Co to jest kolano skoczka? Jego objawy i sposoby leczenia

Kolano skoczka to uraz dotykający szczególnie często sportowców trenujących sporty takie jak koszykówka czy siatkówka, ale także biegaczy, których dyscyplina opiera się na powtarzaniu wielu mniejszych bądź większych skoków. Siła jaka działa na kolana przy lądowaniu po wyskoku może przewyższać nawet 10-krotnie masę ciała zawodnika. Bez odpowiedniego leczenia nie jest możliwe uruchomienie właściwych procesów regeneracyjnych. Co warto wiedzieć, jeśli doznamy tego typu kontuzji?

Co to jest kolano skoczka?

Entezopatia więzadła rzepki zwana potocznie „kolanem skoczka” to proces zwyrodnieniowo-zapalny toczący się we włóknach wspomnianego więzadła. Powstaje w wyniku sumowania się wielu mikrourazów, które powstają każdorazowo podczas lądowania po wyskoku.

Ale czym właściwie jest to więzadło rzepki? Prawda jest taka, że nazwa jest wyjątkowo niefortunna, bo wspomniane więzadło jest właściwie ścięgnem, czyli włóknistym przedłużeniem mięśnia, który przyczepia go do kości. Natomiast więzadła to struktury całkowicie niezwiązane z mięśniami, odpowiadające za stabilizację stawów. Więzadło rzepki jest przedłużeniem właściwego ścięgna mięśnia czworogłowego uda. Prowadzi ono od dolnego bieguna rzepki do guzowatości kości piszczelowej. Takie usytuowanie pozwala na ruch wyprostu w stawie kolanowym.

Czy wiesz że: określenie "kolano skoczka" zostało użyte w międzynarodowej literaturze przez Blazina blisko 50 lat temu, bo w 1973 roku.

Osłabienie struktury więzadła rzepki może prowadzić do wyrywania pojedynczych włókien wraz z komórkami chrzęstnymi czy kości. Tak przemieszczone fragmenty kostne, znajdujące się pośród innych włókien więzadła mogą zapoczątkować patologiczne procesy kościotworzenia. W ten sposób wewnątrz ścięgna powstają tzw. entezofity, czyli wyrośla kostne, które nasilają osłabienie się struktury ścięgnistej zagrażając całkowitym zerwaniem więzadła rzepki.

Czym objawia się kolano skoczka?

Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.
Zapisuję się

Najbardziej charakterystycznym objawem uszkodzenia jest ból i tkliwość w przedniej części kolana, tuż pod rzepką. Szczególnie nasila się przy napięciu mięśnia czworogłowego uda np. podczas skoków, biegu czy przysiadów. W miarę postępu zapalenia pojawia się uczucie pełności kolana i widoczny jego obrzęk.

Zaawansowanie choroby dzieli się na 4 stopnie:

1. Ból występuje po aktywności fizycznej,
2. Ból pojawia się zarówno przed jak i po treningu, ale nie występuje w jego trakcie. Ma na to wpływ rozgrzewka, która tłumi stan zapalny,
3. Ból praktycznie nie ustępuje w ciągu dnia i pojawia się nawet podczas zwykłych, codziennych czynności,
4. Naderwanie, bądź całkowite zerwanie więzadła rzepki, uniemożliwiające normalne poruszanie się.

Aby w pełni ocenić stopień uszkodzenia więzadła konieczne jest dokładne badanie fizykalne przez lekarza ortopedę oraz diagnostyka z pomocą aparatu USG.

Jak leczyć kolano skoczka?

W początkowej fazie choroby (stopień 1. I 2.) leczenie ogranicza się do zwiększenia odpoczynku między treningami, okładów i masaży lodem i ewentualnie doraźnego stosowania leków przeciwzapalnych. Dodatkowo codziennie należy prowadzić ćwiczenia rehabilitacyjne. Przy 2 stopniu uszkodzenia przed treningiem, w ramach rozgrzewki, można zastosować maści i okłady rozgrzewające.

Przy większych urazach konieczne jest całkowite zaprzestanie treningu, a do rozważenia jest chirurgiczne leczenie operacyjne. Powrót do pełnej aktywności sportowej po takim zabiegu możliwy jest dopiero po upływie 3-6 miesięcy. Dlatego lepiej nie dopuścić do tak znacznego uszkodzenia i rehabilitować się już przy pierwszych objawach.

Ćwiczenia na kolano skoczka

Ćwiczenia w ramach rehabilitacji i prewencji kolana skoczka są kluczowe w prowadzeniu pacjenta. Jednak ich skomplikowany i wieloskładnikowy system wymaga ścisłej współpracy i stosowania się do zaleceń lekarza lub fizjoterapeuty. Podstawą wszelkiej pracy nad kolanem skoczka jest rozciąganie i rozluźnianie mięśni przedniej grupy uda (głównie m. czworogłowy i m. biodrowo-lędźwiowy). Idealnym ćwiczeniem wydaje się być tzw. coach stretch, czyli rozciąganie kanapowe, które dodatkowo usprawnia i odciąża pracę stawu rzepkowo-udowego. Należy zwrócić uwagę, aby przy tym ćwiczeniu pięta rozciąganej nogi kierowała się w stronę szpary pośladkowej, a plecy były wyprostowane. Do rozluźniania natomiast przydałby się np. roller.

Ryc. 1. Couch stretch – rozciąganie kanapowe.

Po takim 2-3 tygodniowym przygotowaniu można rozpocząć pracę z regularnym wzmacnianiem mięśni uda m.in. z zastosowaniem przysiadów na specjalnych pochyłych platformach. Konieczne może się okazać także wzmocnienie mięśni pośladkowych i grupy kulszowo-goleniowej w celu wyrównania ewentualnych dysproporcji, które mogą być przyczyną kolana skoczka.

Zapamiętaj: Dbając o odpowiednią rozgrzewkę i siłę mięśni kończyn dolnych podczas treningu możemy zminimalizować ryzyko wystąpienia kolana skoczka.

Przy dobrze prowadzonej rehabilitacji możliwe jest całkowite wyeliminowanie objawów towarzyszących kolanie skoczka. Jednak nie zwalnia to z obowiązkowej w przypadku sportowców pracy nad wzmacnianiem i rozciąganiem mięśni ud i pośladków w celu zapobiegania ewentualnym nawrotom urazu.   

Opaska na kolano skoczka

Ostatnimi czasy popularne stało się stosowanie specjalnych opasek (stabilizatorów) z wkładką w kształcie podkowy. Przynoszą one nieznaczną ulgę, a kolano sprawia wrażenie stabilniejszego i bardziej odciążonego. Jednak rehabilitacja nadal pozostaje kluczowym elementem leczenia. W taki sam sposób działa stosowanie specjalnych plastrów, czyli kinesio-taping, który staje się coraz bardziej popularny nawet wśród amatorów sportu.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *