną w czasie rzeczywistym badający już w trakcie może podzielić się z pacjentem swoimi obserwacjami. Po zakończeniu lekarz wykonuje szczegółowy opis, a więc wynik dostępny jest podczas tej samej wizyty.

Kiedy wykonać USG jamy brzusznej?

Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.
Zapisuję się

Badanie ultrasonograficzne często jest składową procesu diagnostycznego, którego nieodłącznym elementem jest wywiad oraz badanie fizykalne. Może być narzędziem umożliwiającym monitorowanie przebiegu choroby, odpowiedzi na leczenie. USG przezbrzuszne wykonuje się standardowo u kobiet ciężarnych w drugim i trzecim trymestrze. Wskazania do wykonania USG jamy brzusznej są liczne i obejmują m.in.:

  • ból brzucha i/lub pleców,
  • nawracające biegunki, nudności i wymioty,
  • krwawienie z przewodu pokarmowego, układu moczowego lub dróg rodnych,
  • żółtaczka,
  • uraz jamy brzusznej,
  • nieuzasadniony spadek masy ciała w krótkim czasie,
  • wyczuwalny opór w jamie brzusznej,
  • poszukiwanie przyczyn wtórnego nadciśnienia tętniczego,
  • podejrzenie kamicy pęcherzyka żółciowego,
  • podejrzenie kamicy moczowej,
  • podejrzenie wad wrodzonych układu moczowego: częste infekcje dróg moczowych u dzieci.

Kto zleca badanie USG jamy brzusznej?

Skierowanie na USG jamy brzusznej wystawia lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, ale również specjalista. Przykładowo mogą być to specjaliści z dziedziny gastroenterologii, nefrologii, urologii, hepatologii, pediatrii. Badanie może być zlecone w trybie planowym, wtedy pacjent otrzymuje skierowanie do pracowni USG. Na skierowaniu niezbędne jest umieszczenie przez zlecającego informacji obejmujących objawy kliniczne, wstępne rozpoznanie i cel badania. W przypadku urazu jamy brzusznej lub ostrego bólu badanie może być wykonane w tym samym dniu w trybie nagłym.

Jak przygotować się do USG jamy brzusznej?

W stanach nagłych (np. ostry ból brzucha) badanie wykonywane jest bez przygotowania. W trybie planowym pacjent powinien być na czczo, to znaczy ostatni posiłek powinien spożyć poprzedniego dnia, na ok. 8 – 12 h przed wizytą u lekarza. Przez 2 – 3 dni poprzedzające badanie pacjent nie powinien spożywać produktów wzdymających m.in. roślin strączkowych, kapusty, ciemnego pieczywa, potraw smażonych. Gromadzący się gaz w jelitach może pogarszać jakość obrazu, a więc obniżać również wartość badania. Na USG jamy brzusznej pacjent powinien zgłosić się z umiarkowanym parciem na mocz. Wypełnienie pęcherza moczowego umożliwia ocenę jego ścian oraz stanowi tzw. okno akustyczne. Jest to tkanka bądź struktura przez którą fale ultradźwiękowe przechodzą z łatwością i z tego względu może być wykorzystana jako obszar dostępu do głębiej położonych struktur. Przed badaniem można spożywać wodę niegazowaną.

Czy USG jamy brzusznej boli?

USG jamy brzusznej jest niebolesne. Badany może odczuwać dyskomfort związany z wypełnieniem pęcherza i parciem na mocz. W przypadku diagnostyki bólu brzucha chory może odczuwać tkliwość i chwilowe nasilenie dolegliwości, jednak nie jest to związane z badaniem, a objawami schorzenia, którego przyczyna jest poszukiwana.

Co wykrywa USG jamy brzusznej?

Badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej umożliwia zobrazowanie i ogólną ocenę stanu:

  • żołądka i jelit,
  • trzustki,
  • wątroby i dróg żółciowych,
  • śledziony,
  • nerek,
  • pęcherza moczowego,
  • węzłów chłonnych,
  • dużych naczyń krwionośnych: aorty, żyły głównej dolnej,
  • narządów rodnych u kobiet,
  • gruczołu krokowego u mężczyzn.

Możliwe jest wykrycie zmian narządowych, kamieni, torbieli, polipów, guzów, obecności wolnego płynu, wad anatomicznych oraz procesów zapalnych. Lekarz może wykonać pomiary struktur i określić czy ich wielkość jest prawidłowa. USG Doppler pozwala określić przepływ krwi przez naczynia krwionośne oraz poszczególne narządy. Zastosowanie USG u kobiet ciężarnych ma na celu dokładną ocenę narządów płodu, jego wzrostu i rozwoju oraz ilość płynu owodniowego. Dzięki ultrasonografii trójwymiarowej przyszli rodzice mogą ujrzeć swoje nienarodzone dziecko w 3D, obserwować jego ruchy i zachowanie w czasie rzeczywistym.

Ile kosztuje USG jamy brzusznej?

USG jest stosunkowo tanim badaniem. Skierowanie na badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej uprawnia do jego bezpłatnego wykonania w placówkach mających zawarty kontrakt z NFZ. W przypadku, gdy pacjent decyduje się na wykonanie go w prywatnym gabinecie ceny zawierają się pomiędzy 100 zł i 200 zł.

Zapamiętaj: USG jamy brzusznej jest niebolesne. Badany może odczuwać dyskomfort związany z wypełnieniem pęcherza i parciem na mocz.

Ultrasonografia nie zawsze jest badaniem rozstrzygającym, czasami wykrycie pewnych nieprawidłowości może być wskazaniem do poszerzenia diagnostyki np. o tomografię komputerową, biopsję (pobranie fragmentu zmiany). Warto zaznaczyć, że wieloletnie obserwacje dotyczące badania ultrasonograficznego nie wykazały jego szkodliwości względem organizmu człowieka dorosłego, jak również dziecka i płodu. Dlatego USG może być powtarzane tak często, jak jest to konieczne.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *