W wielu wierzeniach ludowych powszechna jest wiara, że niektórzy ludzie są zdolni przemienić się w wilka, bądź inne zwierzę. Zdarza się, choć bardzo rzadko, iż dana osoba ma przekonanie, że właśnie stała się zwierzęciem, co ma wyraźnie urojeniowy charakter. Skąd bierze się tego rodzaju przekonanie i czy można je leczyć? Co kryje się pod terminem likantropia?
Co to jest likantropia?
Termin likantropia pochodzi od dwóch greckich słów lykos oznaczającego wilka oraz antropos oznaczającego człowieka i wskazuje na występującą w niektórych wierzeniach ludowych wiarę, że pewni ludzie mogą przemieniać się w zwierzęta. Określenie to jest również stosowane w psychiatrii, w odniesieniu do osób, które są przekonane, iż zmieniły swoją postać. W związku z tym, mogą przejawiać zachowania charakterystyczne dla danych zwierząt. Występowanie tego typu urojenia jest jednak bardzo rzadkie. Chorzy najczęściej są przekonani, że przemienili się w wilka, choć czasami są to inne zwierzęta, m.in. pies, żaba, kot, koń czy tygrys.
Likantropia – objawy
Choć likantropia nie jest popularnym typem urojenia, jeśli już wystąpi, wówczas objawy są bardzo charakterystyczne. Są nimi:
- przekonanie, że jest się zwierzęciem,
- nieumiejętność krytycznego spojrzenia na ten typ urojenia, brak refleksji związanej z racjonalnymi argumentami,
- prezentowanie domniemanych dowodów swojej zwierzęcości np. kłów i pazurów,
- naśladowanie danego zwierzęcia, m.in. poprzez wykonywanie typowych dla niego ruchów oraz dźwięków i odgłosów (np. wycie wilka).
Likantropia – przyczyny
Na ogół likantropia wynika z psychozy, w której doznaje się zaburzeń świadomości, sposobu myślenia oraz spostrzegania. Termin ten jest jednak ogólnym określeniem dla dużej ilości zaburzeń psychicznych.
Czy wiesz że: istnieją przekazy wskazujące na to, że na kliniczną likantropię cierpiał król Armenii Tiridates III? Tradycja mówi, że został on uzdrowiony przez Grzegorza Oświeciciela.
Likantropia będzie najczęściej objawem schizofrenii, choroby afektywnej dwubiegunowej bądź ciężkiej depresji. Innym ważnym czynnikiem warunkującym wystąpienie likantropii mogą być zmiany bądź uszkodzenia w obszarach mózgu odpowiedzialnych za postrzeganie własnego ciała. Zdaje się, że jedną z przyczyn tego urojenia jest również podłoże kulturowe. Wiara w możliwość transformacji w zwierzę, jest powszechna w wielu społecznościach na całym świecie.
Likantropia – diagnostyka
Likantropia, choć występuje rzadko, ma charakterystyczne objawy, które łatwo jest zidentyfikować.
Zapamiętaj: Termin likantropia pochodzi od dwóch greckich słów lykos oznaczającego wilka oraz antropos oznaczającego człowieka i wskazuje na występującą w niektórych wierzeniach ludowych wiarę, że pewni ludzie mogą przemieniać się w zwierzęta.
W procesie diagnozy istotniejsze będzie jednak to, co jest źródłem występującego u danej osoby urojenia. Rozróżnienie, czy przyczyną jest schizofrenia, depresja, czy może jeszcze inna jednostka chorobowa jest trudne, ale kluczowe. Podstawą będzie obserwacja zachowań pacjenta, zapoznanie się z jego historią chorób, a także wywiad, zarówno z osobą chorującą, jak i osobami z jej najbliższego otoczenia.
Likantropia – leczenie
Plan leczenia jest zawsze ustalany indywidualnie, w zależności od postawionej diagnozy. Podstawą zawsze będzie jednak farmakoterapia, najczęściej są to leki przeciwpsychotyczne, które eliminują halucynacje i urojenia. Dopiero po wyciszeniu objawów, można włączyć leczenie psychoterapeutyczne, które pomaga zrozumieć mechanizmy danego zaburzenia oraz odzyskać kontrolę nad własnym umysłem. Warto także przyglądnąć się symbolicznemu aspektowi urojenia.
Likantropia to bardzo rzadki rodzaj urojenia, który jednak był i wciąż bywa odnotowywany. Nie jest łatwo wyleczyć daną osobę z przekonania, że stała się właśnie zwierzęciem, przede wszystkim dlatego, że chory nie potrafi spojrzeć krytycznie na zaistniałą sytuację. Dokładny proces diagnostyczny oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia mogą przynieść jednak duże efekty.