Co to jest tokofobia Objawy, przyczyny i sposoby leczenia

W Polsce coraz częściej wykonuje się planowe cięcia cesarskie. W zaświadczeniach lekarskich nierzadko widnieje rozpoznanie- tokofobia. Czy lęk przed porodem to realny problem? Jak mu zaradzić?

Co to jest tokofobia?

Tokofobia to patologiczny strach przed porodem, który występuje nawet u 6-10% ciężarnych. Lęk ten obejmuje nie tylko okres porodu, ale również ciąży i połogu.

Główną komponentą tej choroby jest strach przed bólem. Wyróżniamy tokofobię pierwotną i wtórną oraz taką która jest objawem depresji. Tokofobia pierwotna może pojawić się na długo przed pierwszą ciążą. Wtórna jest następstwem urazowego porodu, poronienia i wiąże się często z nierozpoznaną depresją poporodową, poporodowym psychogennym zespołem pourazowym i zaburzeniami więzi emocjonalnych. Tokofobia jako objaw depresji wiąże się z nawracającym obsesyjnym przekonaniem przyszłej matki, że nie jest ona w stanie urodzić, albo że umrze podczas porodu.

Objawy tokofobii

Przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania pęcherza i dolnych dróg moczowychDowiedz się więcej >

Objawami tokofobii jest paraliżujący lęk związanych z ciążą albo porodem. Pacjentka nawet na samo słowo “poród” blednie, poci się, drżą jej ręce, ma skoki ciśnienia i ma trudności z mówieniem. Strach przed porodem może objawiać się koszmarami, dolegliwościami fizycznymi, trudnościami w skupieniu oraz pracowaniu. Pacjentki mogą odczuwać bóle brzucha, nudności oraz wymioty. Objawy są bardzo osobnicze i w różnym stopniu zasilone.

Przyczyny tokofobii

Czynnikami sprzyjającymi występowanie nadmiernego strachu przed porodem są: młody wiek, brak wsparcia bliskich, niski poziom wykształcenia, osobowość neurotyczna, problemy psychologiczne przed lub w czasie ciąży, poprzedni poród operacyjny, choroba poprzedniego dziecka, poronienie, brak wiedzy, stres życia codziennego, strach przed bólem oraz niski status socjoekonomiczny. Poziom strachu u ciężarnych z tokofobią jest wyższy u pierwiastek. Związane jest to z większym strachem przed nieznanym, gdyż pierwiastka to kobieta rodząca po raz pierwszy.

Diagnostyka tokofobii

Preparat na układ krążenia, z koenzymem Q10, wzmacniający serceSprawdź ofertę >

Diagnostyka nie jest łatwa, gdyż nie występują dokładne wytyczne, aby rozpoznać tę chorobę. Rozpoznanie powinien stawiać psychiatra po dogłębnej psychoanalizie pacjentki. Objawy które występują są najlepszą wskazówką i po ich analizie lekarz diagnozuje tokofobię.

Coraz częściej obserwuje się nadrozpoznawalność strachu przed porodem. Jest to związane z kulturą masową- telewizją, gazetami plotkarskimi. Pokazują one poród naturalny jako krwawe, bolesne i dramatyczne wydarzenie. Brak jest programów edukacyjnych dla przyszłych matek gdzie mogłyby się dowiedzieć o tym jak wygląda poród i jakie są rodzaje znieczuleń i walki z bólem. Dodatkowo niestety wiele polek ma złe doświadczenia z porodówek, które przekazują kolejnym pokoleniom mam. Od 1996 r. działa w Polsce Fundacja Rodzić po Ludzku, która dba o komfort, ludzkie traktowanie ciężarnych w szpitalach oraz działa na rzecz godnego porodu.

Leczenie tokofobii

Podstawą leczenia tokofobii jest psychoterapia. Polega ona na ustaleniu planu porodu oraz planu uśmierzania bólu. Pacjentki zapoznają się z technikami relaksacyjnymi, sposobami na radzenie sobie ze stresem oraz lękiem. Jak go pokonać i przezwyciężyć. Ciężarna powinna dobrze poznać zespół lekarzy, położnych oraz szpital w którym będzie rodziła. Dla niektórych kobiet jedyną możliwością porodu jest decyzja o cięciu cesarskim. W najnowszych rekomendacjach Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczących cięcia cesarskiego możemy odnaleźć wskazanie “Jeśli po odbyciu spotkań psychoedukacyjnych ciężarna z objawami tokofobii nadal nie chce rodzić siłami natury, należy rozważyć rozwiązanie takiej pacjentki cięciem cesarskim.”

Patologiczny strach przed ciążą i porodem to realny problem, który powinien być rozwiązywany w interdyscyplinarnych zespołach złożonych z ginekologa, położnej i psychiatry. Strach ten może w poważny sposób wpłynąć na życie i zdrowie ciężarnej oraz dziecka, dlatego nie powinniśmy go bagatelizować.