Osoby podróżujące za granicę muszą zwykle liczyć się z ryzykiem różnorakich infekcji. Przed wyjazdem dobrym pomysłem jest wybranie się do poradni medycyny podróży, gdzie można uzyskać wiele potrzebnych informacji, a także zaszczepić się na tamtejsze choroby. Jednym z takich zakażeń jest dur brzuszny, którym można zarazić się zwykle w krajach o niskim standardzie higienicznym.
Co to jest dur brzuszny?
Jest to choroba bakteryjna, która atakuje przewód pokarmowy, ale krążąc we krwi uwalnia toksyny, które uszkadzają także inne narządy np. serce, szpik kostny czy wątrobę. Do zakażenia dochodzi po spożyciu skażonej wody lub pokarmu. Występuje na całym świecie, jednak najczęściej do objawowej choroby dochodzi w krajach o niskim standardzie higieny. Największe ryzyko zachorowania występuje w Azji Południowej, w Ameryce Południowej oraz w Afryce Północnej i Zachodniej. Dlatego przed podróżami w te rejony warto zaszczepić się przeciwko durowi brzusznemu. Od momentu zakażenia do rozwoju objawów mija zwykle 1-4 tygodni. Przebieg choroby bywa różny, a u części osób dochodzi do przewlekłego nosicielstwa. Dur jest najgroźniejszy dla osób starszych, dzieci przed piątym rokiem życia oraz osób zażywających leki na nadkwasotę żołądka. Kwas solny bowiem stanowi naturalną barierę dla wielu patogenów, w tym czasami może skutecznie zabijać również pałeczkę duru i ustrzec nas przed chorobą.
Zapamiętaj: Dur brzuszny powoduje bakteria Salmonella typhi. Źródłem zakażenia jest kontakt z osobą chorą, a drobnoustrój przenosi się poprzez kał i mocz.
Dur brzuszny – objawy
Na początku choroby dominują objawy takie jak gorączka, ból brzucha i złe samopoczucie. W większości przypadków pojawiają się także zaparcia. Dur brzuszny przebiega etapowo. W kolejnych tygodniach pojawia się suchy kaszel, spada akcja serca i ciśnienie, występują bóle głowy, wysypka na klatce piersiowej i brzuchu o typie plam i grudek, żółtaczka i powiększenie wątroby oraz śledziony. Kolejno pojawia się biegunka, zwykle w drugim lub trzecim tygodniu. Najcięższe objawy pojawiają się też około trzeciego tygodnia. Występuje wysoka gorączka, zaburzenia świadomości, czasem pobudzenie, momenty bezsenności przeplatane nadmierną sennością, pojawia się odwodnienie i zmniejszenie ilości oddawanego moczu. Może dojść do przedziurawienia przewodu pokarmowego lub zakażenia dróg żółciowych. Następnie objawy stopniowo cofają się, mogą pozostawić jednak powikłania np. w postaci uszkodzenia wątroby czy przewodu pokarmowego.
Dur brzuszny – przyczyny
Dur brzuszny powoduje bakteria Salmonella typhi. Źródłem zakażenia jest kontakt z osobą chorą, a drobnoustrój przenosi się poprzez kał i mocz. Do infekcji dochodzi drogą pokarmową, zwykle przez spożycie skażonej wody. Wśród osób zakażonych od 1 do 4% staje się przewlekłymi nosicielami, którzy także bywają źródłem zakażenia.
Dur brzuszny – diagnostyka
W pierwszych dniach od wystąpienia objawów pałeczkę duru najłatwiej wykryć we krwi. Wykonuje się posiewy mikrobiologiczne, gdzie pobraną krew umieszcza się na specjalnym podłożu i pozwala bakteriom namnożyć, tak by łatwiej rozpoznać je pod mikroskopem. Na późniejszym etapie choroby bada się kał lub mocz i podobnie wykonuje posiewy. Badania serologiczne z krwi mogą być pomocne po około 2 tygodniach. Pobiera się ponownie krew jednak badane w niej są przeciwciała, które wytworzył organizm w odpowiedzi na obcy patogen.
Dur brzuszny – leczenie
Kluczowe w durze brzusznym jest zapobieganie w postaci szczepień. Gdy jednak dojdzie do zakażenia włączane są antybiotyki. Zwykle jest to dwutygodniowy cykl podawania cyprofloksacyny lub ceftriaksonu. Dodatkowo konieczne może być leczenie objawowe – leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe oraz uzupełnianie płynów często w postaci kroplówek dożylnych.
Czy wiesz że: pałeczka duru brzusznego nie ginie w niskiej temperaturze, jednak jest wrażliwa na podstawowe środki odkażające i wysokie temperatury?
Dur brzuszny jest chorobą poważną i występującą niemal na całym świecie. Jednak zwykłe zachowanie higieny i odpowiednie przygotowanie potraw może już uchronić nas przed tą groźną chorobą. Istotne jest także, by w szczególności przed podróżami do krajów o niskiej higienie poddać się szczepieniom i uniknąć nieprzyjemnych objawów. Choroba ta bowiem może skończyć się tragicznie zwłaszcza dla dzieci i osób starszych, jednak do powikłań może dojść u każdej osoby zainfekowanej.