Choroby sercowo-naczyniowe są plagą dzisiejszych czasów. W niektórych sytuacjach w przebiegu tych jednostek chorobowych niezbędne jest leczenie zabiegowe. Jednym z takich rozwiązań jest angioplastyka wieńcowa, która stanowi dla chorych szansę powrotu do pełnej sprawności i prowadzenia satysfakcjonującego życia, bez dotychczasowych problemów zdrowotnych. Na czym dokładnie polega ten zabieg?
Co to jest angioplastyka wieńcowa?
Angioplastyka wieńcowa (PCI – Per Cutaneous Intervention) jest zabiegiem leczniczym, który wykonuje się u osób, u których występują zmiany miażdżycowe w naczyniach wieńcowych. Naczynia wieńcowe swój początek mają w aorcie i poprzez sieć naczyniową doprowadzają krew bogatą w tlen do mięśnia serca. Zabieg ten jest kilkuetapowy. Początkowo lekarz przeprowadza tzw. koronarografię, czyli zabieg polegający na zobrazowaniu tętnic wieńcowych poprzez wprowadzony cewnik przez tętnicę promieniową znajdującą się w przedramieniu, lub tętnicę udową, zlokalizowaną w okolicy pachwinowej. Po podaniu przez cewnik kontrastu do naczyń wieńcowych lekarz może ocenić czy dane zmiany miażdżycowe są istotne. Jeżeli miażdżyca w tętnicach wieńcowych będzie zaawansowana, niezbędne będzie przeprowadzenie angioplastyki wieńcowej podczas tej samej interwencji.
Zapamiętaj: Angioplastyka wieńcowa (inaczej balonikowanie) mimo obarczenia pewnym, niewielkim ryzykiem znacznie poprawia jakość życia chorego.
Poprzez wprowadzony prowadnik, tą samą drogą, którą wprowadzony został cewnik do koronarografii, lekarz wprowadza cewnik z niewielkiego rozmiaru balonikiem i doprowadza go do miejsca zwężonego naczynia. Następnie poprzez naprężenie balonu w zwężonej lokalizacji dochodzi do zwiększenia przepływu krwi w zmienionym chorobowo naczyniu. Czasami, aby efekty leczenia były długotrwałe niezbędne jest zastosowanie tzw. stentów, które mają za zadanie utrzymać przepływ przez naczynie. Stenty są to siatkowate twory o cylindrycznym kształcie, będące swoistym rusztowaniem dla przewężonego naczynia. Stenty są zazwyczaj pokryte lekiem, który zapobiega wykrzepianiu krwi w zmienionym chorobowo miejscu, dzięki czemu stanowią one dodatkową ochronę po zabiegu.
Kiedy wykonać angioplastykę wieńcową?
Angioplastykę wieńcową wykonuje się u osób, u których podczas badania koronarograficznego lekarz wykonujący zabieg stwierdzi obecność istotnych zmian w naczyniach wieńcowych. Nieleczone zmiany grożą wystąpieniem zawału serca. Angioplastyka wykonywana jest głównie u osób z chorobą niedokrwienną serca, u których występują objawy tejże choroby. Najczęściej problemy te dają o sobie znać poprzez występujące bóle w okolicy klatki piersiowej o charakterze piekącym, gniotącym lub uciskającym, występujące po wysiłku fizycznym lub stresie psychicznym. Jeżeli takie objawy występują, należy niezwłocznie udać się do lekarza w celu diagnostyki problemu. Angioplastyka wieńcowa jest również leczeniem pierwszego rzutu w przypadku zawału mięśnia sercowego. Leczenie zabiegowe najlepiej zabezpieczy serce przed konsekwencją zawału serca.
Jak przygotować się do angioplastyki wieńcowej?
Przed wykonaniem zabiegu lekarz wykonuje szeroką paletę badań, aby stwierdzić czy dany zabieg jest niezbędny w danym stanie chorobowym. U pacjenta wykonane zostaną badania laboratoryjne, EKG, ECHO serca, test wysiłkowy EKG.
Czy wiesz że: przed erą angioplastyki wieńcowej zawał serca leczono zachowawczo lekami dożylnymi? W chwili obecnej zabiegi te sprawiają, że pacjenci powracają do pełni zdrowia pomimo przebytych incydentów sercowych.
Pobyt w szpitalu jest zazwyczaj kilkudniowy. Przed zabiegiem lekarz poinformuje o lekach, które należy okresowo przestać stosować. Jednym z leków jest metformina (o przykładowych nazwach handlowych tj.Metformax, Glucophage), używana w przebiegu leczenia cukrzycy. U niektórych pacjentów należy również odstawić leki wpływające na zmniejszenie krzepliwości krwi (potocznie nazywanymi lekami rozrzedzającymi krew), aczkolwiek zadecydować powinien o tym lekarz kardiolog. Dzień przed zabiegiem, w dniu zabiegu oraz parę dni po zabiegu należy pić dużą ilość wody mineralnej, która zmniejszy ryzyko niekorzystnego wpływu użytego podczas zabiegu kontrastu. W dzień zabiegu należy być na czczo (spożywać samą wodę), oraz ogolić pachwiny, tak aby zmniejszyć ryzyko zakażenia miejsca wkłócia tętnicy udowej.
Przeciwwskazania do angioplastyki wieńcowej
Jeżeli angioplastyka wieńcowa jest wykonywany w trybie nagłym, w przebiegu zawału serca, jest zabiegiem ratującym życie. W takim przypadku głównym przeciwwskazaniem do wykonania zabiegu jest brak zgody pacjenta. W przypadku planowej koronarografii, a wtórnie do niej angioplastyki wieńcowej, do grupy przeciwwskazań zaliczamy niewydolność nerek w stopniu zaawansowanym – obciążenie nerek kontrastem może wpłynąć niekorzystnie na stan zdrowia pacjenta. Przeciwwskazaniami względnymi są również:
- ciężkie nadciśnienie tętnicze;
- niedokrwistość;
- zaawansowany obrzęk płuc niereagujący na leczenie;
- świeżo przebyty udar mózgu;
- uczulenie na środki kontrastowe;
- zapalenie wsierdzia na zastawkach lewej części serca;
- stan terminalny pacjenta.
Czy angioplastyka wieńcowa jest niebezpieczna?
Angioplastyka wieńcowa jest zabiegiem stosunkowo bezpiecznym i rutynowo stosowanym na całym świecie w przebiegu leczenia zmian miażdżycowych tętnic wieńcowych. Oczywiście jak każda ingerencja inwazyjna w organizm człowieka, niesie za sobą ryzyko niechcianych konsekwencji. Najczęstszym powikłaniem jest krwiak okolicy ukłucia tętnicy, który nie jest w żaden sposób groźny. Jednym z najrzadszych powikłań angioplastyki wieńcowej jest zgon, który występuje głównie w przebiegu operacji u pacjentów z bardzo ciężkim zawałem serca, u których zabieg angioplastyki przeprowadzany jest w trybie nagłym.
Angioplastyka wieńcowa jest przełomem w leczeniu zmian chorobowych w obrębie tętnic wieńcowych. Zabieg ten z jednej strony zmniejsza w ogromnym stopniu ryzyko wystąpienia zawału mięśnia sercowego u pacjentów chorujących na chorobę niedokrwienną serca, a z drugiej stanowi deskę ratunkową dla tych osób, u których ten zawał już wystąpił.