Upojenie senne to krótkotrwały stan psychotyczny pojawiający się zaraz po przebudzeniu. Występuje on u osób, które mają ku temu skłonności, są zmęczone, bądź przyjmowały środki psychoaktywne. To pomieszanie świata snu i rzeczywistości, może być dla danej osoby bardzo niebezpieczne.
Co to jest upojenie senne?
Upojenie senne nazywane jest inaczej syndromem Elpenora, który był jednym z bohaterów homerowskiej “Odysei”. Elpenor był najmłodszym z towarzyszy Odyseusza. Podczas pobytu na wyspie Kirke, upił się winem i zasnął na dachu jednego z budynków. Sytuacja ta skończyła się tragicznie – na drugi dzień po przebudzeniu, w stanie zamroczenia, młodzieniec spadł z dachu, tracąc tym samym życie. Upojenie senne dotyczy właśnie momentu po przebudzeniu, kiedy to osoba już nie śpi, jest sprawna motorycznie, a jednocześnie nie jest w pełni wybudzona, nie ma poczucia kiedy i gdzie się znajduje. Stan upojenia sennego jest więc formą jakościowych zmian świadomości, które nazwać można zamroczeniem.
Upojenie senne – objawy
Upojenie senne można rozpoznać po tym, że dana osoba właśnie przebudziła się ze snu: może poruszać się, rozmawiać, wykonywać różne aktywności, a równocześnie jej zachowania będą niepokojące bądź dziwaczne, na ogół o charakterze antyspołecznym i destruktywnym (np. rzucanie przedmiotami, krzyczenie, przeklinanie).
Czy wiesz że: jeden z prezydentów Francji Paul Deschanel na skutek upojenia sennego musiał zrezygnować z pełnionego urzędu po zaledwie 7 miesiącach?
Często ludzie w stanie upojenia sennego są w stanie pobudzenia seksualnego, agresji, bądź przerażenia. Jednocześnie nie posiadają wiedzy dotyczącej miejsca i czasu przebywania, a po powrocie do normalnego stanu świadomości nie pamiętają tego, co się wydarzyło. Osoba w stanie upojenia sennego uważana jest za niepoczytalną.
Upojenie senne – przyczyny
Jedną z przyczyn upojenia sennego są uwarunkowania genetyczne i skłonności osobnicze. Syndrom Elpenora często występuje również u osób zażywających środki psychoaktywne i pijących alkohol. Wśród innych przyczyn, wymienia się wysoką temperaturę, zmęczenie, bądź stan wyczerpania organizmu, czy zmiany biochemiczne w mózgu.
Upojenie senne – diagnostyka
Diagnostyka upojenia sennego nie jest łatwa. Należy przede wszystkim sprawdzić, czy nie jest ono związane z zaburzeniami w ośrodkowym układzie nerwowym. Bardzo ważne jest również to, czy epizod upojenia sennego wystąpił raz, czy może częściej się przydarza. Specjalista będzie również zainteresowany, czy dana osoba sięgała po środki psychoaktywne.
Upojenie senne – leczenie
Leczenie syndromu Elpenora będzie przede wszystkim zależało od konkretnej przyczyny, która spowodowała stan upojenia sennego.
Zapamiętaj: Stan upojenia sennego jest formą jakościowych zmian świadomości, które nazwać można zamroczeniem.
Inny będzie plan leczenia w przypadku osoby z zaburzeniami układu nerwowego (farmakoterapia), a inna w przypadku osoby uzależnionej od alkoholu (terapia uzależnień, czasem farmakoterapia). Leczenie będzie ustalane indywidualnie w zależności od kwestii organicznych, motywacji pacjenta, a także częstotliwości występowania stanów upojenia sennego.
Choć upojenie senne to krótkotrwały stan, może nieść wiele negatywnych konsekwencji dla danej osoby, w skrajnych przypadkach nawet śmierć, tak jak zdarzyło się to w historii o Elpenorze. Stanów sennego upojenia z pewnością nie można ignorować.