Zdarza się, że schorzenia skóry mogą świadczyć o chorobie, która dotyka innego narządu, czy tkanki w organizmie człowieka. Często mamy z tym do czynienia w przypadku piodermii zgorzelinowej. Czym jest ta tajemniczo brzmiąca jednostka chorobowa? Jak się objawia?
Co to jest piodermia zgorzelinowa?
Piodermia zgorzelinowa to choroba skóry, która kojarzona jest przede wszystkim z powstawaniem na skórze głębokich owrzodzeń. Mimo, że określenie zgorzelinowa kojarzy się medycznie z chorobą spowodowaną przez bakterie, to piodermia ta nie jest wywołana czynnikiem bakteryjnym. Owrzodzenia są jałowe. Charakterystyczną cechą owrzodzeń w piodermii zgorzelinowej jest ich powstawanie w odpowiedzi na uraz. Takie zjawisko nazywamy patergią. Nawet najdrobniejszy uraz może doprowadzić do powstawania na skórze trudno gojących się owrzodzeń.
Piodermia zgorzelinowa – objawy
Piodermia zgorzelinowa objawia się powstawaniem na skórze głębokich owrzodzeń, które są dobrze odgraniczone od otoczenia. Warto zdefiniować, czym tak właściwie jest owrzodzenie. Jest ubytek sięgający głębiej niż warstwa naskórka. Owrzodzenie sięga do skóry właściwej, która znajduje się pod naskórkiem. Należy także odróżnić owrzodzenie od nadżerki, która jest ubytkiem dotyczącym wyłącznie naskórka i nie sięga głębiej. Ogniska owrzodzeń w piodermii zgorzelinowej mogą być pojedyncze lub mnogie. Zmiany są bolesne, zdarza się, że sięgają bardzo głęboko i zajmują nawet mięśnie i kości. Zmiany skórne pojawiają się najczęściej na udach, podudziach, ramionach, pośladkach, ale także na tułowiu, czy głowie i szyi. Ustępują z pozostawieniem blizn.
Ryc. 1. Piodermia zgorzelinowa. Źródło obrazu: I, Monopol / CC BY-SA (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/)
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f1/Pyoderma_gangrenosum_01.jpg
Piodermia zgorzelinowa – przyczyny
Dokładna patogeneza tego schorzenia nie została dotychczas poznana. Bardzo często piodermia zgorzelinowa występuje u chorych na wrzodziejące zapalenie jelita grubego (colitis ulcerosa).
Zapamiętaj: Piodermia zgorzelinowa objawia się powstawaniem na skórze głębokich owrzodzeń, które są dobrze odgraniczone od otoczenia.
Jest to schorzenie zapalne, dotyczące najczęściej śluzówki odbytnicy i okrężnicy (są to odcinki jelita grubego). Zauważono również częstsze występowanie tego schorzenia u osób dotkniętych szpiczakiem – czyli chorobą nowotworową związaną z układem odpornościowym. Przemawia to za wpływem czynników immunologicznych na pojawienie się piodermii zgorzelinowej. Zauważono również współwystępowanie z piodermią zgorzelinową reumatoidalnego zapalenia stawów (jest to również schorzenie o podłożu immunologicznym). Zmiany skórne współtowarzyszące chorobom przewlekłym mają tendencję do nawracania, szczególnie w miejscach narażonych na urazy, ucisk.
Piodermia zgorzelinowa – diagnostyka
Schorzenie to rozpoznawane jest przez lekarzy na podstawie badania przedmiotowego (badania pacjenta, oglądania jego skóry) i objawów klinicznych. Na rozpoznanie może wskazywać współistnienie u pacjenta wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. W przypadku rozpoznania piodermii zgorzelinowej u pacjenta bez chorób współistniejących, warto wykonać badania w kierunku zapalenia jelit, ponieważ piodermia może być czasami jedynym objawem wrzodziejącego zapalenia jelit, czy choroby Leśniowskiego-Crohna, która także należy do zapaleń jelit.
Piodermia zgorzelinowa – leczenie
Podstawowe znaczenie w leczeniu piodermii zgorzelinowej mają leki sterydowe takie, jak prednizon, czy metyloprednizolon. Zastosowanie znajduje także:
- cyklosporyna – lek hamujący czynność układu odpornościowego (lek immunosupresyjny);
- tacrolimus stosowany miejscowo – podobnie jak cyklosporyna, jest to lek immunosupresyjny.
Wczesne rozpoczęcie leczenia pozwala na uporanie się z tym schorzeniem. Ważne jest również odpowiednie leczenie choroby podstawowej. Leczeniem zapaleń jelita grubego zajmuje się lekarz gastrolog. Pojawienie się zmian skórnych o charakterze owrzodzeń, powinno nas skłonić do jak najszybszej wizyty u lekarza specjalisty dermatologa.
Choroby internistyczne, dotyczące na przykład jelita grubego, mogą objawiać się również zmianami skórnymi. Dobrze przedstawia tę sytuację opisywana w tym artykule piodermia zgorzelinowa. Dlatego też warto całościowo podchodzić do leczenia pacjentów i szukać przyczyn choroby nie tylko w tkance, czy narządzie, który związany jest z prezentowanymi przez pacjenta objawami.