Co to jest laktacja? Jak kobieta może pobudzić laktację?

Proces laktacji dotyczy każdej karmiącej kobiety. Według zaleceń WHO karmienie wyłącznie mlekiem matki powinno odbywać się do 6 miesiąca życia, a do co najmniej 2 roku życia mleko matki powinno być uzupełniane przez inne produkty. Wiele mam zadaje sobie pytanie, jak dochodzi do laktacji? Czym ją pobudzać? Czy kryzys laktacyjny oznacza koniec karmienia piersią?

Co to jest laktacja?

Laktacja to fizjologiczny proces wytwarzania pokarmu w postaci mleka dla dziecka. Jednak żeby doszło do laktacji w organizmie kobiety musi zajść wiele zmian anatomicznych i fizjologicznych. Zmienia się struktura „utkania” piersi. Tworzą się przewody wyprowadzające, a nabłonek różnicuje się w kierunku aktywności wydzielniczej. Pod koniec ciąży każda z piersi staje się cięższa o około 400g, a przepływ krwi wzrasta niemal dwa razy. Za zapoczątkowanie i utrzymanie laktacji głównie odpowiada układ podwzgórze-przysadka. Prawidłowy rozwój pęcherzyków gruczołowych i przewodów wyprowadzających jest regulowany przez estrogeny. Hormonem niezbędnym do wytwarzania pokarmu jest prolaktyna. Podczas ciąży jest ona blokowana przez wysokie stężenie hormonów steroidowych łożyska. Ich spadek po urodzeniu dziecka warunkuje laktację.

Wyróżniamy 3 etapy laktacji:

  1.   Wzrost i rozwój sutka,
  2.  Rozpoczęcie wydzielania mleka,
  3.  Utrzymanie rozpoczętej sekrecji mleka.

Karmienie piersią a laktacja

Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.
Zapisuję się

Te dwa procesy są silnie ze sobą związane. Utrzymanie laktacji wymaga regularnego karmienia (chodzi tu głównie o ssanie) i opróżniania przewodów wydzielniczych. Wtedy uwalniana jest prolaktyna, która jak wspomniano wyżej warunkuje wytwarzanie mleka.  Dlaczego więc karmienie piersią jest takie ważne z punktu widzenia dziecka?

Zapamiętaj: Laktacja to naturalny proces wytwarzania pokarmu przez kobietę, który rozpoczyna się już w ciąży.

Najważniejszy tu jest skład mleka. Zawiera ono składniki odżywcze w postaci laktozy, kazeiny, białka serwatkowego, kwasów tłuszczowych, witamin (bez witaminy K), składniki jonowe i mineralne. Mleko matki ma także właściwości odpornościowe ze względu na obecność immunoglobulin wszystkich klas, leukocytów oraz wielu czynników przeciwbakteryjnych. Kobieta podczas karmienia powinna dziennie spożywać około 2600-2800 kcal. Istnieją przeciwwskazania do karmienia piersią takie jak:

  • Rak piersi
  • Czynna gruźlica płuc
  • Ostra niewydolność nerek
  • Zakażenie HIV
  • Zaburzenia psychiatryczne
  • Wiele leków np. leki przeciwnowotworowe

W przypadku przeciwwskazań ze strony dziecka są to między innymi:

  • Galaktozemia
  • Wrodzony niedobór laktazy
  • Choroba syropu klonowego

Czym jest kryzys laktacyjny?

Kryzys laktacyjny odnosi się do tzw. skoków rozwojowych dziecka. Zwykle jest to okres między trzecim, a szóstym tygodniem życia oraz między trzecim a szóstym miesiącem życia. Jednak może pojawić się na różnym etapie karmienia piersią. Jest to trwający kilka dni brak lub niedobór pokarmu. Stan ten spowodowany jest szybkim rozwojem dziecka pod względem fizycznym jak i umysłowym, przez co jego zapotrzebowanie na mleko mamy rośnie. Organizm kobiety potrzebuje kilku dni na przystosowanie się do zwiększonej produkcji mleka. Piersi wydają się miękkie i puste, a dziecko staje się rozdrażnione i domaga się częstszego karmienia.

Czy wiesz że: w Polsce istnieją Banki Mleka Kobiecego? Dzięki nim wiele dzieci, których mamy nie mają własnego pokarmu mogą być nadal karmione mlekiem kobiecym. Gdy kobieta ma za dużo własnego mleka może być honorową dawczynią.

Kryzys laktacyjny dotyka niemal wszystkie karmiące kobiety. Młodej mamie może wydawać się, że nie spełnia zapotrzebowania dziecka na pokarm i rezygnuje z karmienia piersią na rzecz mleka zastępczego. Z tego powodu bardzo ważne jest uświadamianie świeżo upieczonych mam na temat kryzysu laktacyjnego jako stanu przejściowego i podpowiadać jak ten problem przezwyciężać. Takiej porady może udzielić doradca laktacyjny. Jak go znaleźć? W Polsce doradztwem laktacyjnym zajmują się położne na oddziałach szpitalnych, położne środowiskowe, certyfikowani w Centrum Nauki o Laktacji doradcy laktacyjni oraz międzynarodowi konsultanci laktacyjni.

Jak pobudzić laktację?

  •       Przystawianie dziecka do piersi co 2-3 godziny – ssanie i opróżnianie przewodów wyprowadzających stymuluje produkcję mleka
  •       Można także używać laktatora między karmieniami
  •       Starać się karmić dziecko przynajmniej raz w nocy
  •       Bardzo ważna jest prawidłowa technika karmienia dziecka

W przypadku gdy laktacja nadal nie jest wystarczająca:

  •       Pić herbatki dla karmiących mam, których głównym składnikiem jest słód jęczmienny
  •       Stymulować laktację preparatami np. Femaltiker (także na bazie słodu jęczmiennego)
  •       Skonsultować się z doradcą laktacyjnym

Domowe sposoby na laktację

  •    Należy pić dużą ilość wody około 2 litry dziennie
  •    Dieta 2600-2800 kcal dziennie
  •    Unikanie stresu
  •    Unikanie szałwii. Udowodniono, że ma ona działanie hamujące laktację.

Laktacja jest nieodzowną częścią macierzyństwa. Dzięki niej produkowane jest mleko zawierające wiele składników odżywczych i wspomagających odporność dziecka. Ważne jest, aby mamy były uświadamiane na temat laktacji, kryzysu laktacyjnego, a także na temat nadmiaru pokarmu. Ten ostatni może być odciągany laktatorem i przekazywany do Banku Mleka Kobiecego. W razie jakichkolwiek problemów z laktacją, swoją pomocą służą wykwalifikowani doradcy laktacyjni. Pamiętajmy, że brak mleka może być tylko przejściowy i nie oznacza końca karmienia piersią.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *