Zespół Capgrasa to bardzo rzadko występujące zaburzenie psychiczne. Chory jest wówczas przekonany, że osoba z jego otoczenia została podmieniona. Skąd bierze się taki rodzaj urojenia i jak można je leczyć? Jakie są podstawowe symptomy zespołu Capgrasa?
Co to jest Zespół Capgrasa?
Zespół Capgrasa należy do urojeniowych zespołów identyfikacji. Osoba zaburzona przekonana jest, że ktoś z jej otoczenia (najczęściej chodzi o partnera bądź kogoś bliskiego), został zastąpiony przez niemal identycznego sobowtóra. Jednocześnie chory nie dopuszcza możliwości, by był w błędzie.
Objawy zespołu Capgrasa
Podstawowym objawem jest przekonanie chorego, że bliska mu osoba została podmieniona na kogoś o identycznym wyglądzie. Chory jest również przeświadczony, że sobowtór ma wobec niego złe intencje – pragnie go prześladować, dokuczać mu, a może nawet i skrzywdzić.
Czy wiesz że: nazwa zaburzenia pochodzi od francuskiego psychiatry Josepha Capgrasa, który w 1923 roku opisał przypadek pewnej kobiety, która wierzyła, że ludzie dookoła niej zostali podmienieni na sobowtórów?
W związku z tym człowiek odczuwa lęk, ma poczucie zagrożenia i może podejmować obronne działania, jak również reagować agresywnie. Dodatkowym objawem jest brak wglądu – chory jest przekonany o prawdziwości swojego przekonania, nie poddaje go weryfikacji i nie wchodzi w dyskusję w tym zakresie. Nie poszukuje on także zaginionych bliskich, skupiając się na próbach zdemaskowania oszusta.
Przyczyny zespołu Capgrasa
Zespół Capgrasa przypuszczalnie wynika z zerwania bądź uszkodzenia połączenia między korą mózgową a układem limbicznym. Najczęściej związany jest z takimi problemami jak:
- zaburzenia osobowości z kręgu osobowości paranoicznej i schizoidalnej,
- uwarunkowania organiczne,
- choroby bądź urazy mózgu,
- guzy krwawnicze,
- choroby neurodegradacyjne,
- upośledzenie umysłowe,
- uzależnienie od alkoholu i różnych substancji psychoaktywnych,
- zaburzenia afektywne,
- choroby infekcyjne, ostre i przewlekłe, przebiegające zwłaszcza z zajęciem OUN.
Leczenie zespołu Capgrasa
Leczenie polega na połączeniu farmakologii z psychoterapią. Oddziaływanie psychologiczne i psychoterapeutyczne często oparte jest o techniki terapii poznawczo-behawioralnej, która stawia sobie za cel modyfikację sposobu myślenia pacjenta, co z kolei przekłada się na pozytywną zmianę nastroju i zachowania.
Zapamiętaj: Zespół Capgrasa może być powikłaniem po urazie głowy lub występować przy schizofrenii.
Statystyki pokazują, że w przypadku dobrej tolerancji leku i systematycznej współpracy z psychoterapeutą poprawę widać u 50% chorych. Zdarza się, że objawy ustępują, gdy nastąpi fizyczne odseparowanie chorego od domniemanego sobowtóra.
Zespół Capgrasa, jak każde schorzenie urojeniowe, nie jest łatwe do leczenia. Kluczem do sukcesu jest więc regularność spotkań terapeutycznych oraz systematycznie przyjmowanie leków. Warto pamiętać, że przekonanie urojeniowe jest dla chorego źródłem dużego niepokoju i dyskomfortu.