Niskie ciśnienie krwi – objawy, przyczyny i sposoby leczenia

Tak wiele obecnie mówi się o nadciśnieniu tętniczym i jego konsekwencjach, pomijając często sytuacje odwrotną, jaką jest zbyt niskie ciśnienie krwi. Tak naprawdę nie istnieje dolna granica wartości ciśnienia tętniczego, jedynie w rozpoznaniu stanu zagrożenia życia, jakim jest wstrząs wymienia się jego wartość. Na co dzień jednak wiele ludzi funkcjonuje z niskim ciśnieniem i jeżeli nie wywołuje to niepokojących objawów, może być to dla nich wartość fizjologiczna, czasem jednak pojawiają się symptomy niskiego ciśnienia i wtedy może być to niebezpieczne.

Czym jest niedociśnienie tętnicze?

Zwykle za dolną granicę przyjmuje się wartość 100 mmHg dla ciśnienia skurczowego. Jest to wystarczające ciśnienie, by umożliwić prawidłowy przepływ krwi przez wszystkie narządy.

Czy wiesz że: przy rozpoznaniu hipotonii ortostatycznej wykorzystuje się specjalne stoły, na których pacjent pochylany jest pod różnym kątem wraz z pomiarem ciśnienia? Takie stoły można wykorzystać również w leczeniu, niejako trenując układ krążenia i przyzwyczajając stopniowo, jest to jednak dość rzadka forma terapii. 

Niskie ciśnienie może występować fizjologicznie u sportowców, częściej również spotyka się je u młodych kobiet. Niepokojące w spadkach ciśnienia bywają dwie sytuacje – jedna, gdy rozwija się wstrząs np. w wyniku krwotoku – spadek tego parametru jest niezwykle niepokojący oraz druga nie związana z takimi nagłymi sytuacjami – tak zwane niedociśnienie ortostatyczne inaczej hipotensja. Dotyczy to zwykle osób starszych i objawia się spadkiem ciśnienia po wstaniu do pozycji pionowej. Nie ma tu znaczenia pomiar ciśnienia w pozycji siedzącej, co więcej połowa pacjentów ma wtedy wręcz nadciśnienie. Jednak po pionizacji, zmienia się układ ciśnień w układzie krążenia i u takich osób jest on niewydolny, wartości ciśnienia spadają, co może wiązać się z groźnymi objawami i powikłaniami.

Objawy niskiego ciśnienia krwi

Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.
Zapisuję się

Objawowa hipotonia może wywoływać u pacjenta zawroty głowy, uczucie osłabienia, zamroczenia, pojawiające się nagle zaburzenia widzenia, bóle głowy, czy nawet omdlenia. W zależności od przyczyny spadku ciśnienia będą w każdej sytuacji towarzyszyły temu symptomy choroby powodującej hipotonię – widoczne krwawienie, kołatania serca w przypadku zaburzeń rytmu albo objawy zatrucia toksycznymi substancjami czy lekami. Kluczowe jest by w takiej sytuacji zabezpieczyć pacjenta przed upadkiem, który bywa częstą konsekwencją spadku ciśnienia i pojawiających się zawrotów głowy. Przewlekłe niedociśnienie objawia się długotrwałym uczuciem zmęczenia, nietolerancją wysiłku, ochłodzeniem dłoni i stóp, czasem nawet problemami ze snem, koncentracją, czy depresją.

Przyczyny niskiego ciśnienia krwi

Samoistne niedociśnienie spotykamy zwykle u szczupłych kobiet, o małej aktywności fizycznej. Nie traktujemy tego jako choroby i zwykle nie daje ono poważnych, wymagających leczenia objawów. Inne przyczyny to zaburzenia hormonalne np. niedoczynność tarczycy, zaburzenia ze strony serca i naczyń np. arytmie, zwężenia w naczyniach, niewydolność serca, wywołane lekami, toksynami, utratą krwi lub płynów (np. podczas krwawienia, biegunki czy wymiotów) oraz te związane z regulacją ciśnienia przez układ nerwowy. Kontrola ta może być nieprawidłowa u chorych z cukrzycą i tak zwaną polineuropatią (czyli uszkodzeniem nerwów w przebiegu choroby), czy w chorobie Parkinsona.

Leczenie niskiego ciśnienia krwi

Najważniejsza jest ochrona pacjenta w momencie spadku ciśnienia przed upadkiem i urazem, który dodatkowo pogorszy jego stan. Kolejno należy poszukiwać przyczyny – od tych najgroźniejszych jak krwotok (pamiętając, że może być on niewidoczny, wewnątrz brzucha czy w mózgu).

Zapamiętaj: Niskie ciśnienie może występować fizjologicznie u sportowców, częściej również spotyka się je u młodych kobiet.

Leczenie przyczynowe w wielu przypadkach wystarczy, by unormować poziom ciśnienia – podawanie leków na niedoczynność tarczycy, odstawienie tych, które spadek powodują, czy umiarowienie pracy serca. Pacjentowi można zalecić spożywanie większej ilości soli oraz odpowiednie nawadnianie się. Regularny wysiłek fizyczny również pomaga w tej sytuacji, nie spowoduje on gwałtownego wzrostu ciśnienia, ale zmniejszy objawy i poprawia tolerancję wysiłku. W szczególnych przypadkach można zastosować leki, które wybiera się w oparciu o choroby towarzyszące i ryzyko działań niepożądanych. Można zastosować tu midodrynę, dihydroergotaminą, fludrokortyzon, czy erytropoetynę.

Czy niskie ciśnienie krwi jest niebezpieczne?

Czasami jest to fizjologiczna wartość dla niektórych osób, jednak w innych przypadkach może prowadzić do groźnych powikłań. Najczęstsze z nich to omdlenia i upadki – od tych błahych do poważnych obciążonych licznymi urazami. Niskie ciśnienie może też wywołać niedokrwienie narządów z ciężkimi powikłaniami – np. martwicą jelit, czy z udarem niedokrwiennym mózgu. Niebezpieczne są zwłaszcza spadki nagłe wywołane przez groźne przyczyny np. rozległe krwawienie, które samo z siebie jest już stanem zagrożenia życia czy zatrucia, mogące prowadzić do śmierci. Hipotonia ortostatyczna grozi głównie upadkami, jednak jest bardzo często u osób starszych i nie może być lekceważona.

Cukrzyca a niskie ciśnienie krwi?

Cukrzyca, zwłaszcza źle kontrolowana prowadzi w różnym czasie do uszkodzenia nerwów w całym organizmie. Takie powikłanie nazywamy polineuropatią. Występuje ona we wszystkich rodzajach cukrzycy i rozwija się zwykle latami. Kluczową kwestią w tej chorobie jest dbanie o utrzymanie prawidłowych poziomów cukru we krwi. Jednak jeśli dojdzie do rozwoju polineuropatii, mogą zostać zajęte również nerwy unerwiające naczynia i regulującego ciśnienie krwi. Wtedy najczęściej u chorych rozwija się niedociśnienie ortostatyczne, bardzo częste w populacji cukrzyków. Jest to podwójnie niebezpieczne, gdyż cukrzycy obciążeni są wieloma innymi powikłaniami, dolegliwościami, a gdy dojdzie do złamania, urazy takie goją się u nich gorzej. Dlatego tak ważna jest kontrola glikemii i jej stabilizacja na odpowiednim poziomie. Innym groźnym przypadkiem niskiego ciśnienia w cukrzycy, jest wstrząs w wyniku kwasicy, która również rozwija się przy niekontrolowanym poziomie cukru.

Niedociśnienie tak jak nadciśnienie może wiązać się z nieprzyjemnymi objawami oraz konsekwencjami. Czasem bywa łagodne i nie ma konieczności leczenia, go jednak zdarza się, że prowadzi do ciężkich powikłań. Zarówno w diagnostyce, jak i leczeniu konieczne jest znalezienie przyczyny spadków ciśnienia i zastosowanie terapii pod kątem choroby pierwotnej.

Jeden komentarz do “Niskie ciśnienie krwi – objawy, przyczyny i sposoby leczenia

  1. U mnie niskie ciśnienie objawiło się złym samopoczuciem i ciągłą, na serio, nieustanną sennością… Kupiłam ciśnieniomierz, bo nie miałam takiego sprzętu i zaczęłam robić pomiary. Wyniki były dużo poniżej normy i po czasie lekarz potwierdził o co chodzi…

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *