Prawidłowe funkcjonowanie jelita cienkiego warunkuje odpowiednie wchłanianie oraz trawienie pokarmów. W stanach, kiedy w wyniku choroby obejmującej jelito cienkie, dochodzi zaburzeń podstawowych funkcji jelita, mogą rozwinąć się objawy enteropatii. Czy enteropatia jest groźna? Jakie są jej podstawowe objawy? Kto może zachorować na enteropatię i jak leczyć to schorzenie?
Co to jest enteropatia?
Bez wątpienia podstawową funkcją przewodu pokarmowego jest trawienie i wchłanianie treści pokarmowej.
Zapamiętaj: Enteropatia może manifestować się pod postacią biegunek, bólów brzucha i głowy oraz zmian skórnych.
Proces ten zaczyna się już w jamie ustnej. Pod postacią enteropatii mogą przebiegać różne stany chorobowe zajmujące jelita. W jej przebiegu, stan zapalny powoduje utratę funkcji jelita, czyli wchłaniania składników pokarmowych. Dochodzi równocześnie do wzrostu przepuszczalności jego ściany dla płynów ustrojowych.
Jakie są przyczyny enteropatii?
Enteropatia jest pojęciem szerokim i obejmuje szereg jednostek chorobwych jelita, m.in:
- celiakia – autoimmunologiczna choroba spowodowana obecnością własnych przeciwciał, które w obecności glutenu powodują uszkodzenie śluzówki jelita;
- enteropatia z utratą białka/enteropatia wysiękowa – spowodowana jest zwiększeniem przepuszczalności ściany jelit, w konsekwencji może dochodzić do utraty białek. Jest powikłaniem wielu chorób:
- choroby serca – niewydolność serca prawokomorowa, wady serca, zapalenie osierdzia,
- choroby uszkadzające układ chłonny – sarkoidoza, radioterapia,
- choroba wrzodowa, choroba Leśniowskiego-Crohna, Colitis ulcerosa, toczeń rumieniowaty, reumatoidalne zapalenie stawów;
- enteropatia tropikalna – częsta zwłaszcza u dzieci żyjących w rejonach o niskim poziomie higieny;
- enteropatia związana z zakażeniem wirusem HIV;
- enteropatia popromienna – spowodowana stanem zapalnym w obrębie śluzówki jelita, która rozwija się w wyniku ekspozycji na promieniowanie.
Objawy enteropatii
Podstawowym objawem enteropatii jest przewlekłą biegunka. Nie należy jej bagatelizować ponieważ w dłuższym okresie może prowadzić do wyniszczenia, niedożywienia i spadku masy ciała. Ogólne osłabienie organizmu wpływa na wszystkie inne procesy toczące się w ciele i m.in. prowadzi do osłabienia odporności. Mogą jej towarzyszyć dolegliwości bólowe ze strony brzucha. W przypadku enteropatii wysiękowej obserwuje się dodatkowo tendencję do tworzenia obrzęków oraz gromadzenia płynów w naturalnych jamach ciała (wodobrzusze, płyn w jamach opłucnowych, płyn w worku osierdziowym).
Czy wiesz że: najczęstszą przyczyną enteropatii popromiennej jest radioterapia w obrębie miednicy i jamy brzusznej w leczeniu chorób nowotworowych?
W przebiegu celiakii w chwili obecnej dominują objawy spoza przewodu pokarmowego, zaliczamy do nich: anemię, opóźnienie dojrzewania płciowego, bóle głowy, zmiany skórne, niski wzrost. Należy zaznaczyć, że całkowite wyeliminowanie glutenu z diety powoduje cofnięcie objawów i zmian jelitowych i stanowi podstawę leczenia.
Jak często występuje enteropatia?
Obecnie szacuje się, że na celiakię choruje w Polsce ok. 400 000 osób, a znaczna część z tych przypadków pozostaje nierozpoznana. Ze względu na to, że enteropatia wysiękowa jest powikłaniem wielu chorób brakuje jednolitych danych epidemiologicznych. Szacuje się, że w poszczególnych jednostkach chorobowych częstość jej występowania waha się od 1% do 15%.
Leczenie enteropatii
Jak już wspomniano, enteropatia jest szerokim pojęciem. Poza zwalczaniem uciążliwych objawów, leczenie powinno więc być za każdym razem ukierunkowane na wyjściową przyczynę enteropatii. W przypadku celiakii terapią z wyboru pozostaje dieta bezglutenowa.
Podsumowując, enteropatia charakteryzuje się przede wszystkim przewlekłą biegunką, która może prowadzić do wyniszczenia i ogólnego osłabienia organizmu. Pozostałe objawy mogące jej towarzyszyć uzależnione są od podstawowej przyczyny stojącej za uszkodzeniem jelita. Powoduje to równocześnie, że leczenie enteropatii powinno być zawsze ukierunkowane na przyczynę wyjściową.