Co to jest zespół Tourette`a? Przyczyny, objawy, leczenie. Czy zespół Tourette`a jest wyleczalny?

Mimowolne bawienie się włosami, podgryzanie ołówków, w rozumieniu potocznym bywają nazywane tikami. Tym niemniej zgodnie z definicją, tiki należą do napadowych zaburzeń ruchowych i są to nagłe, powtarzające się mimowolne ruchy lub dźwięki. Zespół Tourette’a to jedna z możliwych form zaburzeń tikowych. Czy zespół Toruette’a można wyleczyć? Czy objawy są takie same u wszystkich pacjentów? Co warto wiedzieć o tej uciążliwej chorobie?

Co to jest zespół Tourette`a?

Zespół Tourette’a to schorzenie z zakresu neurologii i psychiatrii. W obrazie klinicznym dominują tiki utrzymujące się co najmniej 12 miesięcy. Tikami nazywamy nagłe, gwałtowne ruchy głowy, tułowia i kończyn. Zaburzenia pojawiają się w dzieciństwie, mogą być dziedziczne. Do tików ruchowych zaliczamy tiki proste (np. wzruszenie ramion, szybkie mruganie) oraz złożone, czyli angażujące kilka grup mięśniowych (np. skręcanie głowy lub tułowia). Wokalizacje mogą składać się z niezrozumiałych dźwięków (np. sapanie, szczekanie) lub słów. 

Przyczyny zespołu Tourette`a

Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.
Zapisuję się

Przyczyny zespołu nie są do końca poznane. Za występowanie zespołu odpowiadają interakcje środowiskowo genetyczne. Podkreśla się udział czynników takich jak starszy wiek ojca chorego, niską masę urodzeniową czy palenie papierosów przez matkę w ciąży.

Zapamiętaj: Na zespół Tourette'a znacznie częściej chorują mężczyźni, niż kobiety.

Warto nadmienić, że w rutynowych badaniach obrazowych nie występują żadne charakterystyczne zmiany. Często zachorowanie poprzedzone jest infekcją z gorączką. Wydaje się, że objawy mogą być spowodowane uszkodzeniem niektórych szlaków dla dopaminy (chemiczny przekaźnik odpowiedzialny m.in. za napęd ruchowy, napięcie mięśniowe, wyższe czynności psychiczne oraz emocjonalne).

Dziedziczenie zespołu Tourette`a

Choroba może występować dziedzicznie w niektórych przypadkach. Tym niemniej jak do tej pory pomimo licznych badań naukowych nie zidentyfikowano żadnych konkretnych mutacji odpowiedzialnych za występowanie zespołu. W toku tych badań zidentyfikowano jednak kilka genów podejrzanych o wywoływanie objawów. W przypadku choroby jednego z rodziców wykazano wzrost ryzyka zachorowania dzieci. W ok. 50% przypadków występuje pozytywny wywiad rodzinny w kierunku choroby. 

Objawy  zespołu Tourette`a

Zespół Tourette’a charakteryzuje się występowaniem tików ruchowych oraz głosowych, a także przymusowym wykonywaniem nieprzyzwoitych gestów i wypowiadaniem wulgaryzmów. Choroba zaczyna się najczęściej między 2. a 15. rokiem życia, niekiedy intensywność objawów spada w okresie dorosłości. U pacjentów częste są także choroby współistniejące, m.in. ADHD, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, problemy z nauką. 

Leczenie  zespołu Tourette`a

Leczenie tików i innych chorób współwystępujących jest trudne. Polega ono głównie na łagodzeniu objawów. Należy ustalić, który element zespołu ma największe znaczenie dla chorego i ukierunkować terapię na zwalczanie go. Przy niewielkim nasileniu objawów leczenie farmakologiczne nie musi być wprowadzone. Leki mają liczne działania niepożądane dlatego należy mieć na uwadze bilans zysków i strat potencjalnego leczenia. 

Czy wiesz że: cechą charakterystyczną dla tików jest fakt, że można je zahamować na krótki okres czasu?

Równie ważna dla terapii jest edukacja pacjenta i jego otoczenia, oswojenia z zachowaniem chorego często prowadzi do spadku napięcia emocjonalnego chorego. Równie skuteczna co farmakoterapia jest terapia psychologiczna. Niestety dostęp do ośrodków zapewniających specjalistyczną pomoc jest w Polsce ograniczony. 

Czy zespół Tourette`a jest wyleczalny?

Zespół Tourette’a nie jest uleczalny. Tiki osiągają zwykle maksymalny poziom nasilenia w okolicy 10 r.ż. ale w miarę dojrzewania ich stopień nasilenia osłabia się. Po 20 r.ż. mogą one zniknąć u ok. 30% chorych.  

Podsumowując, zespół Tourette’a to jedna z jednostek chorobowych charakteryzująca się tikami, które należą do zaburzeń ruchowych. Ich cechą charakterystyczną jest możliwość chwilowego wstrzymania ruchu co odróżnia je od innych zaburzeń np. drżeń. Zespół Tourette’a nie jest uleczalny, a chorzy często spotykają się z niezrozumieniem i stygmatyzacją. Istotna w leczeniu jest farmakoterapia oraz pomoc psychologiczna.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *