Wirus różyczki daje o sobie znać co kilka lat. Jego objawy są dość charakterystyczne, stąd też nie sposób pomylić go z inną chorobą. Jak leczyć różyczkę i jakie są jej przyczyny?
Co to jest różyczka?
Różyczka to choroba wirusowa wywoływana przez Rubella virus. Zakażenie dotyka najczęściej pacjentów w wieku dziecięcym, w wyniku kontaktu z zainfekowaną osobą – drogą kropelkową oraz płciową. Największą zakaźność obserwuje się w czasie wystąpienia wysypki. Należy jednak pamiętać o możliwości zarażenia w okresie kilku dni przed i po wystąpieniu objawów choroby w postaci zmian skórnych.
W okresie ciąży różyczka stanowi istotne zagrożenie dla rozwijającego się płodu. Zakażenie ciężarnej w pierwszym trymestrze ciąży, a następnie transmisja wirusa z organizmu matki do organizmu płodu (różyczka wrodzona) wiąże się aż z 50% ryzykiem pojawienia się wad rozwojowych u płodu oraz może skutkować samoistnym poronieniem. Skutki wrodzonej różyczki dla płodu mogą być przejściowe, wśród których należy wymienić:
- skazę małopłytkową,
- śródmiąższowe zapalenie płuc,
- powiększenie śledziony, wątroby.
oraz trwałe:
- głuchota,
- choroby serca,
- wady wzroku,
- małogłowie,
- opóźnienie rozwoju psychomotorycznego.
Objawy różyczki
Typowym objawem różyczki jest pojawiająca się na skórze czerwona wysypka plamisto-grudkowa. Początkowo pojawia się na twarzy oraz klatce piersiowej. Towarzyszyć jej może niewielka gorączka, obustronne powiększenie węzłów chłonnych za uszami oraz bóle stawów.
Leczenie różyczki
Leczenie różyczki ma charakter wyłącznie objawowy, z uwagi na brak leków swoiście działających na wirus różyczki. Polega na podaniu leków obniżających gorączkę w przypadku jej wystąpienia oraz odpoczynku (zalecane leżenie w łóżku). Należy przede wszystkim unikać kontaktu z kobietami będącymi w ciąży.
Różyczka – powikłania
Zazwyczaj zakażenie wirusem Rubella przebiega w sposób łagodny, lecz istnieje niewielkie ryzyko wystąpienia powikłań takich jak:
- małopłytkowość i skaza krwotoczna,
- wędrujące zapalenie stawów,
- bardzo rzadko spotykane zapalenie mózgu (głównie u dorosłych).
Szczepionka na różyczkę
Z uwagi na brak swoistego leczenia przeciw wirusowi Rubella, istotne znaczenie odgrywa profilaktyka. W Polsce szczepionka przeciw wirusowi różyczki obowiązkowo podawana jest wszystkim dzieciom w postaci skojarzonej (wraz ze szczepionką przeciwko odrze), w dwóch dawkach – pierwsza dawka w wieku 13–14 miesięcy, a drugą – w wieku 10 lat. Nie zaleca się szczepić kobiet ciężarnych. W przypadku podania szczepionki tuż przed planowanym zajściem w ciąże, należy wstrzymać się z decyzją przez co najmniej trzy miesiące po szczepieniu.
Badanie na różyczkę – interpretacja wyników
Diagnostyka zakażenia wirusem różyczki obejmuje metody serologiczne, które mają na celu wykrycie oraz określenie miana swoistych przeciwciał skierowanych przeciwko wirusowi w surowicy krwi.
Wykrycie swoistych przeciwciał skierowanych przeciwko antygenom wirusa różyczki w klasie IgM, świadczy o obecności świeżej infekcji
(przeciwciała mogą się utrzymywać nawet do 8 tygodnia od momentu zakażenia). W przebiegu reinfekcji – czyli ponownego wystąpienia choroby, miano przeciwciał w klasie IgM nie zwiększa się (nie są wykrywalne). Natomiast wzrasta miano, czyli ilość przeciwciał w klasie IgG.
Po przebytym zakażaniu oraz po szczepieniu we krwi do końca życia obecne są przeciwciała w klasie IgG.
Badanie na różyczkę w ciąży
Z uwagi na ciężkie powikłania, jakie mogą wystąpić u dzieci z wrodzoną postacią różyczki, istotne jest określenie obecności swoistych przeciwciał w obu klasach w organizmie kobiety ciężarnej. W tym celu również wykonywane są badania serologiczne wykrywające przeciwciała w surowicy krwi. Szczególnie ważne jest określenie czy ciężarna jest uodporniona na wirus różyczki (obecność swoistych przeciwciał w klasie IgG).