“Choroba niedokrwienna serca”- hasło coraz częściej słyszane w dzisiejszych czasach, zarówno w telewizji, jak i w codziennych rozmowach. Niestety społecznie wciąż nie ma wyrobionej świadomości, czym ta choroba jest i jakie konsekwencje zdrowotne za sobą niesie. Co warto wiedzieć o tym schorzeniu? Jak go skutecznie leczyć?
Co to jest choroba niedokrwienna serca?
Choroba niedokrwienna serca jest to stan, w którym dochodzi zmian, głównie na tle miażdżycowym, w tętnicach wieńcowych, czyli tętnicach, których zadaniem jest dostarczanie krwi do komórek serca. Konsekwencją takiego zmniejszonego dostarczania krwi jest zaburzenie pracy komórek serca, czyli nie mają one na tyle wystarczająco tlenu i składników odżywczych, ile by potrzebowały do prawidłowego funkcjonowania. Ze względu na fakt, że serce jest pompą ssąco-tłocząca, która utrzymuje w codziennej pracy cały układ krążenia, choroba ta jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ wpływa na cały organizm człowieka.
Objawy choroby niedokrwiennej serca
Podstawowym oraz jednym z pierwszych objawów jakie pacjenci, u których podejrzewamy chorobę niedokrwienną serca, zgłaszają jest:
- uczucie duszności,
- ból w klatce piersiowej,
Objawy te występują zwykle w wyniku stresu lub wysiłku fizycznym. Ból ten może mieć charakter piekący, uciskający bądź gniotący. Po ustaniu obciążenia organizmu zazwyczaj wszystkie problemy wracają do normy w ciągu 15-20 minut, bądź w ciągu 5 minut po zastosowaniu nitrogliceryny, czyli leku rozszerzającego naczynia. Objawy te są bardzo uciążliwe i mogą narastać z dnia na dzień. W skrajnym przypadku, gdy przepływ przez naczynia jest bardzo zmniejszony objawy te mogą również występować w spoczynku. Sytuacja taka jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ grozi wystąpieniem zawału serca, czyli stanu, w którym w wyniku skrajnie zmniejszonego dostarczania krwi do mięśnia sercowego dochodzi do powstania martwicy komórek serca w okolicy, która jest zaopatrywana przez chorobowo zmienioną tętnice.
Przyczyny choroby niedokrwiennej serca
Najczęstszą przyczyną występowania niedokrwienia serca jest miażdżyca tętnic wieńcowych. Wraz z wiekiem oraz nieprawidłowym stylem życia dochodzi do powolnego nawarstwiania się blaszki miażdżycowej w obrębie tętnic, co powoduje zmniejszony przepływ krwi przez te tętnice. Miażdżyca jest najczęstszą, ale nie jedyną przyczyną niedokrwienia serca. Rzadszymi, ale wciąż istotnymi przyczynami są:
-niedokrwistość, czyli zmniejszone stężenie hemoglobiny,
-hipowolemia, czyli zmniejszona objętość płynów w organizmie,
-skurcze tętnic wieńcowych,
-mostki mięśniowe na tętnicy wieńcowej, które przy skurczu mogą uciskać tętnicę,
-wady zastawek serca, np. zwężenie zastawki aortalnej,
-choroba reumatyczna.
Leczenie choroby niedokrwiennej serca
Chorobę niedokrwienną serca należy leczyć od początku występowania objawów tak, aby nie mogła ona rozwinąć bardziej zaawansowanego stadium. Jeżeli wystąpi zmniejszenie tolerancji wysiłku, bądź duszność podczas wysiłku należy pilnie skonsultować powyższe objawy u lekarza, który profesjonalnie oceni, czy dane problemy mają tło sercowe. W dzisiejszych czasach mamy całą paletę leków stosowanych w leczeniu choroby niedokrwiennej serca. Podstawowym lekiem są beta-blokery. Leki te powodują zwolnienie akcji serca oraz zmniejszenie zapotrzebowania komórek serca na tlen i składniki niezbędne do codziennego funkcjonowania. Jeżeli występują przeciwwskazania do terapii beta-blokerem, można zastosować leki z grupy blokerów kanałów wapniowych, lub nowy lek iwabradynę.
Czy wiesz że: zawał serca może również objawiać się bardzo nietypowo np. wystąpieniem intensywnych wymiotów bądź bólów brzucha?
Grupą leków, które stosuje się w przypadku choroby wieńcowej są także statyny. Leki te mają za zadanie zmniejszyć stężenie cholesterolu, czyli czynnika, który ma znaczący wpływ na proces postępu miażdżycy. Dodatkowo wpływają stabilizująco na blaszkę miażdżycową. W terapii stosujemy również nitroglicerynę wziewnie, która powoduje rozszerzenie tętnic wieńcowych. Lek ten stosuje się objawowo, przy wystąpieniu bólu w klatce piersiowej. Jeżeli po zastosowaniu leku po 20 minutach nie dojdzie do ustąpienia objawów, należy pilnie wezwać pogotowie ratunkowe, ze względu na ryzyko wystąpienia zawału serca. Gdy lekarz podejrzewa u pacjenta wystąpienie zawału, bądź w przeszłości taki zawał u danej osoby już wystąpił należy stosować leki przeciwpłytkowe takie jak kwas acetylosalicylowy lub klopidogrel.
W sytuacjach niejasnych, niezbędne jest wykonanie elektrograficznej próby wysiłkowej bądź koronarografii, czyli badania podczas którego można za pomocą cewnika ocenić stan tętnic wieńcowych. Jeżeli kardiolog stwierdzi obecność zmian krytycznych w tętnicach wieńcowych, może zdecydować o wszczepieniu stentów, lub skierować pacjenta na zabieg by-passów, czyli pomostowania aortalno-wieńcowego.
Dieta w chorobie niedokrwiennej serca
Dieta w chorobie niedokrwiennej serca ma bardzo duże znaczenie, aby zapobiec zmianom w sercu należy stosować tzw. dietę śródziemnomorską. Co to właściwie znaczy? Podstawowym składnikiem tej diety jest duża ilość świeżych warzyw i owoców między innymi pomidor, papryka, marchewka, jabłka, banany.
Zapamiętaj: Choroba niedokrwienna serca objawia się głównie poprzez ból w klatce piersiowej oraz duszności. Nieleczona może doprowadzić do zawału oraz przedwczesnej śmierci.
Należy również ograniczyć spożywanie czerwonego mięsa oraz tłustych serów. Czerwone mięso, czyli głównie wieprzowinę, bardzo dobrze zamienić na drób. Niezbędne jest spożywanie ryb morskich, które zawierają bardzo dużą ilość kwasów omega 3 i 6. Kwasy te regulują również metabolizm mięśnia sercowego.
Choroba niedokrwienna serca jest chorobą populacyjną, która dotyka coraz większą część społeczeństwa. Prawidłowe nawyki żywieniowe oraz duża ilość ruchu sprawia, że możemy wpływać na przebieg tego problemu. Jednakże ze względu na bardzo duże ryzyko wystąpienia zawału serca u osób nieleczonych, należy niezbędnie udać się do lekarza, gdy rozpoznamy u siebie pierwsze, niepokojące objawy choroby.