Z racji zewnętrznego położenia, choroby skóry przysparzają pacjentom wielu problemów. Często są to schorzenia łagodne, ale ze względu na eksponowane miejsce znacząco obniżają komfort życia i wpływają na naszą kondycję psychiczną. Dermatolodzy są specjalistami, których głównym zadaniem jest pomoc pacjentom z chorobami skóry – co warto wiedzieć o tych specjalistach?
Kto to jest dermatolog?
Dermatolog to lekarz zajmujący się chorobami skóry. Nie wszyscy wiedzą, że pełna nazwa specjalizacji to dermatologia i wenerologia. Dermatolodzy oprócz schorzeń skóry zajmują się też chorobami wenerycznymi (przenoszonymi droga płciową takimi jak kiła) – w przypadku tego typu problemów zdrowotnych należy udać się właśnie do nich.
Czym zajmuje się dermatolog?
Z racji charakteru chorób skórnych i ich długoletniego przebiegu większość dermatologów prowadzi prywatne poradnie. Tym niemniej, w przypadkach ciężkich, czasami potrzebna jest hospitalizacja na oddziale dermatologii. Należy też nadmienić, że wiele chorób ogólnoustrojowych daje skórne objawy. Z tej racji dermatolodzy często konsultują pacjentów na różnych oddziałach.
Czy wiesz że: skóra to największy narząd ludzkiego organizmu, pełni wiele skomplikowanych ról, od utrzymywania stałego środowiska, kontroli utraty wody po funkcję ochronną, stanowi bowiem pierwszą barierę przed obcymi organizmami i zasiedlona jest przez komórki układu odpornościowego?
Do najczęstszych schorzeń, z którymi spotyka się dermatolog zaliczamy:
- łuszczycę,
- choroby alergiczne skóry np. pokrzywkę,
- choroby bakteryjne skóry np. różę, mnogie ropnie, figówkę,
- wykwity skórne występujące w przebiegu chorób ogólnoustrojowych np. chorób tarczycy, tocznia, twardziny układowej i innych,
- grzybice,
- zaburzenia barwnikowe skóry,
- choroby łojotokowe np. trądzik zwykły, trądzik różowaty, zapalenie łojotokowe skóry,
- nowotwory skóry np. czerniaka, chłoniaki skóry, raka podstawnokomórkowego i kolczystokomórkowego,
- choroby przenoszone droga płciową np. kiłę, rzeżączkę, chlamydię.
W ramach praktyki lekarze dermatolodzy mogą także nadzorować przebieg fototerapii, bardzo skutecznej w licznych chorobach skóry, a także wykonywać zabiegi z zakresu dermatochirurgii, krioterapii i laseroterapii.
Dermatolodzy wraz z chirurgami onkologicznymi badają także pacjentów pod kątem podejrzanych znamion. Do oceny takiej potrzebne jest doświadczenie z zakresu badania dermatoskopem, który pozwala obejrzeć dane znamię w dużym powiększeniu. Badanie dermoskopowe jest nieinwazyjne, może być wielokrotnie powtarzane. Urządzenie powiększa badany wykwit skórny od 10 do 20 razy. W przypadku potrzeby usunięcia zmiany lekarz może skierować pacjenta do poradni chirurgicznej, kliniki dermatologii lub chirurgii plastycznej, głównie w sytuacjach, gdy wycięcie zmiany wiąże się z ryzykiem defektu kosmetycznego (np. zmiany w obrębie powiek albo warg).
Jak zostać dermatologiem?
Dermatologiem może zostać lekarz, który ukończył 6 letnie studia na kierunku lekarskim i z pełnym prawem do wykonywania zawodu. Aby uzyskać prawo do wykonywania zawodu po ukończeniu studiów należy zdać LEK czyli Lekarski Egzamin Końcowy oraz odbyć 13 miesięczny staż podyplomowy z różnych dziedzin m.in. chorób wewnętrznych, chirurgii czy ginekologii. Po spełnieniu tych warunków lekarz otrzymuje prawo do wykonywania zawodu i może podjąć pracę w przychodni lub szpitalu jako lekarz bez specjalizacji.
W praktyce zdecydowana większość lekarzy decyduje się dokształcać i wybiera specjalizację. Najpopularniejsze obecnie jest kształcenie w formie rezydentury. Rekrutacja odbywa się dwa razy w roku, na jesień i wiosnę. Zasada jest bardzo podobna do rekrutacji na studia. O liczbie miejsc na daną specjalizację decyduje Ministerstwo Zdrowia, a o tym kto dostanie się na dane miejsce rezydenckie decyduje wynik z LEKu. W czasie trwania rezydentury lekarz pracuje zwykle na oddziale w szpitalu, w którym realizuje rezydenturę i realizuje program danej specjalizacji.
Zapamiętaj: Dermatolog to lekarz, który nie tylko leczy typowe choroby skóry, ale i schorzenia weneryczne, przenoszone drogą płciową.
Specjalizacja w ramach dermatologii dla lekarzy nieposiadających innej specjalizacji trwa 5 lat. W ramach szkolenia lekarz odbywa trwający 98 tygodni kurs na oddziale dermatologicznym oraz 64 tygodnie w poradni dermatologicznej. Kurs z wenerologii trwa 12 tygodni. Pozostały czas poświęcony jest na liczne krótsze kursy z zakresu wielu dziedzin:
- dermatologii pediatrycznej,
- mikologii dermatologicznej,
- fotodermatologii,
- krioterapii, dermatochirurgii i laseroterapii,
- alergologii dermatologicznej,
- reumatologii,
- chorób zakaźnych,
- alergologii ogólnej.
Wiedza z każdego kursu sprawdzana jest w formie zaliczenia lub kolokwium u kierownika kursu. Jak po każdej specjalizacji lekarz dermatolog aby móc posługiwać się tytułem specjalisty musi zdać PES czyli Państwowy Egzamin Specjalizacyjnym, który składa się z dwóch etapów, ustnego i pisemnego.
Dermatolog dziecięcy
Nie istnieje odrębna specjalizacja, która zajmowałaby się dermatologią dziecięcą. Szkolenie z dermatologii pediatrycznej odbywane jest w ramach specjalizacji z dermatologii ogólnej. Dzieci są ważnymi pacjentami z punktu widzenia dermatologa, długoletni przebieg chorób skóry sprawia, że często pierwsze objawy pojawiają się już w dzieciństwie. Odpowiednio szybko rozpoznana i leczona choroba daje szansę na lepszą jakość życia w przyszłości.
Kolejnym ważnym, a często bagatelizowanym problemem jest trądzik młodzieńczy, który z różnym nasileniem, tyczy się większości populacji w wieku dojrzewania. Dermatolodzy, często z dobrym skutkiem, prowadzą i pomagają wyjść z ciężkich przypadków tego dokuczliwego schorzenia.
Zabiegi dermatologiczne refundowane przez NFZ
Zabiegi specjalistyczne refundowane w ramach NFZ są umieszczone w koszyku świadczeń gwarantowanych, określanym przez Ministra Zdrowia za pomocą rozporządzenia. W zakresie poradnii dermatologicznej należą do nich m.in:
- wycięcie całkowite pojedynczej zmiany skórnej o średnicy do 4 cm,
- elektrokoagulacja zmian powierzchownych,
- krioterapia zmian powierzchownych,
- laseroterapia zmian powierzchownych,
- kriochirurgiczne zniszczenie skóry,
- zniszczenie zmiany skóry laserem.
Skóra jest naszym najbardziej eksponowanym narządem. Chorzy na łuszczycę czy też atopowe zapalenie skóry często spotykają się z brakiem akceptacji społecznej. Większość chorób w dermatologii nie jest zakaźna ale ich manifestacje mogą powodować defekt kosmetyczny. Z racji ich wieloletniego przebiegu, nawrotów albo ciężkiego przebiegu jakość życia chorych jest często obniżona. Rolą dermatologa jest skuteczne i kompleksowe leczenie lub wyciszanie chorób i pomoc chorym aby ich schorzenie nie utrudniało funkcjonowania w społeczeństwie.