Spis treści
Zapalenie brodawek sutkowych to stan infekcyjny piersi. Wiele kobiet zmaga się z tym problemem w okresie karmienia piersią. Jest on na tyle poważny, że nieleczony może doprowadzić do ciężkich powikłań np. ropnia piersi. Jakie są główne objawy zapalenia piersi? Jak zapobiegać tego typu przypadłości i które metody leczenia są najskuteczniejsze?
Co to jest zapalenie brodawek sutkowych?
Zapalenie brodawek sutkowych jest to schorzenie, które dotyczy głównie kobiet karmiących. Najczęściej pojawia się w pierwszych 6 tygodniach połogu, czyli okresu po porodzie, w którym organizm kobiety cofa zmiany morfologiczne oraz anatomiczne, jakie zaszły podczas ciąży. Warto wspomnieć, że zapalenie brodawek sutkowych bardzo rzadko dotyczy kobiet w okresie popołogowym.
Przyczyny zapalenia brodawek sutkowych
Przyczyny zapalenia sutka mogą być mechaniczne lub infekcyjne. Do przyczyn mechanicznych zaliczamy:
- niepełne opróżnianie przewodów mlecznych,
- nieprawidłowe przystawianie dziecka do piersi,
- nadmierna produkcja mleka,
- ucisk piersi przez zbyt ciasny biustonosz,
- pękanie brodawek sutkowych.
Przyczyny infekcyjne bardzo ściśle wiążą się z przyczynami mechanicznymi. Każde z wyżej wymienionych uszkodzeń może prowadzić do powstania infekcji, czyli namnażania się wirusów lub bakterii chorobotwórczych. Walka z drobnoustrojami wywołującymi infekcję powoduje wystąpienie zapalenia, które jest reakcją obronną organizmu kobiety.
Objawy zapalenia brodawek sutkowych
Objawy zapalenia brodawek sutkowych głównie wynikają ze wspomnianego już zapalenia, są to:
- tkliwość piersi,
- ocieplenie,
- zaczerwienienie,
- opuchnięcie.
Często występuje na piersi obszar o kształcie klina, który ma wyższą temperaturę, niż pozostała część gruczołu. Mogą występować objawy grypopodobne takie jak:
- gorączka ok. 38°C,
- ból mięśni,
- ogólne rozbicie,
- osłabienie.
Bardzo ciekawy jest również fakt, że objawy takie jak zaczerwienienie, ocieplenie, czy ból występują także w przypadku zatkania przewodów mlecznych, dlatego niezwykle ważna jest diagnostyka takiego stanu.
Diagnostyka zapalenia brodawek sutkowych
Diagnostyka kliniczna zapalenia brodawek sutkowych dotyczy głównie szczegółowo zebranego wywiadu z uwzględnieniem stanu ogólnego, przebiegu karmienia piersią, przebytych lub trwających chorób piersi.
Zapamiętaj: Zapalenie brodawek sutkowych to stan zapalny piersi, będący zwykle wynikiem infekcji.
Bardzo ważna jest także informacja na temat przebytych zabiegów w obrębie gruczołu piersiowego. Kolejnym krokiem jest badanie piersi. Lekarz ocenia bolesność, konsystencję oraz zmiany skórne. W przypadku zapalenia brodawek sutkowych u kobiet niekarmiących oraz nie będących w okresie połogowym, konieczne jest wykonanie badania histopatologicznego (pobranie fragmentu chorobowo zmienionego obszaru piersi) w celu wykluczenia procesu nowotworowego.
Leczenie zapalenia brodawek sutkowych
Leczenie zapalenia brodawek sutkowych polega na udrożnieniu przewodów mlecznych oraz eliminacji zapalenia. W początkowym okresie zapalenia zaleca się zastosowanie antybiotykoterapii oraz systematyczne udrażnianie zatkanego przewodu poprzez przystawianie dziecka do piersi lub masaż.
Czy wiesz że: pomimo stanu zapalnego toczącego się w piersi, karmienie nie jest przeciwwskazane? Dzieję się tak, ponieważ mleko matki zawiera przeciwciała, które skutecznie zapobiegają przeniesieniu infekcji.
Istnieją antybiotyki, które stosowane zgodnie ze wskazaniem są bezpieczne w ciąży i w okresie laktacji. Należy pamiętać, aby dziecko często przystawiać do bolącej piersi oraz w razie słabego ssania odciągać pokarm. W celu ograniczenia stanu zapalnego oraz bólu najczęściej stosuje się ibuprofen. Nie należy go jednak przyjmować na własną rękę, tylko zawsze po wcześniejszym kontakcie z lekarzem prowadzącym. Wskazane jest także zażywanie probiotyków oraz zimne okłady po karmieniu przez około 20 minut. Leczenie zazwyczaj trwa od 7 do 10 dni.
Jak zapobiegać zapaleniu brodawek sutkowych?
Oto kilka wskazówek, dzięki którym można zminimalizować ryzyko wystąpienia zapalenia brodawek sutkowych:
- stosować kontakt „skóra do skóry” po porodzie drogami natury jak i cesarskim cięciu,
- bardzo ważna jest prawidłowa technika karmienia, której młode matki uczą się na oddziale położniczym,
- monitorować umiejętność ssania dziecka,
- częste (minimum 8 razy na dobę) karmienie piersią, a jeśli dziecko ssie rzadko lub nieefektywnie – opróżnianie piersi laktatorem,
- mycie rąk przed karmieniem oraz odpowiednia higiena sprzętu do odciągania pokarmu,
- zwracać uwagę na jakiekolwiek problemy z karmieniem piersią i niezwłoczny kontakt z lekarzem prowadzącym,
- matka powinna zdrowo się odżywiać oraz unikać restrykcyjnych diet,
- należy zwracać uwagę na jakiekolwiek oznaki zastoju w przewodach mlecznych,
- chronić piersi przed urazami,
- odciągać pokarm tylko w przypadku zaleceń,
- przyjmować probiotyki.
- odpoczynek.
W zapaleniu brodawek sutkowych ważna jest samokontrola kobiet. Pozwala to na szybsze wdrożenie leczenia, co wiąże się z mniejszą częstością wystąpienia powikłań tego stanu. Odpowiednie przygotowanie się do karmienia, jak i przestrzeganie zasad higieny osobistej zmniejsza ryzyko wystąpienia zapalenia sutka, pozwalając w 100% cieszyć się pierwszymi, jakże pięknymi tygodniami macierzyństwa.