Neutrofile, czyli granulocyty obojętnochłonne stanowią nieodzowną część układ odpornościowego w ludzkim organizmie. Podobnie jak inne komórki krwi, wywodzą się z wielopotencjalnej komórki macierzystej szpiku.
Neutrofile
Neutrofile stanowią najliczniejszą grupę w obrębie białych krwinek (leukocytów). Są to komórki układu odpornościowego, które posiadają zdolność migracji do miejsc, w których toczy się stan zapalny i zwalczania obecnych tam patogenów chorobotwórczych.
Pod względem morfologicznym prawidłowe neutrofile to komórki o średnicy od 10 do 15 µm zawierające jądro komórkowe złożone z 2–5 płatów. W cytoplazmie obecne są różowe oraz jasnoniebieskie ziarnistości.
Neutrofile – norma
Odsetek oraz liczba neutrofili we krwi stopniowo wzrasta wraz z wiekiem i osiąga najwyższy poziom u dorosłych. U dzieci do około 6. roku życia fizjologicznie występuje przewaga limfocytów. U osób dorosłych zakres wartości referencyjnych dla neutrofilii wynosi 1,5–6 x 103/µl.
Neutrofile – powyżej normy
Wzrost liczby neutrofili powyżej zakresu wartości referencyjnych najczęściej obserwowany jest w przebiegu infekcji o podłożu bakteryjnym, grzybiczym. Często w przebiegu zakażeń przewlekłych, zwiększonej liczbie neutrofili towarzyszy wzrost liczby monocytów we krwi obwodowej.
Zwiększony odsetek neutrofili z jednoczesną obecnością zwiększonego odsetka neutrofili jądrem pałeczkowatym (tzw. pałek) najczęściej świadczy o toczącym się ostrym stanie zapalnym w organizmie. Do innych przyczyn neutrofilii (liczba neutrofili powyżej zakresu wartości referencyjnych) należą:
- choroby mieloproliferacyjne ( np. przewlekła białaczka szpikowa),
- ostry, przewlekły stan zapalny,
- choroby nowotworowe w fazie przerzutów,
- ostre zespoły wieńcowe ,
- ostre krwawienia, hemoliza,
- zabiegi chirurgiczne, oparzenia,
- stres,
- wysiłek fizyczny, ciąża (stany fizjologiczne),
- palenie tytoniu.
Neutrofile – poniżej normy
Słowo neutropenia określa stan, w którym liczba neutrofili wynosi < 1,5 x 103/µm. Agranulocytoza to stan, w którym liczba neutrofili we krwi wynosi < 500/µm.
Obniżenie liczby neutrofili poniżej zakresu wartości referencyjnych może wynikać ze zmniejszonej lub upośledzonej ich produkcji w przebiegu:
- niedokrwistości aplastycznej,
- nacieku szpiku kostnego przez komórki nowotworowe (białaczka, przerzuty nowotworowe),
- niedoboru kwasu foliowego, witaminy B12,
- polekowego, toksycznego uszkodzenie szpiku kostnego,
- przewlekłej neutropenii idiopatycznej.
Neutropenia może być skutkiem nadmiernej destrukcji neutrofili wskutek powiększenia śledziony (hipersplenizm) czy dializ.
Podwyższone neutrofile w ciąży
Ciąża to stan, któremu towarzyszy szereg zmian zachodzących w organizmie kobiety. Wyniki badań laboratoryjnych wykonywanych w trakcie ciąży mogą odbiegać od wartości referencyjnych ustalonych dla populacji ludzi zdrowych. Jednym z parametrów, którego wartość u kobiet ciężarnych często odbiega w porównaniu do kobiet niebędących w ciąży jest liczba neutrofili. W tym okresie stwierdza się fizjologiczny wzrost liczby oraz odsetka neutrofili, który nie świadczy o obecności stanu zapalnego czy choroby. Dokładna przyczyna neutrofilii nie jest poznana (niektóre doniesienia naukowe sugerują wpływ kortyzolu oraz estrogenów na zwiększoną produkcję granulocytów).
Jeżeli zaburzonej liczbie neutrofili towarzyszą objawy obecności stanu zapalnego w organizmie, zakażenia bakteryjnego (np. gorączka, osłabienie), czy innych stanów chorobowych, należy skonsultować wyniki z lekarzem.