Choroby gardła to jedne z najczęstszych spotykanych w przychodni lekarza rodzinnego. Niemal każdy z nas przechodził lub zachoruje na anginę, czasem nawet kilkukrotnie, jednak istnieje dużo więcej chorób dotyczących jamy ustnej i gardła. Leczenie tych chorób zależy od przyczyny, często podawane są leki doustne np. antybiotyki, różnego rodzaju płukanki, spray’e czy tabletki do ssania. Jedną z metod leczenia może być także tak zwane pędzlowanie gardła.
Co to jest pędzlowanie gardła?
Jest to metoda leczenia podczas której specjalnie przeznaczoną do tego substancje nanosi się na zmiany chorobowe lub całą śluzówkę w jamie ustnej. Zależnie od choroby, która zaatakowała pacjenta stosuje się różne preparaty i ich podanie może delikatnie się różnić. Pędzlowanie działa miejscowo na pojawiające się zmiany np. zakażenia bakteryjne czy grzybicze. Może być stosowane u dzieci, jeśli dana substancja jest dla nich bezpieczna – zwłaszcza u najmłodszych maluchów może być to przydatne, jeśli nie potrafią one stosować pastylek do ssania.
Kiedy wykonać pędzlowanie gardła?
Pędzlowanie gardła wykonujemy tak często jak zalecił lekarz lub w przypadku preparatów bez recepty – zgodnie z ulotką, najlepiej po konsultacji z farmaceutą. Możemy pędzlować gardło w infekcjach substancjami odkażającymi i antyseptycznymi lub specyficznymi substancjami np. z antybiotykiem czy lekiem przeciwgrzybiczym – gdy znamy konkretną przyczynę choroby. Zwykle gardło pędzlujemy w przypadku jego zakażenia lub kandydozy, czyli infekcji grzybiczej grzybem z rodzaju Candida.
Pędzlowanie gardła – wskazania
Nie ma jednoznacznych wskazań i badań kiedy stosować pędzlowanie. Zazwyczaj jest to metoda wybierana w anginie, czyli zapaleniu gardła oraz przy grzybicy jamy ustnej. Pędzlowanie bywa też zalecane po urazach w obrębie gardła, podniebienia czy wnętrza ust. Stosuje się zwykle gencjanę (czyli roztwór fioletu krystalicznego i metylowego) o właściwościach antyseptycznych, tak by nie dopuścić do zakażenia rany, która w tym obszarze ciężko inaczej zaopatrzyć czy dezynfekować.
Pędzlowanie gardła – przeciwwskazania
O przeciwwskazaniach najlepiej porozmawiać z lekarzem, bowiem skuteczne i pomocne pędzlowanie gardła wykonywane nieprawidłowo lub źle dobraną substancją może nawet pogorszyć stan naszej jamy ustnej czy gardła. Przeciwwskazaniem jest na pewno każda alergia czy reakcja niepożądana po danej substancji. Szczególną uwagę zwraca także nystatyna – preparat przeciwgrzybiczy – jest on niewskazany u małych dzieci oraz powinien być ostrożnie i po konsultacji z lekarzem stosowany u ciężarnych.
Zapamiętaj: Pędzlowanie gardła wykonujemy tak często jak zalecił lekarz lub w przypadku preparatów bez recepty - zgodnie z ulotką, najlepiej po konsultacji z farmaceutą.
Czym pędzlować gardło?
Na rynku dostępnych jest kilka preparatów do pędzlowania gardła. Część z nich dostępna jest bez recepty. Wśród substancji o działaniu odkażających stosowana jest jodyna, czyli rozpuszczony jod w alkoholu (powinna być ona odpowiednio rozrobiona i rozcieńczona np. gliceryną), płyn Lugola (czyli roztwór jodu z wodą), azotan srebra oraz gencjana, pospolicie zwana fioletem. Płyn do pędzlowania z substancją przeciwgrzybiczną zawiera nystatynę. Nie zaleca się obecnie płukania i pędzlowania gardła wodą utlenioną bądź innymi niesprawdzonymi specyfikami.
Jak pędzlować gardło?
Sama technika pędzlowania nie jest trudna, choć może być nieprzyjemna, zwłaszcza jeżeli stosujemy preparat głęboko na tylnej ścianie gardła, co może wywołać odruch wymiotny. Każda substancja może być inaczej przygotowywana i czasem trzeba przed użyciem wstrząsnąć ją lub wymieszać – w każdym przypadku najważniejsze jest zastosowanie się do informacji z ulotki leku na temat przechowywania i przygotowania roztworu. Następnie na wacik lub kawałek czystej gazy nakładamy preparat i smarujemy miejscowo zmienione chorobowo miejsca lub całą jamę ustną i gardło. Zwykle zaleca się wykonanie zabiegu kilka razy dziennie, standardowo 2 lub 3 razy, jednak częstotliwość powinna być zalecona przez lekarza. Po pędzlowaniu nie powinniśmy spożywać posiłków ani płynów przez co najmniej pół godziny, tak aby nie wypłukać preparatu i dać mu czas na zadziałanie.
Czy wiesz że: ostatnie doniesienia o potencjalnym korzystnym używaniu wody utlenionej w płukaniu czy pędzlowaniu jamy ustnej pochodzą z 1959 roku, dlatego obecnie nie jest to metoda zalecana?
Infekcje i choroby w obrębie jamy ustnej należą do wyjątkowo nieprzyjemnych dlatego mamy cały arsenał leków i sposobów ich leczenia. Jednym z nich, który może pomóc wielu chorym z anginą czy grzybiczym zakażeniem jest właśnie pędzlowanie gardła, jest to metoda stosunkowo bezpieczna, łatwo dostępna i działająca miejscowo. Może być stosowana samodzielnie lub w połączeniu z innymi lekami jako ich wspomaganie. Jak przy każdej interwencji medycznej pędzlowanie powinno być poprzedzone konsultacją z lekarzem, który odpowiednio dobierze skuteczną substancję i pouczy o technice i częstości wykonania.