Często w okresie dojrzewania, jak też i czasem później, mamy do czynienia z pojawieniem się trądziku. Nieraz stanowi on dość poważny problem społeczny dla wielu osób, obniżający znacząco samoocenę. Dlatego też warto wiedzieć, jak dokładnie rozpoznać cerę trądzikową, jak zapobiegać trądzikowi oraz jak go leczyć?
Cera trądzikowa– właściwości
Na początek jednak trzeba rozróżnić dwa podstawowe pojęcia, które często używane są całkowicie nieprawidłowo, jako synonimy. Mowa tutaj o łojotoku oraz o trądziku. Zacznijmy od łojotoku – otóż jest to nadmierne wydzielanie łoju. Trądzik z kolei to choroba skóry, charakteryzująca się obecnością zaskórników, która powstaje zazwyczaj na tle łojotoku. Co więcej, o powstaniu trądziku decyduje także nadmierne rogowacenie ujść mieszków włosowych, przerost bakterii kolonizujących mieszki włosowe oraz ważny jest również wpływ czynników zależnych od organizmu gospodarza.
Jak prezentuje się cera trądzikowa?
Jak dokładniej wygląda taka cera trądzikowa? Otóż wspomniano wcześniej, że o powstaniu trądziku decyduje nadmierne gromadzenie się łoju oraz rogowacenie komórek przewodu wyprowadzającego gruczołów łojowych skóry. W wyniku tego dochodzi do ich zatkania. Zaskórnik to bowiem nic innego jak właśnie czop z łoju i ze zrogowaciałych komórek. Jednak takie nagromadzenie naskórka sprzyja dalszemu rozwojowi bakterii, które bytują na skórze. W wyniku tego dochodzi do stanu zapalnego, co objawia się powstaniem grudek wypełnionych mętnym płynem z czerwoną otoczką dookoła.
Zwiększone wydzielanie łoju spowodowane może być przez wiele czynników, jednak przede wszystkim wiąże się ze zwiększeniem we krwi poziomu androgenów. Typowo wzrost tych hormonów, stwierdza się w okresie przedpokwitaniowym. Udowodniono także, że zasadniczo im wcześniej w okresie dojrzewania pojawią się wykwity, tym przebieg trądziku będzie cięższy. Jak zatem prezentuje się cera trądzikowa? Otóż najczęściej jest tłusta, świecąca, gruba. Widoczne są liczne grudki i krostki. Zmiany trądzikowe zasadniczo nie powodują powstawania blizn, jednak rozdrapywanie takich zmian, nasilony stan zapalny itp. mogą jednak przyczynić się do pozostawienia blizn. Najwięcej zmian trądzikowych zaobserwować można w okolicy czoła, ponieważ tam największe jest wydzielanie łoju. Warto podkreślić, że trądzik nie występuje tylko i wyłącznie w obrębie twarzy – można go także zaobserwować na skórze pleców czy dekoltu.
Jakie rodzaje trądziku pospolitego można wyróżnić?
Istnieje kilka różnych postaci trądziku. Najłagodniejszą z nich jest trądzik zaskórnikowy – występują tu jedynie zaskórniki. Dalej, można wyróżnić trądzik grudkowo – krostkowy. Tu z kolei obecne są już krostki i grudki. Trądzik ten określany jest jako umiarkowany. Trądzik ropowiczy z kolei jest już postacią ciężką. Tu mamy do czynienia z guzkami wypełnionymi ropną treścią, przekształcające się w torbiele, które niestety gojąc się, mogą pozostawiać blizny. Inną postacią ciężką trądziku jest trądzik skupiony. Zmiany są bolesne, pojawia się tu także powiększenie węzłów chłonnych. Najcięższa postać trądziku to trądzik piorunujący, który może dać nawet objawy uogólnione.
Jak dbać o cerę trądzikową? Podstawy pielęgnacji cery trądzikowej
Na początek trzeba powiedzieć o najbardziej podstawowych zasadach pielęgnacji cery trądzikowej. A zatem w żadnym wypadku nie można wyciskać ani drapać krost. W ten sposób można doprowadzić do zwiększenia stanu zapalnego a nawet do pozostawienia trwałych śladów po trądziku.
Zapamiętaj: Trądzik to najczęstszy problem, z jakim pacjent zgłasza się do dermatologa.
Mówiąc o trądziku, wiele mówi się także o tym, że zaostrzyć go może zanieczyszczenie środowiska, zła dieta, szkodliwe warunki pracy czy nauki oraz niehigieniczny tryb życia. Oczywiście dość spore znaczenie ma także genetyka, jednak tu nie jesteśmy w stanie za wiele zadziałać. Warto jednak zaznaczyć, że wcześniejsze czynniki można zmodyfikować tak, aby przynajmniej nie pogarszać już zaistniałego trądziku. A zatem przede wszystkim konieczne jest wprowadzenie diety. Ważne jest, aby unikać nadmiaru smażonych potraw, ostrych przypraw, fast foodów, gazowanych, słodkich napojów, nadmiaru cukru. Zaleca się rezygnację z potraw wysoko przetworzonych, zawierających konserwanty itp. Źle działa także alkohol oraz tytoń. Dieta osób z cerą trądzikową powinna być natomiast bogata w składniki zawierające witaminę A, B, cynk oraz błonnik. Następnie warto dbać o to, aby w mieszkaniu zimą nie było za suchego powietrza – można chociaż położyć na kaloryferze wilgotny ręcznik. Oczywiście także konieczna jest ogólna higiena całego ciała, nie tylko cery trądzikowej.
Jak dobrać kosmetyki do cery trądzikowej?
W pielęgnacji cery trądzikowej zasadnicze znaczenie ma oczyszczenie skóry. Co jednak trzeba stanowczo podkreślić, nie można doprowadzać do przesuszenia cery, ponieważ do zmian zapalnych dojdzie wtedy dodatkowo podrażnienie. Jakie zatem kosmetyki będą najlepsze do cery trądzikowej? Na rynku obecnie jest dużo możliwości. Zasadniczo bardzo istotne jest regularne stosowanie toniku oraz żelu do twarzy posiadającego właściwości antybakteryjne. Nie można także zapominać o kremach odżywiających i nawilżających. To, że cera jest tłusta, nie oznacza, że nie potrzebuje nawilżenia. Cera tłusta nie zawiera wcale więcej składników odżywczych. Jeśli jej prawidłowo nie będziemy nawilżać i odżywiać, to niestety wysuszy się, jednocześnie produkując dużo łoju oraz nie mając w sobie składników odżywczych. W efekcie tego uzyskamy naprawdę źle nawilżoną cerę z zaczerwienieniem i z łuszczeniem się, produkującą jednocześnie dużo łoju. Wpadamy wówczas powoli w błędne koło…
Jakie substancje zasadniczo są stosowane w cerze trądzikowej?
Przede wszystkim będzie to nadtlenek benzoilu, który posiada działanie przeciwbakteryjne. Dalej stosowany jest także kwas azelainowy działający przeciwbakteryjnie oraz zmniejszający przebarwienia pozapalne. Stosuje się także kamforę, która ma działanie dezynfekujące, keratolityczne oraz przeciwzapalne. Inne substancje to: witamina A, retinoidy, kwasy owocowe, kwas glikolowy, kwas salicylowy, cynk, wielonienasycone kwasy tłuszczowe, wyciągi ze skrzypu, pokrzywy czy rumianku.
Czy wiesz że: w okresie pokwitania trądzik występuje u ponad 80% młodzieży?
Zasadniczo jednak najważniejsze jest to, żeby stosować kosmetyki przeznaczone do cery trądzikowej. Warto wybrać się do dermatologa, który dokładnie określi, które preparaty będą miały korzystne działanie i jakie zabiegi dodatkowo można zastosować. Czasem, w bardzo mocno nasilonych zmianach trądzikowych, konieczne jest leczenie retinoidami, czyli pochodnymi witaminy A. Należy do nich chociażby izotretynoina. Jednak takie leczenie może mieć wiele działań niepożądanych, dlatego decydować o nim może tylko lekarz.
Pielęgnacja cery trądzikowej
Jakie zabiegi mogą okazać się korzystne w zakresie pielęgnacji cery trądzikowej? Oczywiście na pierwszym miejscu trzeba tu wymienić przede wszystkim peeling kawitacyjny, który przy pomocy ultradźwięków oczyszcza ujścia mieszków włosowych i powoduje złuszczenie martwych komórek warstwy rogowej naskórka. Przydatna może być także mikrodermabrazja oraz peelingi chemiczne. Mikrodermabrazja polega na ścieraniu warstw naskórka przez kontrolowany strumień mikrokryształów, dzięki czemu powoduje zmniejszenie zaskórników i poprawę mikrokrążenia. Peelingi umożliwią odetkanie porów oraz dokładne oczyszczenie skóry. Czasem stosowana jest także laseroterapia. Każdy z tych zabiegów wymaga konsultacji z dermatologiem.
Podsumowując, pielęgnacja skóry trądzikowej wymaga przede wszystkim stosowania preparatów specjalnie dla niej przeznaczonych. Ponadto konieczne jest wdrożenie innych działań, jak zdrowej diety, rezygnacji z niektórych substancji, redukcji stresu i dbanie o ogólną higienę. Warto także skonsultować się z dermatologiem, jeśli standardowe produkty dostępne w sklepach nie powodują zmniejszenia nasilenia się zmian trądzikowych albo gdy trądzik ma umiarkowane do ciężkiego nasilenie.