Leptospiroza to zakaźna choroba wywoływana przez bakterie. Wiedza o tej jednostce chorobowej z pewnością przyda się osobom podróżującym do krajów o znacznym stopniu ubóstwa i niskich standardach higienicznych. Pozwoli to na uniknięcie ryzykownych zachowań, które mogą być okazją do zakażenia tym patogenem.
Co to jest leptospiroza?
Leptospiroza to choroba zakaźna wywoływana przez bakterie, występująca na całym świecie. Jest przenoszona przez zwierzęta domowe oraz gryzonie. Do zarażenia dochodzi przypadkowo poprzez kontakt ze zwierzętami będącymi nosicielami leptospirozy lub przez skażoną glebę oraz wodę. Zdarza się, że do zakażenia dochodzi poprzez kąpiele w zanieczyszczonych zbiornikach wodnych. W Polsce leptospiroza występuje rzadko. W 2019 roku odnotowano w Polsce jedynie 4 przypadki tej choroby.
Leptospiroza – objawy
Choroba charakteryzuje się nagłym początkiem ze znacznym nasileniem objawów, takich jak:
- wysoka gorączka z dreszczami,
- ból mięśni,
- bóle głowy.
Po 3-4 dniach dochodzi do wystąpienia wybroczyn krwawych na spojówkach oczu oraz wysypki plamistej na skórze. Dolegliwościom tym może towarzyszyć powiększenie wątroby, śledziony, węzłów chłonnych. Ponadto może wystąpić nadwrażliwość na światło. Jest to pierwsza faza choroby. W fazie drugiej może dojść do uszkodzenia narządów wewnętrznych człowieka: wątroby, nerek, płuc, mięśnia sercowego oraz nerwów. Większość chorych łagodnie przechodzi drugi etap leptospirozy. Po kilku dniach samoistnie wraca do zdrowia. Jednak u pozostałych zakażonych osób może rozwinąć się cięższa postać leptospirozy. Dochodzi w niej do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, nerwu wzrokowego, tęczówki oraz porażenia nerwów. Proces chorobowy prowadzi do uszkodzenia wątroby i nerek. Leptospiroza może również wywołać ciężkie krwotoczne zapalenie płuc. Szczególną, wyodrębnioną przez naukowców postacią tej choroby jest zespół Weila. Charakteryzuje się występowaniem zaburzeń świadomości, ciągłej gorączki, żółtaczki, anemii. Leptospiroza jak wiele innych chorób zakaźnych może przebiegać bez wywoływania objawów.
Leptospiroza – przyczyny
Leptospiroza jest chorobą wywoływaną przez bakterie z rodzaju Leptospira. Nosicielami tej bakterii są zwierzęta domowe, takie jak, psy, świnie, bydło. Zarażone tym patogenem mogą być, także gryzonie. Zwierzęta wydalają bakterię z moczem. Człowiek ulega zarażeniu poprzez bezpośredni kontakt z zarażonymi zwierzętami lub poprzez zanieczyszczoną glebę lub wodę. Bakteria wnika do ludzkiego organizmu przez uszkodzoną skórę, spojówki oczu oraz śluzówki jamy ustnej i nosa. Następnie może rozprzestrzenić się drogą krwi do wszystkich narządów. Wywołuje zapalenie naczyń, co ułatwia dalsze przemieszczanie się bakterii do narządów wewnętrznych. Stopniowo doprowadza do uszkodzenia płuc, nerek, wątroby, układu nerwowego. Do zakażenia bakterią może dojść w każdym wieku. Szczególnie narażeni są rolnicy i osoby zajmujące się oczyszczaniem kanałów i zbiorników retencyjnych. Bakteria może wniknąć do organizmu człowieka, także podczas kąpieli w zanieczyszczonych zbiornikach wodnych.
Czy wiesz że: leptospiroza jest chorobą bardzo rzadko występującą w Polsce?
Leptospiroza – diagnostyka
Choroba cechuje się objawami występującymi w wielu innych schorzeniach. Dlatego tym bardziej pomocna jest diagnostyka laboratoryjna. Badanie krwi może wykazać podwyższenie wykładników sugerujących przebieg procesu zapalnego w organizmie, parametrów wątrobowych, nerkowych czy niedokrwistość. Badania bakteriologiczne moczu i krwi pod mikroskopem w przypadku zakażenia krętkami z rodziny Leptospira mogą wykazać obecność bakterii w tych płynach ustrojowych. Z pomocą przychodzą również badania na obecność przeciwciał skierowanych przeciwko krętkom w krwi osoby zakażonej. Testy na obecność przeciwciał we krwi odgrywają obecnie najważniejszą rolę w potwierdzeniu tej choroby.
Leptospiroza – leczenie
Zakażenie bakteriami wywołującymi leptospirozę przebiegające z występowaniem objawów wymaga hospitalizacji. W leczeniu tej choroby stosuje się antybiotyki. Skuteczne wobec bakterii wywołującym leptospirozę są penicylina, ampicylina lub doksycyklina. Leczenie prowadzone jest drogą dożylną. Ponadto ważne jest leczenie przeciwgorączkowe za pomocą ibuprofenu lub paracetamolu. Skojarzone powinno być ono z odpowiednim do stanu chorego nawodnieniem dożylnym, podażą elektrolitów (sodu, potasu). Ważne jest również monitorowanie funkcji narządów wewnętrznych poprzez wykonanie odpowiednich badań laboratoryjnych.
Zapamiętaj: Leptospiroza jak wiele innych chorób zakaźnych może przebiegać bez wywoływania objawów.
W zapobieganiu rozprzestrzenianiu się tej choroby znaczenie odgrywają zwalczanie gryzoni, a także eliminacja lub leczenie chorych zwierząt domowych podejrzanych o chorobę. Ponadto należy zażywać kąpieli jedynie w miejscach do tego wyznaczonych i kontrolowanych przez instytucje sanitarno-epidemiologiczne. Z racji, że bakterie mogą wnikać do organizmu ludzkiego poprzez zanieczyszczony pokarm należy dbać o odpowiednią higienę przyjmowanych posiłków.
Leptospiroza jest chorobą, którą lekarze wyposażeni w osiągnięcia współczesnej medycyny potrafią skutecznie leczyć. Śmiertelność zależy od postaci choroby. Największa jest w chorobie Weila, bo wynosi od 5-40% zakażonych.