Herbata jest jednym z najpopularniejszych napojów świata. Większość z nas spożywa ją przynajmniej raz dziennie. Wiele słyszy się obecnie o dobroczynnych właściwościach zielonej herbaty. Czym charakteryzuje się zielona herbata i co powinniśmy wiedzieć na jej temat?
Czym jest zielona herbata?
Słowo herbata przypisane jest naparowi z liści rośliny z rodzaju Camellia. W zależność od procesu fermentacji (rozkładu przy udziale organizmów żywych), herbata występuje w trzech podstawowych rodzajach. Czarna herbata poddawana jest pełnej fermentacji, czerwona – częściowej, zaś zielona herbata w ogóle nie jest poddawana temu procesowi technologicznemu. Zielona herbata jest jednym z podstawowych rodzajów herbaty, który jest szczególnie popularny w diecie azjatyckiej.
Właściwości zielonej herbaty
Zielona herbata zawiera dużą ilość katechin, czyli związków należących do polifenoli, zdolnych do neutralizowania wolnych rodników tlenowych, które prowadzą do starzenia się organizmu. Uważa się, że zielona herbata zawiera o wiele więcej katechin niż czarna, co wynika z poddawania herbaty czarnej procesowi fermentacji, w którym związki polifenolowe ulegają rozkładowi. Polifenole wykazują działanie przeciwzapalne oraz wzmacniające procesy odpornościowe.
Czy wiesz że: najwięcej polifenoli zawiera zielona herbata, która parzona jest przez 10 minut w temperaturze do 80 stopni Celsjusza?
Ze względu na zawartość polifenoli, spożywanie zielonej herbaty prowadzi do obniżenia poziomu cholesterolu w organizmie. Badania wykazały, że już 2 filiżanki tej herbaty dziennie prowadzą do obniżenia poziomu cholesterolu i poprawy parametrów lipidowych organizmu. Obniżenie poziomu cholesterolu sprawia, że zielona herbata jest uważana za napój, który obniża ryzyko zgonu z powodu chorób serca i naczyń – np. zawału, czy udaru mózgu. Nadal nie do końca poznany jest wpływ zielonej herbaty na rozwój nowotworów. Na korzyść zielonej herbaty przemawia fakt, że Japończycy, pijący dużo tego naparu znacznie rzadziej chorują na nowotwory, w porównaniu do Amerykanów. Sprzeczne są dane dotyczące wpływu picia zielonej herbaty na występowanie raka żołądka. Istnieją badania, z których wynika, że zielona herbata wpływa korzystnie i wiąże się z mniejszym odsetkiem raka żołądka, jednak inne badania pokazują, że picie herbaty nie ma wpływu na nowotworzenie w tym narządzie.
Badania naukowe wiążą również picie zielonej herbaty z ochroną przed zachorowaniem na chorobę Parkinsona. Choroba ta należy do schorzeń neurologicznych i objawia się przede wszystkim drżeniem, spowolnieniem ruchów oraz sztywnością mięśniową. Zapobieganie chorobie Parkinsona może być związane z zawartością w zielonej herbacie polifenoli, które poprawiają krążenie krwi w mózgowiu. Jednak nadal nie ma pewności i jasnych wniosków, co do wpływu zielonej herbaty na choroby neurologiczne.
Zielona herbata – zastosowanie
Ze względu na opisany powyżej korzystny wpływ picia zielonej herbaty poziom cholesterolu, można zalecić ten napar osobom borykającym się z problemem podwyższonego poziomu cholesterolu. Co więcej, badania kliniczne wykazały, że u osób, które piją od 1 do 3 filiżanek zielonej herbaty na dzień stwierdzono o 19% mniejsze ryzyko zawału mięśnia sercowego oraz o 36% niższe ryzyko udaru mózgu niż u osób pijących mniej niż 1 filiżankę tego naparu. Warto więc zalecać picie zielonej hernaty osobom z otyłością i nadciśnieniem tętniczym, ponieważ takie osoby mają większe ryzyko wystąpienia groźnych incydentów, takich jak zawał, czy udar.
Zielona herbata w ciąży
W ciąży powinno się unikać picia nadmiernej ilości herbaty, ze względu na zawartość kofeiny. Jeśli chodzi o zieloną herbatę, to dozwolone jest picie do 2 szklanek słabego naparu. Ze względu na niekorzystne działanie kofeiny na rozwijający się płód, kobietom w ciąży zaleca się ograniczenie produktów zawierających kofeinę do 200‒300 mg na dobę – jest to dawka zawarta w 2-3 filiżankach kawy. Przekroczenie tego poziomu może powodować u płodu między innymi zaburzenia rytmu serca i odwodnienie (kofeina działa moczopędnie).
Zielona herbata a odchudzanie
Istnieją również badania mówiące o wpływie kofeiny i katechin zawartych w zielonej herbacie na ograniczenia wchłaniania tłuszczów w przewodzie pokarmowym. Co więcej – wykazano, że związki te mobilizują organizm do spalania tkanki tłuszczowej. Niektóre badania naukowe mówią, że osoby pijące regularnie zieloną herbatę w ilości 400 ml dziennie, mają mniejszą masę ciała i obwód talii niż osoby niepijące tego napoju. Mimo tych optymistycznych doniesień, przeprowadzono również badania, które nie potwierdziły istotnego wpływu picia zielonej herbaty na spadek masy ciała. Potrzeba jeszcze większej ilości badań, dzięki którym dokładniej poznamy wpływ tego naparu na odchudzanie.
Zielona herbata – przeciwwskazania
Herbaty są ogólnie bezpiecznymi napojami. Mimo wielu zalet, z jakimi wiąże się picie zielonej herbaty istnieją także przeciwwskazania do jej spożywania w większych ilościach. Znajdujące się w herbacie (nie tylko zielonej) polifenole wiążą żelazo i zmniejszają jego wchłanianie w przewodzie pokarmowym. Dlatego właśnie osoby z anemią (obniżeniem stężenia hemoglobiny we krwi, niedokrwistością) powinny unikać picia jakiejkolwiek herbaty wraz z posiłkami. Co więcej, należy mieć na uwadze fakt, że w większym stopniu wiąże żelazo herbata czarna, niż zielona. W odniesieniu do herbaty czarnej – maksymalnie powinno się spożywać 8 filiżanek dziennie.
W obecnych czasach zielona herbata jest szczególnie popularnym naparem. Ciągle prowadzone są badania, mające na celu ustalić jej rzeczywisty wpływ na rozwój chorób neurologicznych, sercowo-naczyniowych, czy rozwój nowotworów. Jeśli lubimy smak zielonej herbaty, to z pewnością nie spotkają nas negatywne skutki związane ze spożywaniem tego rodzaju napoju Jeśli nigdy jej nie piliśmy, to zdecydowanie warto spróbować.