W dobie wciąż przeważającej ilości recept papierowych, błędnie wypisane recepty to wciąż niestety codzienność. Dowiedz się jak powinna wygląda prawidłowo wypisana recepta oraz jakie dane na recepcie może poprawić farmaceuta lub technik farmacji, a wszystko to pomoże uniknąć Ci nieraz przymusowego powrotu do lekarza. Ponadto dowiesz się również czym właściwie jest ta e-recepta, o której jest tak głośno oraz, czy rzeczywiście niesie to za sobą tyle korzyści.
Jak wygląda prawidłowo wypisana recepta?
Źle wypisana recepta spędza sen z powiek nie tylko farmaceutom, ale przede wszystkim pacjentom, którzy nie raz są zmuszeni do tego, aby wrócić do gabinetu lekarskiego żeby ją poprawić. Jak powinna być prawidłowo wypisana recepta, aby bez problemu mogła być wykupiona w aptece? Oto kilka praktycznych wskazówek oraz najczęściej popełnianych błędów lekarzy, na które warto zwrócić uwagę wychodząc z gabinetu lekarskiego:
- Każda recepta posiada swój unikalny numer, który znajduje się na samej górze, następnie mamy miejsce na nazwę poradni lub innego miejsca praktyki lekarskiej, w której została wystawiona recepta. W tym miejscu koniecznie musi się znaleźć numer REGON, adres oraz telefon placówki.
- Kolejną rzeczą, która znajdziemy na recepcie są dane pacjenta, czyli nasze. Ważnym elementem jest aktualny adres zamieszkania, dlaczego? W aptece niestety też czasem zdarzają się pomyłki, aby możliwa była naprawa błędu, farmaceuta musi wiedzieć gdzie może nas odnaleźć. Warto też wspomnieć, iż istnieje kilka rzeczy, które farmaceuta może na recepcie poprawić. Należą do nich m.in.: nieczytelne dane pacjenta, błędnie wpisany numer PESEL oraz brak numeru PWZ (Prawa Wykonywania Zawodu) lekarza.
- Po prawej stronie mamy okienko z tytułem „Oddział NFZ”, ważne aby to miejsce było uzupełnione, ponieważ w przeciwnym przypadku brak informacji o oddziale NFZ lub symbol „X” będzie powodować, że leki, na które została zapisana zniżka zostaną zrealizowane ze 100% odpłatnością.
- Uprawnienia dodatkowe to miejsce, które zostaje uzupełnione przez lekarza, jeżeli przysługują nam dodatkowe przywileje takie jak: „ZK”- Zasłużony Honorowy Dawca Przeszczepu/Krwi, „ IB” – Inwalida Wojenny, „IW”- Inwalida Wojskowy i inne. Jeżeli jednak lekarz wpisał „X”, a przysługują nam dodatkowe uprawnienia, farmaceuta w aptece może je uzupełnić na podstawie dokumentu potwierdzającego. UWAGA! Wyjątek stanowi uprawnienie do bezpłatnych leków z tytułu ukończenia 75 roku życia oznaczone symbolem „S”, w tym przypadku farmaceuta nie jest upoważniony, aby uzupełnić te dane na recepcie.
- Na jednej recepcie może znaleźć się maksymalnie pięć leków chyba, że mamy do czynienia z receptą na leki psychotropowe bądź narkotyczne (gdzie maksymalnie na jednej recepcie lekarz może zapisać jeden lek oraz w przypadku tej grupy leków dawka musi zostać zapisana również słownie). Prawidłowo przepisany lek musi mieć zaznaczoną dawkę, postać (np. tabletki, kapsułki, syrop itd.) oraz dawkowanie, w przypadku jego braku farmaceuta może wydać tylko dwa najmniejsze refundowane opakowania.
- Po prawej stronie w centralnej części recepty znajduje się miejsce na wpisanie odpłatności. Znajdziemy tam zniżkę jaką otrzymamy na lek, może to być 30%, 50%, 100% lub ryczałt „R”, bezpłatnie „B” oraz poziom odpłatności „P”, gdzie farmaceuta z listy poziomów odpłatności wybiera zniżkę najbardziej korzystną dla pacjenta. Nie należy się martwić jeżeli lekarz nie wpisze nic w tym miejscu, gdyż prawdopodobnie zapisany lek ma tylko jeden poziom odpłatności zniżkowej.
- W dolnej części recepty znajduje się „Data wystawienia” oraz „Data realizacji od” może to być data równoznaczna z datą wystawienia wtedy w tym polu będzie symbol „X” lub brak, ale bardzo często zdarza się, że lekarze zapisują nam leki, które są stosowane przez nas przewlekle z datą realizacji np. za dwa miesiące i jest to jak najbardziej prawidłowy zapis.
- W prawym dolnym rogu znajduje się pieczątka lekarza z numerem PWZ oraz jego podpis.
- Ostatnią rzeczą, którą warto wiedzieć o poprawnie wypisanej recepcie są korygowane przez lekarza błędy. Każda korekta, pogrubienie, skreślenie itp. musi koniecznie zostać potwierdzona przez lekarza pieczątką oraz podpisem.
Ile jest ważna recepta?
Większość recept, jakie otrzymujemy od naszych medyków jest ważna przez 30 dni od daty ich wystawienia (warto też wiedzieć, że pierwszym dniem jest dzień po dacie wystawienia recepty). Jednak jest kilka wyjątków, o których należy pamiętać, aby nie przeoczyć terminu realizacji recepty w aptece, oto one:
- Recepta, na której zostały zapisane antybiotyki o działaniu ogólnym zarówno (doustne oraz do stosowania na powierzchni ciała) jest ważna tylko 7 dni.
- Recepta na leki, które muszą zostać sprowadzone dla nas z zagranicy jest ważna przez 120 dni.
Co jeśli recepta nam się przeterminuje? Nie jest konieczne wystawienie nowej recepty, wystarczy udać się do przychodni i poprosić o nową datę co często można załatwić w rejestracji. Należy jednak pamiętać, aby nie zabrakło podpisu i pieczątki lekarza.
Czym jest e-recepta?
E-recepta to kolejny element cyfryzacji służby zdrowia. Jest to nic innego jak recepta wystawiona przez lekarza w systemie elektronicznym. Już wkrótce stanie się ona codziennością. Tak więc zacznijmy od początku.
Czy wiesz że: w latach 1929 - 1985 r. można było wydać bez recepty, w ramach udzielenia pierwszej pomocy, nalewki z opium (2,5 g).
Wychodząc po wizycie lekarskiej otrzymujemy kod dostępu SMS-em bądź drogą mailową (4 cyfrowy) lub wydrukowany druk informacyjny z kodami kreskowymi (i co dalej?). Następnie w celu realizacji przepisanych dla nas leków udajemy się do apteki. W przypadku posiadania kodu dostępu podajemy kod (4 cyfrowy) i PESEL lub wydrukowany druk informacyjny, resztą zajmie się już farmaceuta.
Oto odpowiedzi na kilka istotnych kwestii dotyczących elektronicznych recept:
- Ile ważna jest e-recepta?
Tutaj mamy dużą zmianę w porównaniu do recept papierowych. Lekarz może zapisać leki nawet na 365 dni kuracji, ale jednorazowo w aptece będziemy mogli wybrać leki do 180 dni leczenia.
- Jakie zalety ma e-recepta?
Dzięki cyfryzacji, mamy możliwość założenia IKP (Internetowe Konto Pacjenta) dzięki, któremu już nigdy nie będziemy mieć problemu ze zgubioną receptą. Ponadto dzięki IKP możemy również zobaczyć recepty, które zostały przez nas zrealizowane tylko częściowo. Taki system ma na celu ograniczenie pomyłek popełnianych w receptach oraz eliminuje problem związany z nieczytelnymi receptami.
- Co jeśli nie potrzebuję wszystkich leków z recepty?
Aktualnie funkcjonuje odpis recepty papierowej, na którym widnieje nazwa leku, który nie został przez nas wybrany.
Zapamiętaj: E-recepta to elektroniczna forma stosowana zamiast recepty w postaci papierowej (tradycyjnej).
Dużym minusem jest jednak to, że taki lek mimo iż lekarz zapisał go ze zniżką wydawany jest pełnopłatnie oraz może zostać zrealizowany tylko w tej aptece, w której został wystawiony. Dobrze też wiedzieć, że odpis nie przedłuża ważności recepty, a jedynie pozwala na ich wybranie w innym terminie. W przypadku częściowej realizacji e-recepty, lek w dowolnym czasie dalej możemy wybrać w aptece ze zniżką, ale tylko w tej aptece, w której realizowaliśmy pozostałe opakowania tego preparatu zapisane na tej recepcie.
- Czy muszę wszystkie pozycje znajdujące się na recepcie realizować w jednej aptece?
Nie, jeden lek możemy wybrać w jednej aptece, a drugi w innej, ale nie dotyczy to przypadku gdy chcemy wykupić jedno opakowanie tego samego leku w dwóch różnych aptekach.
Od kiedy e-recepta?
Pierwsza e-recepta została zrealizowana w aptece w Siedlcach w maju 2018 roku, a rok później liczba wystawionych elektronicznych recept przekroczyła milion. Do tej pory przychodnie nie miały obowiązku obligatoryjnego podłączenia się do systemu elektronicznego i wystawiania e-recept, jednak muszą to zrobić najpóźniej do 31.12.2019 roku, co oznacza, że już 1.01.2020 e-recepta stanie się codziennością. Czy lekarz widzi wykupienie recepty? Dzięki dostępowi do IKP możemy wyrazić zgodę na dostęp kadry medycznej do danych i dokumentacji medycznej, w tym również e-recepty. Jeśli nie wyrazimy takiej zgody lekarz nie będzie mógł, zobaczyć w systemie czy dany lek został przez nas wykupiony.