Coraz większa liczba osób w społeczeństwie polskim boryka się z nadwagą lub otyłością – nawet do 20,2% wśród kobiet oraz 20,6% wśród mężczyzn. Oznacza to, że co piąta osoba w Polsce cierpi z powodu otyłości. Stan ten związany jest oczywiście bezpośrednio z naszym zdrowiem – wpływa szczególnie niekorzystnie na układ krążenia oraz układ ruchu i przyczynia się do wcześniejszej śmierci. Głównym narzędziem do walki z otyłością są dieta oraz aktywność fizyczna. Co jednak w przypadku, gdy nawet one nie działają?
Na czym polega operacyjne zmniejszenie żołądka?
Operacyjne zmniejszenie żołądka to operacja, która ma na celu zmniejszenie objętości posiłków i spadek masy ciała u pacjentów o znacznym stopniu otyłości. Zabieg ten polega na zmniejszeniu objętości żołądka przez usunięcie jego części i połączenie pozostałego fragmentu z jelitem cienkim. Istnieją również metody tej operacji, w których zmniejszenie objętości żołądka uzyskuje się za pomocą założenia silikonowej opaski na żołądek.
Czy wiesz że: już ponad 20% Polaków cierpi na otyłość?
Inna metoda zakłada wprowadzenie do żołądka balonika wypełnionego solą fizjologiczną lub powietrzem i w ten sposób zmniejszenie pojemności pokarmowej żołądka. Metody te różnią się od siebie stopniem skuteczności oraz możliwymi skutkami ubocznymi. Przykładowo, według badań najskuteczniejszym sposobem utraty masy ciała jest operacja, w której wycięciu zostaje poddana znaczna część żołądka i jelita cienkiego, natomiast w przypadku metody z balonikiem, w której balonik musi zostać usunięty po upływie 6 miesięcy, spadek masy ciała nie jest stały, ponieważ po usunięciu balonika, pacjent często wraca do swoich nawyków żywieniowych i “nadrabia” stracone kilogramy.
Operacja zmniejszenia żołądka na NFZ
Leczenie chirurgiczne otyłości powinno być zawsze poprzedzone leczeniem zachowawczym, czyli za pomocą diety, farmakoterapii oraz ćwiczeń fizycznych. Po zakończeniu lub przy niepowodzeniu wyżej wymienionych metod można przystąpić do wykonania zabiegu. W Polsce wskazaniami do chirurgicznego leczenia otyłości są: otyłość III stopnia (BMI>40 kg/m2) oraz otyłość II stopnia (BMI>35 kg/m2), jeżeli występują dodatkowe choroby związane z nadwagą – cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, zespół obturacyjnego bezdechu sennego, ciężka choroba zwyrodnieniowa stawów.
Zapamiętaj: Operacyjne zmniejszenie żołądka stosuje się przede wszystkim u osób z otyłością olbrzymią.
Wspomniane wyżej BMI (ang. Body Mass Index) to wskaźnik, którym określa się stosunek masy ciała do wzrostu pacjenta. Jest on używany powszechnie w medycynie do określenia stopnia nadwagi lub otyłości pacjenta. Wylicza się go z prostego wzoru matematycznego. Poniżej znajduje się grafika obrazująca właściwości BMI.
Ryc. https://zasmakujwzyciu.pl/wp-content/uploads/2018/02/BMI-nie-zawsze-prawdę-Ci-powie-—-kopia.jpg
Zabiegi wykonywane są w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia w zależności od szpitala (zobacz listę placówek, które wykonują operacje bariatryczne)
Z problemem nadmiernej otyłości należy zgłosić się do lekarza rodzinnego (lekarza prowadzącego danego pacjenta). To właśnie on może wystawić skierowanie do ośrodka chirurgicznego o konieczności wykonania zabiegu. Ostateczną decyzję podejmują jednak chirurdzy.
Ile kosztuje operacja zmniejszenia żołądka?
Cena operacji zmniejszenia żołądka waha się w zależności od zabiegu. Poniżej wymienione zostały najczęściej wykonywane zabiegi i ich ceny w przypadku ich prywatnego wykonywania:
- założenie balonika do żołądka – około 10 tysięcy złotych;
- założenie silikonowej opaski na żołądek – około 18-19 tysięcy złotych;
- resekcja rękawowa (metoda polegająca na wycięciu części żołądka) – około 29 tysięcy złotych;
- by-pass żołądkowy (metoda stosowana u osób obciążonych dodatkowo cukrzycą lub inną chorobą metaboliczną) – około 30 tysięcy złotych;
Jak zakwalifikować się na operację zmniejszenia żołądka?
Czy każda osoba może poddać się operacji zmniejszenia żołądka? Otóż nie, do tego rodzaju zabiegu kwalifikują się:
- osoby dorosłe – operacji takich nie wykonuje się u dzieci;
- posiadać BMI>40 kg/m2 lub BMI>35 kg/m2 z chorobami towarzyszącymi (cukrzyca, zespół metaboliczny, restrykcyjne zaburzenia oddechowe);
Wymagane jest również dostarczenie wyników niektórych badań (między innymi zdjęcia RTG (rentgenowskiego) klatki piersiowej, spirometrii, EKG i ECHO serca, morfologii krwi, badania glikemii, poziomu cholesterolu i profilu lipidowego), oraz konsultacje lekarskie z lekarzami: dentystą, laryngologiem, kardiologiem, endokrynologiem. Ponadto potrzebna jest konsultacja psychologiczna – ważne jest określenie, czy pacjent jest zdeterminowany do restrykcyjnego trzymania diety po zabiegu oraz trzymania się zaleceń lekarskich.
Powikłania po operacji zmniejszania żołądka
Do powikłań po operacji zmniejszenia żołądka należą:
- zatorowość płucna;
- przeciek w miejscu zespolenia, zapalenie otrzewnej, niewydolność oddechowa;
- zakażenie rany operacyjnej;
- niedrożność;
- owrzodzenie miejsca zespolenia;
- zaparcia lub biegunki;
- kamica żółciowa, utrzymujące się wymioty, niedobory żywieniowe – jako powikłania długoterminowe;
Dieta po zmniejszeniu żołądka
Zalecenia dietetyczne po operacji zmniejszenia żołądka obejmują:
- zmniejszenie objętości posiłków;
- dokładne i powolne przeżuwanie pokarmu podczas jedzenia;
- przyjmowanie płynów oddzielnie z pokarmami stałymi;
- unikanie źle tolerowanych pokarmów;
- przy niektórych typach operacji – przyjmowanie suplementów witamin oraz mikro- i makroelementów w celu wyrównania ich niedoborów (przypadku bardziej rozległych zabiegów).
Podsumowując, operacja zmniejszenia żołądka to bardzo drastyczny, ale skuteczny sposób na zmniejszenie wagi i wyeliminowanie niekorzystnego działania nadmiernej otyłości na zdrowie. Dla sukcesu tego zabiegu bardzo ważne jest jednak, żeby pacjent był świadomy, że musi przestrzegać zaleceń dietetycznych i lekarskich. W przeciwnym przypadku operacja może spowodować powikłania oraz nie przynieść spodziewanych korzyści. Dlatego aby ją wykonać lekarze muszą być pewni, że pacjent jest z całą pewnością zdeterminowany do wprowadzeniu wielu zmian w swoim stylu życia i zdaje sobie sprawę z wyzwań (głównie dotyczących nawyków żywieniowych), które stoją za taką operacją.