Liderem produkcji mangostanu (Garcinia mangostana L.) jest Tajlandia kraj tropikalny. Drzewo rośnie dość powoli, a owocuje po 8 -10 latach. Smak mangostanu porównuje się do manny z nieba, po prostu nie da się wyrazić w słowach walorów organoleptycznych tego owocu. Posiada wiele właściwości prozdrowotnych i skuteczność działania dzięki zawartości ksantonów. Silnych antyoksydantów wspierających układ odpornościowy i nerwowy, kondycję skóry, przemianę materii, ale przede wszystkim działa przeciwzapalnie, przeciwalergicznie, przeciwpasożytniczo. Koenzym Q10 to również cenny składnik tej rośliny wpływający na wiele stanów chorobowych oraz pomaga w procesie odtruwania organizmu ze szkodliwych substancji środowiskowych.
Co to jest mangostan?
Garcinia mangostana owoc o wszechstronnych właściwościach mangostan właściwy znany również jako garcynia czy żółciecz. Gatunek drzewa z rodziny kluzjowatych, która liczy ponad 800 tys. gatunków. Pochodzący z Azji południowo-wschodniej, gdzie też znajdują się jego największe plantacje uprawowe. Obecnie jest bardzo pożądaną rośliną, a drzewa mangostanu można również spotkać w Brazylii, Birmie, północnej Australii, Indonezji, Indiach, Ameryce Środkowej, na Hawajach, Malezji, Sri Lance, Tajlandii, Wietnamie i innych krajach tropikalnych. Mangostan jest rośliną trudną do uprawiania i rozmnażania, najlepiej rozwija się w gorącym i wilgotnym klimacie.
Jak wygląda i jak smakuje mangostan?
Drzewo mangostanu jest wiecznie zielone o oliwkowej barwie liści, wysokością może sięgać nawet do 25 metrów. Czas, jaki musi upłynąć, aby drzewo zaczęło rodzić owoce to ponad 8-10 lat. Owoc mangostanu jest okrągły o wielkości od 4 do 7 cm. Jest podzielony na segmenty podobnie jak pomarańcze. Skórka owoców jest dość gruba i niejadalna, posiada ciemnofioletowe zabarwienia, natomiast miąższ jest biały.
Miąższ owocu jest miękki z zawartością nasion, biały delikatny i soczysty. Smak mangostanu opisywany jest jako słodki i silnie orzeźwiający. Podobny do ananasa, moreli czy pomarańczy, a czasem nawet słodkiego agrestu. Z relacji nieznanego podróżnika i żeglarza XIX wieku smak owocu mangostanu porównywany nawet do manny z nieba, po prostu nie da się wyrazić w słowach walorów organoleptycznych tego owocu. Szefowie kuchni zalecają spożywanie na surowo owoców mangostanu podawane w połówkach skórki do wydrążenia łyżeczką.
Jakie są właściwości mangostanu?
Wszechstronne działanie składników aktywnych mangostanu jest udowodnione naukowo w wielu badaniach. Owoce charakteryzują się wysoką zawartością składników odżywczych oraz właściwościami prozdrowotnymi i leczniczymi. Wysoka zawartość błonnika pokarmowego frakcji rozpuszczalnej i nierozpuszczalnej, związków chitynowych, tiaminy, ryboflawiny, tokoferolu, beta-karotenu, wit. C oraz składniki mineralne: K, Na, Ca, Mg, Fe, Mn, Zn, Cu. Przeciwutleniacze takie jak polifenole w tym flawonoidy – katechiny i stilbeny, a także ksantony, koenzym Q10, garbniki. Bogaty w substancje organiczne owoc mangostanu jest przebadany przez naukowców pod kątem przeciwnowotworowego działania substancji aktywnych na organizm człowieka.
Wartości odżywcze mangostanu
Kaloryczność jest niska 55 -76 kcal w 100 g owocu, woda stanowi 80,1% masy owocu. Ekstrakty z mangostanu mają wpływ na poziom frakcji LDL cholesterolu we krwi oraz prawidłową pracę wątroby. Badanie wykazały działanie immunomodulujące poprzez istotny spadek stężenia białka C-reaktywnego u osób badanych sokiem owocowym, którego głównym składnikiem był ekstrakt z owoców mangostanu. Spożywanie ekstraktów z zawartością mangostanu istotnie wpływa na spadek masy ciała, dlatego są polecane w procesie odchudzania.
Zapamiętaj: Miąższ owocu jest miękki z zawartością nasion, biały delikatny i soczysty. Smak mangostanu opisywany jest jako słodki i silnie orzeźwiający.
Działanie lecznicze mangostanu
Związki zawarte w owocach mangostanu są pomocne w leczeniu takich chorób, jak cukrzyca typu 1 obniżając poziom glukozy we krwi, a także zmniejszają oporność na insulinę. Owoce mangostanu charakteryzują się wysoką zawartością rzadkich antyoksydantów – ksantonów (z greckiego kolor żółty) heterocyklicznych związków trójpierścieniowych. Najbardziej znanymi ksantonami są alfa-mangostyna oraz kwas gambogowy. Ma właściwości przeciwzapalne, przeciwpasożytnicze, przeciwgorączkowe, stosowany w leczeniu zmian skórnych, jako środek przeciwbólowy czy antyseptyczny. Do działań leczniczych należy również działanie hipotensyjne – obniżają ciśnienie tętnicze. Przeciwdziałają chorobom Alzheimera i Parkinsona wykazują również działanie przeciwdepresyjne. Stosowany w leczeniu bakterii helicobacter pylorii.
Czy mangostan może szkodzić?
Częste spożywanie ekstraktów z mangostanu może być szkodliwa dla osób mających problemy z krzepliwością krwi, ale również może wywołać reakcję alergiczną. Mangostan obniża krzepliwość krwi, co może prowadzić do krwotoków, których nie da się zatamować. Kobiety w ciąży i karmiące piersią również nie powinny spożywać tego owocu i ekstraktów.
Czy wiesz że: owoce mangostanu są trudne do przechowywania, dlatego są przetwarzane i powszechnie dostępne w formie soków, syropów i ekstraktów?