Piękny biały uśmiech w dzisiejszych czasach należy do jednych z najbardziej wymaganych cech estetycznych wyglądu twarzy. Jednak nie zawsze możemy osiągnąć taki efekt dzięki perfekcyjnej higienie jamy ustnej. Jest to związane z występującymi wadami wrodzonymi lub nieprawidłowym ustawieniem zębów w łuku. Jednym z rozwiązań umożliwiających odtworzenie estetycznego uśmiechu są licówki zębowe.
Licówki są to uzupełnienia protetyczne zębów własnych obejmujące powierzchnię wargową lub policzkową zębów przednich (siekaczy oraz kłów) i bocznych, które również mogą być widoczne podczas uśmiechu (przedtrzonowce). Wskazaniami do zastosowania licówek są: nieprawidłowa barwa zębów, która może wystąpić w hipoplazji szkliwa czyli jego ścieńczeniu i niedorozwoju lub pod postacią różnych przebarwień. Kolejnym wskazaniem są zęby, których ustawienie w niewielkim stopniu odbiega od prawidłowego, czyli na przykład są delikatnie zrotowane lub przechylone albo gdy występują pomiędzy nimi niewielkie odstępy tworząc nieestetyczne łuki. Wady wrodzone pod postacią zębów o zbyt małym rozmiarze, odłamane brzegi sieczne siekaczy lub wiele ubytków próchnicowych na jednej powierzchni zęba również kwalifikują się do odbudowy za pomocą licówek.
Przeciwwskazaniami są zbyt krótkie korony zębów, zbyt duże zniszczenia szkliwa oraz parafunkcje na przykład bruksizm, czyli zgrzytanie zębami. Wyróżniamy różne rodzaje licówek. Każde z nich musi spełniać określone walory estetyczne. Kolor zęba w obszarze przyszyjkowym jest najciemniejszy a najjaśniejszy w obrębie brzegu siecznego. Wynika to z budowy anatomicznej zęba. Odcień, który widzimy jest sumą koloru zębiny i szkliwa, które pokrywa zębinę. Zębina fizjologicznie ma kolor ciemniejszy i bardziej żółtawy a szkliwo jaśniejszy i bardziej transparentny. Zazwyczaj w rejonie siecznym pierwszego siekacza widoczne są mamelony, czyli 3 a dla drugiego siekacza 2 ciemniejsze wypustki przeświecające pod szkliwem. Powierzchnie zębów są bardziej wypukłe mezjalnie, czyli bliżej linii środka twarzy. Siekacze mają bardziej zaokrąglony brzeg sieczny dystalnie (bardziej oddalony od linii środka twarzy) niż mezjalnie.
Licówki porcelanowe
Pierwszym rodzajem licówek są licówki porcelanowe wykonane z ceramiki. Aby wykonać takie uzupełnienie należy oszlifować ząb, który docelowo zostanie pokryty licówką. Szlifowanie polega na usunięciu szkliwa od strony wargowej lub policzkowej na głębokość 0,3–0,7 mm oraz skrócenie brzegu siecznego zębów przednich o 1,0–1,5 mm. Wykonuje się je w celu zmniejszenia grubości i długości zęba, aby przygotować miejsce dla materiału odbudowującego. W przeciwnym razie licówka mogłaby być zbyt długa powodując uraz zgryzowy lub nadmiernie pogrubiać ząb nieestetycznie uwypuklając wargi. Zabieg może być bolesny dla pacjenta, dlatego wykonuje się go w znieczuleniu. Następnie pobiera się wycisk na specjalnej łyżce wyciskowej, który odwzorowuje w negatywie dany obszar jamy ustnej zawierający oszlifowane zęby. Oszlifowany ząb lekarz zabezpiecza licówką tymczasową, która ma o wiele mniejszą trwałość niż licówka docelowa. Takie tymczasowe wypełnienie utrzymuje się do kilku tygodni. Na podstawie pobranego wycisku technik dentystyczny odlewa gipsowy model i na jego podstawie przygotowuje ceramiczne licówki. Na następnej wizycie pacjent otrzymuje gotowe licówki, które są cementowane odpowiednimi cementami.
Licówki kompozytowe
Innym rodzajem omawianego uzupełnienia są licówki kompozytowe. Światłoutwardzalny materiał, z którego są wykonane służy również do odbudowy zębów z ubytkami próchnicowymi. Od licówek ceramicznych odróżnia je jednoetapowość zabiegu (wystarczy jedna wizyta w gabinecie, ponieważ lekarz sam bezpośrednio formuje licówkę z kompozytu na zębie pacjenta) oraz gorsza wytrzymałość mechaniczna. Łączy je konieczność szlifowania zęba w znieczuleniu. Po oszlifowaniu powierzchnię zęba należy wytrawić 37% kwasem ortofosforowym i nałożyć światłoutwardzalną żywicę adhezyjną. Na tak przygotowaną powierzchnię lekarz może nakładać warstwy materiału kompozytowego zachowując przy tym wymogi estetyki.
Licówki bez szlifowania
Licówki bez szlifowania jak sama nazwa wskazuje nie wymagają szlifowania. Ich wykonanie odbywa się w ciągu dwóch wizyt podobnie jak w przypadku licówek ceramicznych i również przez technika dentystycznego. Są bardzo cienkie, aby nie pogrubiały nadmiernie powierzchni zęba. Maskują nieestetyczny kolor zęba, ale ich możliwości korekty kształtu zęba jest ograniczona. Ze względu na brak szlifowania nie jest możliwe skorygowanie przechylonych lub zrotowanych zębów, ale możliwe jest na przykład zamknięcie niewielkich luk pomiędzy zębami. Zatem są przeznaczone dla pacjentów z potrzebą zmiany koloru i minimalnych korekt w zakresie szerokości lub długości korony zęba.
Licówki zatem są rozwiązaniem, które pozwala na szybką korektę koloru, kształtu oraz niewielkich przemieszczeń zębowych a wybór odpowiedniego rodzaju licówki jest uzależniony od wymagań i potrzeb estetycznych pacjenta.