Choroby i dysfunkcje męskich narządów płciowych, są wciąż problemem niedoszacowanym. O ile każdy z nas słyszał o problemach z erekcją, o tyle skrzywienia penisa pozostają wciąż, w niektórych kręgach tematem tabu. Choroba Peyronie’go jest powszechnie występującym schorzeniem. Dotyczyć może od 1% do, według najnowszych danych, nawet 8,9% populacji męskiej. Ten wzrost częstości cytowany w piśmiennictwie, wynikać może z rosnącej świadomości. Nie mniej, specyficzna etiologia choroby Peyronie’go pozostaje stosunkowo słabo poznana.
Co to jest choroba Peyronie’go?
Jednym z zewnętrznych narządów płciowych męskich jest prącie. Zbudowane jest ono z dwóch, leżących równolegle ciał jamistych oraz znajdującego się pomiędzy nimi ciała gąbczastego, które tworzy również żołądź. Podczas erekcji zarówno ciała jamiste, jak i gąbczaste wypełniają się krwią tętniczą, zmniejszając jednocześnie odpływ krwi żylnej, co w rezultacie powoduje objętościowe powiększenie członka, jego sztywnienie oraz twardość.
W przebiegu choroby Peyronie’go prawdopodobnie dochodzi do mikro-uszkodzeń lub urazów osłonki białawej (jednej z osłonek trzonu prącia). W związku z powyższym, w prąciu powstaje przewlekły proces zapalny, powodujący postępującą przebudowę tkanek łącznych prącia. W rezultacie członek jest skrzywiony, co utrudniać może współżycie seksualne.
Choroba Peyronie’go – objawy
Chorobe Peyronie’go najczęściej rozpoznajemy u mężczyzn powyżej 50 roku życia. Zazwyczaj nie pamiętają oni określonego zdarzenia seksualnego, bądź nie związanego ze stosunkiem płciowym, które spowodowało początek dolegliwości. W przebiegu choroby, krzywizna prącia wydaje się być zwiększona, a członek nadmiernie wygięty. Podczas erekcji wykryć można zmianę w postaci twardej, włóknistej płytki, bolesnej lub nie. Przy braku erekcji, palpacyjna (dotykowa) zmiana często jest niewyczuwalna przez samego pacjenta, jak i lekarza.
W przebiegu choroby występują najczęściej dwie fazy.
- Pierwsza faza to aktywne zapalenie – może być odczuwana, jako ból prącia zarówno w spoczynku, jak i podczas erekcji. Wyczuwamy wtedy wspomnianą płytkę włóknistą lub zgrubienie. Typowo jest to moment narastania skrzywienia.
- Drugą fazę nazywamy fibrotyczną – stabilizującą powstałą wcześniej płytkę. Przebiega ona z twardnieniem zgrubienia oraz niekiedy jego uwapnieniem.
U nawet 50% populacji powstałe skrzywienie pogarsza się z czasem. W około 47-67% przypadków choroba stabilizuje się, a u reszty może ulec spontanicznej poprawie. Ból zgłaszany jest przez około 40% pacjentów w pierwszej fazie choroby. W większości przypadków dolegliwości bólowe ustępują, z reguły po 12 miesiącach.
Zapamiętaj: W przebiegu choroby Peyronie’go prawdopodobnie dochodzi do mikro-uszkodzeń lub urazów osłonki białawej (jednej z osłonek trzonu prącia).
Warto wspomnieć o dyskomforcie emocjonalnym. Niewielkiego lub umiarkowanego stopnia zaburzenia depresyjne dotyczą nawet 48% chorych. Wymagają one specjalistycznej oceny. Dlatego tak ważne jest, aby podejrzenie choroby Peyronie’go zostało zweryfikowane przez odpowiedniego lekarza, najczęściej urologa, który podejmie właściwe kroki i otoczy pacjenta należytą opieką.
Choroba Peyronie’go – przyczyny
Etiologia choroby Peyronie’go jest nieznana. Jako przyczyny podaje się wcześniej wymienione uszkodzenia mikro-naczyniowe lub urazy osłonki białawej. Jednak znane są czynniki ryzyka i schorzenia towarzyszące, współistniejące częściej z chorobą Peyronie’go.
Są to:
- Cukrzyca – zaburzenie metaboliczne, związane z defektem produkcji lub działania insuliny oraz wynikającymi z tego powodu zaburzeniami w gospodarce cukrowej;
- Nadciśnienie;
- Zaburzenia gospodarki lipidowej (zaburzenia gospodarki cholesterolowej);
- Kardiomiopatia niedokrwienna – spowodowana niedokrwieniem serca, stan po zawale mięśnia sercowego;
- Zaburzenia wzwodu;
- Palenie papierosów;
- Nadmierne spożycie alkoholu.
Dowiedziono, że przykurcz Dupuytrena, czyli przykurcz rozcięgna dłoniowego, występuje częściej u pacjentów z chorobą Peyroniego. Dotyczyć może od 9 do 39% pacjentów. Natomiast u około 4% pacjentów z chorobą Dupuytrena współistnieje również choroba Peyronie’go.
Choroba Peyronie’go – leczenie
Leczenie dzielimy na nieoperacyjne oraz operacyjne. Decyzja podjęta powinna być zawsze przez specjalistę, biorącego pod uwagę aktualny stan pacjenta, najlepsze korzyści wynikające z zaproponowanego postępowania oraz dostępne możliwości. Nieoperacyjne leczenie dotyczy zazwyczaj wczesnej fazy schorzenia. Dostępne są: farmakoterapia doustna, iniekcje (wstrzyknięcia) do włóknistej płytki oraz inne miejscowe formy terapii. W przypadku uwapnienia płytki, posłużyć się można również terapią falą ultradźwiękową oraz wstrzyknięciami kolagenazy Clostridium. Każda z metod ma swoje specyficzne wskazania, przeciwwskazania, wady i zalety. Do dostępnych form terapii nieoperacyjnej należą między innymi:
Leczenie doustne:
- Para-aminobenzoesan potasu, który zmniejsza wielkość płytki włóknistej i ból prącia podczas erekcji;
- Kolchicyna podawana łącznie z witaminą E we wczesnym stadium choroby poprawiała skrzywienie prącia;
- Estry karnityny zmniejszające odczyn włóknienia w prąciu;
- Pentoksyfilina stabilizująca poziom wapnia w płytce włóknistej.
Wstrzyknięcia do płytki włóknistej:
- Steroidy hamujące proces zapalny prowadzący do deformacji;
- Werapamil, kolagenaza Clostridium, interferon- wszystkie redukujące skrzywienie prącia.
Leczenie miejscowe:
- Werapamil w żelu. Może być również stosowany przy pomocy jonoforezy (metoda elektroterapii, stosowana celem podania leku przez skórę);
- Terapia falą uderzeniową, poprawiająca ukrwienie oraz mechanicznie uszkadzająca płytkę włóknistą.
Czy wiesz że: u pacjentów z chorobą Peyronie’go oraz jednoczesnymi zaburzeniami erekcji nieodpowiadającymi na leczenie zachowawcze (nieoperacyjne) w szczególnych przypadkach rozważyć można chirurgiczną korektę skrzywienia z jednoczesną implantacją protez ciał jamistych?
Leczenie chirurgiczne ma na celu poprawę skrzywienia, celem umożliwienia satysfakcjonującego współżycia seksualnego. Przed operacją pacjenci powinni pozostawać określony czas w fazie stabilnej. Ważne jest, aby lekarz przedstawił potencjalne możliwości, cele oraz ryzyko postępowania zabiegowego. Umożliwia to podjęcie świadomej decyzji przez pacjenta. Pamiętajmy, że algorytm postępowania znany jest wykwalifikowanym lekarzom. Nie zwlekajmy z konsultacją oraz podjęciem decyzji dotyczącej leczenia.
Choroba Peyronie’go jest schorzeniem tkanki łącznej. Dochodzi w niej do formowania się płytki włóknistej osłonki białawej, z wtórnym skrzywieniem prącia. Na powstanie choroby wpływ ma wiele czynników, wśród których wymienić można palenie papierosów oraz nadmierne spożywanie alkoholu. Wyróżnić można dwie fazy choroby – zapalną oraz fibrotyczną. Spontaniczną poprawę obserwuje się stosunkowo rzadko. Ból występuje zazwyczaj w początkowej fazie choroby, przy czym u wielu pacjentów ustępuje po pewnym czasie.