Czym zajmuje się położna środowiskowa? Jak krok po kroku wybrać położną?

Położna środowiskowa jest wykwalifikowaną położną lub pielęgniarką specjalizującą się w pielęgniarstwie rodzinnym, środowiskowym, środowiskowo-rodzinnym oraz w promocji zdrowia. Jej rola jest ściśle określona przez polskie prawo. Komu przysługuje świadczenie położnej środowiskowej? Jak często odbywają się wizyty położnej środowiskowej? Czy sami możemy ją wybrać?

Czym zajmuje się i co sprawdza położna środowiskowa?

Położna środowiskowa (położna POZ) zajmuje się kompleksową opieką położniczą, neonatologiczną i ginekologiczną, promocją zdrowia i profilaktyką chorób, świadczeniami pielęgnacyjnymi, diagnostycznymi, leczniczymi oraz rehabilitacyjnymi.

Zapamiętaj: Nie tylko w przypadku ciąży masz prawo do wizyt położnej środowiskowej. W razie potrzeby powinna ci towarzyszyć w każdym etapie życia np. podczas choroby ginekologicznej. Pomoc położnej środowiskowej możesz uzyskać także podczas dorastania i menopauzy.

Zadaniem położnej środowiskowej jest monitorowanie stanu zdrowia matki i dziecka w środowisku domowym, diagnozowanie nieprawidłowości, rozpoznawanie problemów pielęgnacyjnych i ich rozwiązywanie, kierowanie do innych profesjonalistów w sytuacji zdrowotnej przekraczającej jej kompetencje, opieka nad rodziną i kobietą w chorobie oraz wiele innych zadań. Zakres obowiązków położnej środowiskowej określa rozporządzenie ministra zdrowia z 2016 roku w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej.

Obowiązki położnej środowiskowej

Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.
Zapisuję się

Związane z opieką położniczą, neonatologiczną i ginekologiczną

  • Edukacja dotycząca planowania ciąży
  • Opieka podczas ciąży, porodu i połogu
  • Opieka nad kobietą, noworodkiem i niemowlęciem do 2 miesiąca życia
  • Opieka nad kobietą z chorobą ginekologiczną
  • Opieka nad kobietą w każdym okresie jej życia

Związane z promocją zdrowia i profilaktyką chorób

  • Edukacja kobiety dotycząca zdrowego trybu życia
  • Przygotowanie do porodu, także rodzinnego
  • Udzielanie porad w zakresie odżywiania ciąży i połogu
  • Poradnictwo laktacyjne i promowanie karmienia piersią
  • Kształtowanie postaw rodzicielskich
  • Profilaktykę chorób ginekologicznych i patologii położniczych
  • Edukacja dotycząca regulacji płodności oraz powrotu płodności po ciąży
  • Edukację dotyczącą prewencji HIV oraz innym chorobom przenoszonym drogą płciową
  • Edukacja w zakresie szczepień ochronnych

Związane z udzielaniem świadczeń pielęgnacyjnych

  • Przygotowanie rodziny do opieki nad dzieckiem poprzez pomoc do 2 miesiąca życia      niemowlęcia
  • Pomoc kobiecie po operacji np. zmiana opatrunków, zdejmowanie szwów, podawanie leków, zastrzyków, w razie potrzeby także cewnikowanie.

Związane z udzielaniem świadczeń leczniczych

  • Udzielanie pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i w nagłych zachorowaniach
  • Udzielenie pomocy położniczej i neonatologicznej
  • Przyjęcie nagłego porodu w warunkach domowych
  • Udzielenie pomocy w okresie laktacji
  • Ustalenie diety dla kobiety

Związane z udzielaniem świadczeń diagnostycznych

  • Monitorowanie rozwoju ciąży
  • Badania położnicze u kobiet
  • Ocena relacji w rodzinie u noworodka i niemowlęcia do 2 miesiąca życia
  • Monitorowanie połogu i rozwoju dziecka
  • Obserwacja i ocena rozwoju psychoruchowego dziecka: zmierzyć i zważyć dziecko, zbadać jego podstawowe odruchy np. ssania
  • Pobieranie materiału do badań diagnostycznych np. pobieranie materiału z szyjki macicy do przesiewowego badania cytologicznego

Związane z udzielaniem świadczeń rehabilitacyjnych

  • Ćwiczenia usprawniające w ciąży, połogu i schorzeniach ginekologicznych
  • Wykonywanie drenażu ułożeniowego u kobiety- jest to rehabilitacja oddechowa stosowana w przypadku dużej ilości wydzieliny w drogach oddechowych
  • Prowadzenie gimnastyki oddechowej, relaksacyjnej i przygotowującej do porodu oraz połogu

Jak wybrać położną środowiskową?

Każda kobieta ma prawo do wyboru położnej POZ. Istnieją portale internetowe zawierające bazę położnych środowiskowych oraz miejsca ich pracy. Warto przed dokonaniem wyboru przeczytać opinie o danej położnej. Następnym krokiem jest wypełnienie deklaracji, którą znaleźć można na stronie internetowej NFZ oraz w każdej placówce, w której pracują położne środowiskowe. Deklarację należy złożyć w miejscu pracy położnej.

Czy wiesz że: kobieta w ciąży i podczas połogu ma prawo do świadczeń NFZ nawet jeżeli nie ma ubezpieczenia zdrowotnego? Jest to zawarte w polskim prawie i dotyczy także nowo narodzonego dziecka.

Warto wiedzieć, że położna środowiskowa nie musi być z tego samego ośrodka co lekarz POZ. Można ją wybrać niezależnie od miejsca zamieszkania, ponieważ od 2004r. w Polsce nie obowiązuje już rejonizacja. Jeżeli okaże się, że wybrana położna środowiskowa nie spełnia wszystkich oczekiwań, zgodnie z prawem można dokonać jej zmiany trzy razy w ciągu roku. Kolejne zmiany są już dodatkowo płatne.

Kiedy zgłosić się do położnej środowiskowej?

Położna środowiskowa może uczestniczyć w życiu ciężarnej kobiety już od 21. tygodnia ciąży. Do 31. tygodnia ciąży wizyty odbywają się raz w tygodniu, a od 32. tygodnia dwa razy w tygodniu. Po porodzie podczas wizyt patronażowych położna towarzyszy kobiecie do końca połogu, czyli do 42. dnia po porodzie. W ramach opieki nad noworodkiem i niemowlęciem położna przeprowadza wizyty do ukończenia 2 miesiąca życia dziecka. W innych sytuacjach np. choroba ginekologiczna położna środowiskowa udziela także pomocy ambulatoryjnie lub w uzasadnionych przypadkach także wizyty domowe.

 Jak często przychodzi położna po porodzie?

Po porodzie położna środowiskowa prowadzi wizyty patronażowe. Powinno ich być co najmniej 4, z tym że pierwsza wizyta powinna odbyć się 48 godzin od powrotu matki i dziecka do domu. W przypadku wizyt ambulatoryjnych położna POZ pracuje od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00-18:00.

Wizyty położnej środowiskowej są uregulowanie prawnie. Każda kobieta ma prawo do bezpłatnej opieki w czasie ciąży, podczas karmienia i połogu. Jednak wiele kobiet nie wie, że zakres obowiązków położnej POZ jest znacznie szerszy. Dzięki nim, położna środowiskowa towarzyszy kobiecie w zdrowiu jak i chorobie. Możliwość dokonania wyboru położnej POZ pomaga w budowaniu pozytywnej relacji między położną, a pacjentką.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *