Co to jest histeria? Objawy, przyczyny i sposoby leczenia histerii

Histeria, a właściwie zaburzenia dysocjacyjne, bo tak obecnie określamy zaburzenia zwane dawniej histerią to termin, z którym zetknął się każdy nas. Niejednokrotnie choroba ta jest trudna do zdiagnozowana i nie ułatwia codziennego funkcjonowania zarówno choremu, jak i jego najbliższym. Jak leczyć histerię, jakie są jej przyczyny i główne objawy?

Co to jest histeria?

Histeria jest to przestarzałe określenie grupy zaburzeń psychicznych, które to można zakwalifikować do zaburzeń dysocjacyjnych i konwersyjnych, a te natomiast do grupy zaburzeń nerwicowych. Dysocjacja oznacza w skrócie mechanizm obronny polegający na tymczasowej i silnej modyfikacji charakteru albo poczucia własnej tożsamości, co ma na celu uniknięcie negatywnych emocji. Natomiast konwersja polega ogólnie rzecz ujmując na przekształcaniu odczuwanego przez pacjenta lęku i niepokoju na objawy somatyczne, takie jak np. drżenia mięśniowe, paraliż aż do tak skrajnych przejawów jak głuchota, czy zaniewidzenie.

Objawy histerii

Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.
Zapisuję się

Spektrum objawów, które można zaliczyć do objawów histerii jest naprawdę szerokie. Najbardziej charakterystyczna jest częściowa, bądź całkowita utrata prawidłowej integracji pomiędzy przeszłością, poczuciem własnej tożsamości,  bezpośrednimi wrażeniami i kontrolą dowolnych ruchów ciała. Historycznie do objawów histerii zaliczano przede wszystkim: wzmożoną otwartość, nadmierną gadatliwość, emocjonalność, płaczliwość i demonstracyjność zachowań.

Jako że wyróżniamy różne rodzaje zaburzeń dysocjacyjnych przyjrzyjmy się bliżej najczęstszym z nich wraz z towarzyszącymi im objawami. 

  • W amnezji dysocjacyjnej mamy do czynienia z zaburzeniami pamięci, może wystąpić niepamięć dotycząca przykrego wydarzenia.
  • Fuga dysocjacyjna to z kolei zaburzenie polegające na bezcelowej podróży, często chory przemierza naprawdę znaczne odległości jednak nie pamięta, co w tym czasie się z nim działo. Ciekawym jest fakt, że podczas wędrówki chory zachowuje się relatywnie normalnie i sprawia wrażenie osoby zdrowej.
  • Stupor dysocjacyjny zwany też osłupieniem jest również interesującą formą zaburzeń dysocjacyjnych. Osoba dotknięta tym zaburzeniem pozostaje bez kontaktu, nie porusza się oraz nie reaguje na bodźce z otoczenia.
  • Trans i opętanie to jeszcze bardziej spektakularne zaburzenie dla postronnego obserwatora. Występuje w nich utrata poczucia własnej tożsamości oraz orientacji w otoczeniu. Pacjent czasami zachowuje się jakby został owładnięty przez inną osobowość, czy obcą siłę.
  • W dysocjacyjnych zaburzeniach ruchu mamy do czynienia z niedowładem lub porażeniem kończyn, mogą współwystępować także zaburzenia mowy, mimowolne ruchy kończyn, czy ruchy mięśni twarzy.
  • Dysocjacyjne znieczulenie i utrata czucia zmysłowego przejawia się, jako utrata czucia w poszczególnych częściach ciała, jednak nie pokrywają się one z obszarami unerwienia. Może dojść do tzw. „histerycznej ślepoty” czyli utraty wzroku, jednak obecnie jest to bardzo rzadko obserwowane zjawisko.

Przyczyny histerii

Przyczyny nie są do końca poznane, zaburzenia dysocjacyjne powstają przede wszystkim u osób podatnych na gruncie szeroko pojętego urazu psychicznego, który to może mieć różne formy i przyczyny. Tak więc zaburzenia dysocjacyjne, jako że mają charakter psychogenny pozostają w silnym związku z nierozwiązywalnymi i trudnymi problemami emocjonalnymi, zaburzonymi związkami z ludźmi ,czy też wydarzeniami powodującymi uraz. Wiemy jednak, że u podłoża tych zaburzeń mogą leżeć mikrouszkodzenia płatów czołowych mózgu, które zwiększają podatność na zaburzenia dysocjacyjne.

Czy wiesz że: pojęcie histerii stworzył jeden z prekursorów współczesnej medycyny, grecki lekarz Hipokrates? 

Z zaburzeniami dysocjacyjnymi często współistnieją również inne choroby, zaliczyć tu możemy epizody depresji, zespół stresu pourazowego, uzależnienie od substancji psychoaktywnych, zaburzenia odżywiania, czy w końcu osobowość borderline. Zaburzenia dysocjacyjne występują statystycznie częściej u kobiet.

Histeria u dziecka

Napady złości i krzyku u dziecka potocznie nazywane histerią mają niewiele wspólnego z histerią rozumianą jako zaburzenia konwersyjne i dysocjacyjne. Zaburzenia konwersyjne u dzieci mogą natomiast rzadko wystąpić jako reakcja na stres i manifestować się objawami podobnymi, jak te opisywane u osób dorosłych np. deficytami w poruszaniu kończynami, czy odczuwaniu niektórych obszarów ciała.

Leczenie histerii

Jak leczyć histerię? Podstawową metodą leczenia zaburzeń dysocjacyjnych pozostaje psychoterapia.

Zapamiętaj: Histeria to grupa zaburzeń nerwicowych, które objawiają się np. nadmierną impulsywnością, płaczliwością, gadatliwością i ekstrawersją.

Terapia poznawczo-behawioralna może korzystnie wpłynąć na pacjenta, poprzez zmianę zachowania i naukę interpretacji bodźców wywołujących lęk i niepokój, które to leżą u podłoża zaburzeń nerwicowych do których zaliczamy m.in. zaburzenia dysocjacyjne. W przypadku dużego nasilenia objawów wskazane może być również leczenie farmakologiczne dobierane indywidualnie, w zależności od potrzeb pacjenta przez lekarza specjalistę psychiatrę.

Na zakończenie warto ponownie zaznaczyć, iż z powodu problematycznej historii, ewolucji znaczenia na przestrzeni lat oraz wieloznaczności terminu histeria, obecnie medycyna odchodzi od używania go. Pozostaje on jednak w użyciu szczególnie w języku potocznym. Dlatego też omawiając zaburzenia dysocjacyjne warto odnieść się do przestarzałego, aczkolwiek obecnego wciąż w języku terminu, jakim jest histeria.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *