Wydawać by się mogło, że zajmowanie się jedną jednostką chorobową jest proste, na dłuższą metę wręcz nudne. Jednak diabetolog nie zajmuje się jedynie chorobą trzustki, a również całym szeregiem powikłań, charakterystycznych dla tego schorzenia. W jego pracy ważne jest spojrzenie na pacjenta całościowo – powikłania cukrzycy mogą dotyczyć każdego narządu.
Kim jest diabetolog?
Diabetolog to lekarz specjalista, który zajmuje się terapią cukrzycy oraz jej powikłań. Aby zostać diabetologiem należy ukończyć 6-letnie studia medyczne na kierunku lekarskim. Następnie lekarz odbywa staż podyplomowy, po którym na podstawie wyniku z Lekarskiego Egzaminu Końcowego, może ubiegać się o przyjęcie na dane szkolenie specjalizacyjne. W przypadku diabetologii odbywa się 3-letni moduł podstawowy w zakresie chorób wewnętrznych, a po jego realizacji i zaliczeniu – trwający 2 lata moduł specjalistyczny z diabetologii.
Zapamiętaj: International Diabetes Federation szacuje, że w 2035 r. co dziesiąta osoba na świecie będzie cierpiała na cukrzycę.
Prowadzeniem pacjentów niepełnoletnich zajmuje się specjalista endokrynolog i diabetolog dziecięcy. W tym wypadku, moduł podstawowy realizowany jest w zakresie pediatrii, następnie – moduł specjalistyczny z endokrynologii i diabetologii dziecięcej. Czas trwania specjalizacji jest taki sam, jak w przypadku diabetologii, jednak należy podkreślić, że są to różne specjalności. Każde szkolenie specjalizacyjne kończy się Państwowym Egzaminem Specjalistycznym, na który składa się część testowa oraz ustna.
Czym zajmuje się diabetolog?
Cukrzyca jest chorobą przewlekłą, wymagającą długotrwałej współpracy diabetyka (osoba chora na cukrzycę) z lekarzem. Zazwyczaj do diabetologa zgłasza się pacjent z rozpoznaną cukrzycą – w tym przypadku rolą lekarza jest zebranie wywiadu, zbadanie, wykonanie badań dodatkowych, a następnie ustalenie typu choroby i wdrożenie odpowiedniego leczenia celem wyrównania metabolicznego organizmu.
Ogromne znaczenie ma edukacja pacjenta na temat jego choroby, leczenia i zachowania się w określonych sytuacjach. Diabetyk powinien być świadomy tego, że leczenie cukrzycy nie opiera się jedynie na farmakoterapii, ale nieodłączną częścią jest prawidłowe odżywianie i aktywność fizyczna. Po powrocie do domu, chory powinien samodzielnie dokonywać pomiarów glikemii (poziomu glukozy we krwi) przy pomocy glukometru.
Czy wiesz że: koreańscy naukowcy stworzyli inteligentne soczewki kontaktowe LED, które mają za zadanie monitorować glikemię oraz leczyć retinopatię cukrzycową, czyli zmiany w naczyniach siatkówki oka będących powikłaniem cukrzycy? Kierujący badaniami prof. Hahn oświadczył, że w planach jest wprowadzenie soczewek do powszechnego użytku.
Jeśli podstawą leczenia jest insulinoterapia ważna jest umiejętność prawidłowej podaży insuliny. Do zadań lekarza należy również stałe kontrolowanie wyrównania cukrzycy, kierowanie chorego na regularne badania oraz określenie wskazań do interwencji innych specjalistów – m.in. okulisty, chirurga, neurologa, nefrologa. Dalsze kontrole odbywają się w poradni diabetologicznej, a stałą częścią wizyty powinno być sprawdzenie poziomów glikemii najczęściej w prowadzonym przez pacjenta dzienniczku, zbadanie pod kątem możliwych powikłań oraz ewentualna zmiana leczenia. Rolą diabetologa jest również prowadzenie akcji profilaktycznych oraz uświadamianie społeczeństwa na temat czynników ryzyka zachorowania na cukrzycę. W przypadku pacjentów pediatrycznych, praca diabetologa dziecięcego obejmuje również edukację rodziców, bądź opiekunów.
Jakie choroby leczy diabetolog?
Cukrzycę można zdefiniować jako zaburzenie metaboliczne charakteryzujące się hiperglikemią, czyli podwyższonym poziomem glukozy we krwi. Wynika ono z niedoboru insuliny – hormonu obniżającego glikemię produkowanego przez trzustkę, bądź nieprawidłowego jej działania. Jest to różnorodna grupa chorób, różniąca się przyczynami, sposobami leczenia. Diabetolog zajmuje się terapią wymienionych poniżej jednostek chorobowych:
- Cukrzyca typu I;
- Cukrzyca typu II;
- Cukrzyca ciążowa lub cukrzyca w ciąży;
- Cukrzyca o znanej etiologii:
- endokrynopatie np. zespół Cushinga, akromegalia, guz chromochłonny,
- cukrzyca polekowa np. w wyniku przewlekłego stosowania glikokortykosteroidów,
- cukrzyca monogenowa np. MODY, utrwalona cukrzyca noworodkowa, cukrzyca mitochondrialna,
- genetyczne defekty działania insuliny,
- choroby zewnątrzwydzielniczej części trzustki,
- cukrzyca wywołana przez zakażenia np. różyczka wrodzona .
Diabetolog a dietetyk
Dietetyk jest specjalistą zajmującym się żywieniem człowieka. W terapii cukrzycy bardzo ważna jest współpraca lekarza diabetologa oraz dietetyka z pacjentem. Zadaniem dietetyka jest szkolenie w zakresie ogólnych zasad zdrowego żywienia oraz określenie szczegółowych zaleceń dostosowanych indywidualnie do potrzeb i preferencji pacjenta. Prawidłowo skomponowana dieta wraz z aktywnością fizyczną powinna doprowadzić do normalizacji masy ciała, zapewnić jej utrzymanie, a do tego zapewnić organizmowi niezbędne składniki odżywcze. To, że zdrowa dieta ma kolosalne znaczenie potwierdza fakt, iż powrót do prawidłowej masy ciała w cukrzycy typu II niejednokrotnie pozwala na redukcję dawki lub nawet całkowite odstawienie leków przeciwcukrzycowych.
Diabetolog – metody leczenia
Leczenie cukrzycy jest wielotorowe, co oznacza równoczesne zastosowanie różnych metod, których celem jest osiągnięcie optymalnego wyrównania, zapobieganie powikłaniom oraz przede wszystkim zapewnienie komfortu życia pacjenta.
Do sposobów terapii cukrzycy można zaliczyć:
- edukację chorego, która jest nieodłącznym elementem leczenia,
- leczenie niefarmakologiczne obejmujące zdrową dietę, regularną aktywność fizyczną, normalizację masy ciała, niepalenie papierosów, unikanie spożywania alkoholu, zapewnienie odpowiedniej ilości snu,
- farmakoterapię przy pomocy leków stosowanych doustnie lub podskórnie,
- leczenie powikłań cukrzycy.Nieleczona cukrzyca prowadzi do wielu powikłań, mogących mieć nawet śmiertelny skutek. Stosując się do zaleceń diabetologa można znacznie zmniejszyć ryzyko poważnych powikłań oraz cieszyć się komfortem życia.
Nieleczona cukrzyca prowadzi do wielu powikłań, mogących mieć nawet śmiertelny skutek. Stosując się do zaleceń diabetologa, można znacznie zmniejszyć ryzyko poważnych powikłań oraz cieszyć się komfortem życia.