Brokuły są niezwykle wartościowym warzywem. Są bogactwem antyoksydantów, błonnika, karotenoidów, witamin i składników mineralnych. W zdrowej i zbilansowanej diecie powinnyśmy bazować przede wszystkim na warzywach, dlatego brokuły ze względu na swoje prozdrowotne właściwości powinny być często uwzględniane w jadłospisie. Co ważne w niektórych przypadkach niestety należy ograniczyć ich spożycie. Mowa tutaj o chorobach związanych z układem pokarmowych takich jak zespół jelita drażliwego ze względu na powodowanie wzdęć.
Brokuły – jakie mają właściwości?
Wiele badań pokazuje, że obecność brokuła w diecie może wykazywać działanie antynowotworowe, przeciwcukrzycowe, wspierające układ krążenia, a także narząd wzroku. Jest to zasługa składnika, który przede wszystkim dominuje w brokułach oraz kiełkach brokuła. Mowa tutaj o sulforafanie. Ponadto zawarty w brokułach błonnik usprawnia pracę jelit, korzystnie oddziałuje na mikrobiotę jelitową oraz reguluje glikemię. W brokułach obecna jest również kwercytyna, która usprawnia działanie układu krążenia. Dodatkowo znajdziemy w nich magnez, siarkę, cynk, potas, żelazo i wapń, a także wiele witamin. Sprawdzą się również jako element diety odchudzającej ze względu na niską kaloryczność.
Brokuły – jakie mają wartości odżywcze?
Brokuł jest warzywem o bardzo niskiej kaloryczności. Standardowej wielkości brokuł o wadze 500 gramów zawiera tylko 155 kalorii. Dlatego warto po niego sięgać w przypadku diet o obniżonej podaży energii. Ponadto znajdziemy w nim ok. 14 gramów węglowodanów, 15 gramów białka i bardzo niewielkie ilości tłuszczu – ok. 2 gramy. W tej ilości znajduje się również ok. 13 gramów błonnika.
Jakie witaminy mają brokuły?
Brokuł obfituje w witaminę A, niezbędną do prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku oraz o właściwościach łagodzących stany zapalne skóry. Witamina C, obecna w brokułach wykazuje działanie antyoksydacyjne i wspierające strukturę naczyń krwionośnych. Brokuł to również bogactwo kwasu foliowego (witaminy B9), który jest niezbędny w okresie ciąży, a także wpływa korzystnie na układ nerwowy. Ponadto brokuły odznaczają się wysoką zawartością witaminy K o działaniu wspierającym proces krzepnięcia krwi.
Brokuły a autyzm
Uważa się, że brokuły powinny być elementem diety osób cierpiących na zaburzenia ze spektrum autyzmu. Dzieje się to za sprawą obecnego w brokułach sulforafanu. Przyjmując go można zauważyć poprawę w zachowaniu osób z autyzmem oraz lepszą komunikację. Warto mieć na uwadze fakt, że obróbka termiczna może przyczynić się do zmniejszenia ilości sulforafanu, dlatego warto go spożywać na surowo bądź ugotowanego na parze. Jednakże do tej pory powstało niewiele badań w tym kierunku, dlatego, aby móc uznać sulforafan jako substancję pomocną w łagodzeniu objawów autyzmu należy przeprowadzić więcej analiz.
Brokuły na wrzody
Przyczyn wrzodów żołądka w znacznej większości przypadków należy upatrywać się w zakażeniu bakterią Helicobacter pylori. Jak się okazuje, również w tym schorzeniu pomocny może być sulforafan. Wykazuje on właściwości o charakterze zwalczającym bakterie H. pylori. Warto pamiętać, że nie tylko brokuły, ale również kiełki brokuła są bogate w ten składnik.
Brokuły na nadciśnienie tętnicze
Warzywo to powinny spożywać osoby, u których zdiagnozowano nadciśnienie tętnicze. Okazuje się, że są one dobrym źródłem potasu, który wpływa na obniżanie ciśnienia tętniczego. Ponadto niedobory potasu przyczyniają się do wzrostu poziomu sodu, który w nadmiarze powoduje wzrost ciśnienia. Co ważne, osoby z tym schorzeniem powinny dostarczać większe ilości antyoksydantów. Brokuł ze względu na ich wysoką zawartość tym bardziej powinien być spożywany przez osoby z nadciśnieniem.
Brokuły na stawy
Bóle stawów są częstą dolegliwością wielu osób. Ma na to wpływ styl życia, niedostateczna ilość aktywności fizycznej, złe nawyki żywieniowe mogące zaostrzać stany zapalne. W łagodzeniu dolegliwości ze strony układu ruchu również pomocne okazują się brokuły, w dużej mierze dzięki zawartości sulforafanu. W stanach zwyrodnieniowych stawów substancja ta może przyczynić się do spowolnienia zmian o charakterze degradacyjnym. Co ważne, obecna w brokułach witamina C przyczynia się do syntezy włókien kolagenowych, które wpływają na utrzymanie odpowiedniej struktury tkanki chrzęstnej stawów.
Brokuły na oczy
Obecny w brokułach B-karoten przekształca się w witaminę A, która w dużej mierze wspiera funkcjonowanie narządu wzroku. Jej niedobory mogą objawiać się tzw. ślepotą nocną. Obecna w brokułach witamina C może zmniejszać ryzyko wystąpienia zaćmy. Brokuły są ponadto dobrym źródłem luteiny, która odpowiada za prawidłowy proces widzenia.
Brokuły a cukrzyca
Również w cukrzycy sulforafan wykazuje korzystne właściwości. Trwają badania nad jego wpływem na obniżanie poziomu cukru we krwi. Cukrzyca sprawia również, że w organizmie utrzymuje się przewlekły stan zapalny. Zawarte w brokułach antyoksydanty mogą wpłynąć na jego łagodzenie. Istotna w cukrzycy jest odpowiednia podaż błonnika, który również jest obecny w brokułach. Wykazuje on bowiem działanie regulujące glikemię. W przypadku cukrzyków brokuły powinny stanowić jeden z ważniejszych elementów ich diety.
Jak gotować brokuły? Wskazówki
Należy przygotować ok. 2-2,5 litrów wody. Brokuł można pokroić na mniejsze różyczki i wrzucić do gotującej się wody. Powinien być gotowy po ok 5-7 minutach od momentu wrzenia wody. Ponadto, aby zachować jak najwięcej cennych składników, warto gotować go na parze. Do garnka wlewamy ok. 3 litrów wody, a na niego stawiamy metalowe sitko, na którym układamy różyczki brokuła. Po ok. 10 minutach od zagotowania wody brokuł powinien być już gotowy do spożycia.
Zapamiętaj: Obecny w brokułach B-karoten przekształca się w witaminę A, która w dużej mierze wspiera funkcjonowanie narządu wzroku.
Brokuły w ciąży – czy są dozwolone?
Brokuł jest warzywem zalecanym do spożycia w trakcie ciąży głównie ze względu na obecność kwasu foliowego, który wpływa na rozwój układu nerwowego płodu. Dieta kobiety w ciąży powinna obfitować w bogate odżywczo produkty, dlatego warto, aby w jej menu znalazły się brokuły również dlatego, iż są one źródłem witamin z grupy B, witaminy C, żelaza oraz B-karotenu. Ze względu na obecność błonnika może być on skuteczny w walce z zaparciami – częstej dolegliwości w ciąży. W tym przypadku warto również zadbać o odpowiednią podaż płynów. Nie zaleca się natomiast spożywania ich w surowej postaci ze względu na pozostałości obecnych na nich zanieczyszczeniach.
Brokuły dla dzieci – czy najmłodsi powinni jeść te warzywa?
Brokuły można podawać dziecku już po 6 miesiącu życia pod postacią zupy lub zblendowanego przecieru. Niestety warzywo to jest niechętnie wybierane przez najmłodszych. Warto mieć na uwadze fakt, że ze względu na wysoką zawartość wapnia, który wpływa na strukturę kości, witaminy C i A powinien być on wkomponowany w jadłospis dziecka. Dlatego nie należy się zniechęcać i warto próbować znaleźć takie rozwiązanie, które sprawi, że dziecko polubi to warzywo. Można go łączyć z innymi warzywami pod postacią zup krem, dodawać do zapiekanek warzywnych czy też domowej pizzy.
Czy wiesz że: żeby zachować intensywny zielony kolor brokuła podczas gotowania, warto dodać do niego kilka łyżek mleka?
W polskiej kuchni można spotkać coraz więcej potraw, w których dominującym składnikiem są brokuły. Jest to warzywo, które posiada dużą objętość przy jednocześnie niewielkiej kaloryczności, dlatego nasyci nas na dłużej bez obaw o nadmierną podaż energii. Bogactwo prozdrowotnych substancji czyni z brokuła idealny element zdrowej diety. Chroni nasz organizm przed niekorzystnym działaniem wolnych rodników oraz stanowi element profilaktyki żywieniowej.