Korzystanie z sauny ma swój początek w potrzebie poszukiwania ciepła, które jest niezbędne do życia. Jest to zabieg chętnie stosowany w odnowie biologicznej, a także w celach higienicznych i leczniczych. Wyróżnia się kilka rodzajów sauny. Jednak generalnie jest to kąpiel w gorącym powietrzu o małej lub dużej wilgotności, które mogą być zwiększane. W innych rodzajach sauny stosuje się również niskie temperatury powietrza i wody. Każdy rodzaj sauny wywiera nieco inny wpływ na organizm.
Właściwości sauny, czyli czy sauna jest zdrowa?
Sauna, czyli gorąca terapia dla ciała ma wiele zalet, o których wspominają lekarze na całym świecie. Nic więc dziwnego, że ma tylu zwolenników. Poznaj więc, główne zalety sauny:
- sprzyja regeneracji mięśni, szczególnie po intensywnym wysiłku fizycznym;
- pomaga usunąć skutki długotrwałego stresu, działa rozluźniająco;
- pobudza przemianę materii, sama w sobie nie jest jednak sposobem na odchudzanie;
- pobudza układ odpornościowy, przeciwdziała rozwijaniu infekcji;
- sprzyja produkcji endorfin – hormonów szczęścia;
- poprawia ukrwienie skóry;
- oczyszcza skórę i pory;
- pomaga oczyścić organizm z toksyn.
Sauna sucha
Sauna sucha, zwana też sauną fińską, znajduje swoje zastosowanie w odnowie biologicznej w sporcie, terapii oraz rekreacji. Jak sama nazwa wskazuje ten rodzaj sauny wywodzi się z krajów skandynawskich. Zabieg jest połączeniem nagrzewania ciała z użyciem suchego, gorącego powietrza, z krótkimi okresami działania dużej wilgotności i wysokiego natężenia pola elektrycznego. Następnym etapem jest ochłodzenie ciała z wykorzystaniem kąpieli powietrznej i zimnych zabiegów wodoleczniczych.
Czy wiesz że: ojczyzną sauny jest Skandynawia, a dokładnie Finlandia?
Pomieszczenie do zabiegów sauny suchej jest silnie rozgrzewane, jednak temperaturę dostosowuje się do osoby korzystającej z sauny. Wilgotność powietrza wynosi ok. 10%. Stopniowe zwiększanie wilgotności powietrza uzyskuje się poprzez polewanie wodą tzw. ogniska sauny, które stanowią rozgrzane kamienie. Czynność ta powoduje uderzenia pary wodnej. Ostatnim, kończącym etapem jest jak wcześniej wspomniano schłodzenie ciała. Taki cykl zabiegu można powtarzać 1–3 razy. Czas trwania jednego cyklu nie powinien przekraczać 12–15 minut. Po zastosowaniu sauny suchej dochodzi m.in. do oczyszczania skóry z martwego naskórka, ciało się odpręża, jest wypoczęte i zahartowane.
Sauna parowa
Sauna parowa pochodzi z kręgu krajów śródziemnomorskich, jednak jej zasada działania jest zbliżona do sauny fińskiej. Stosowanie tego rodzaju zabiegu wymaga pomieszczenia o dużej powierzchni, o ścianach wyłożonych płytami kamiennymi. Jednym z podstawowych wymagań jest posiadanie niewielkiego basenu w bezpośrednim sąsiedztwie z sauną. Jest to konieczne, ponieważ kąpiel parowa jest przeprowadzana w gorącym powietrzu wysyconym parą wodną.
Cel kąpieli parowych to pobudzenie organizmu do usuwania toksyn i szkodliwych produktów przemiany materii. Czas trwania tego zabiegu nie powinien przekraczać 15–30 minut. Po zakończeniu korzystania z sauny należy zastosować letni prysznic. Wskazaniem do stosowania tego rodzaju zabiegu są np. stany zapalne stawów, zaburzenia przemiany materii czy też nerwobóle.
Sauna – przeciwwskazania
Korzystanie z sauny przynosi wiele korzyści, jednak nie każdy może poddawać się tego rodzaju zabiegom. Przeciwwskazaniami do stosowania kąpieli w saunie mogą stanowić m.in.:
- choroby serca (choroba wieńcowa, stan po zawale, niewydolność krążenia, miażdżyca, wysokie nadciśnienie, wady serca, arytmia serca i inne ostre choroby krążenia i serca). Pod wpływem wysokiej temperatury organizm traci wodę, naczynia krwionośne się rozszerzają, może to skutkować zaburzeniem gospodarki wodno-elektrolitowej czy też nagłym spadkiem ciśnienia. Takie zjawiska nie są korzystne dla chorego układu sercowo-naczyniowego;
- choroby reumatyczne w okresie zaostrzenia;
- ostre infekcje, stany podgorączkowe – wysoka temperatura jest dodatkowym czynnikiem stresowym dla naszego organizmu i może dodatkowo go obciążać. Wówczas organizm jest bardziej osłabiony, co sprzyja infekcji;
- przewlekłe choroby przebiegające z wyniszczeniem (nowotwory, choroby nerek, wątroby, ciężka niedokrwistość);
- ciąża – gorące powietrze nie jest korzystne dla kobiet w ciąży, pod wpływem spadku ciśnienia kobieta może zasłabnąć, warunki panujące w saunie negatywnie wpływają także na przepływ krwi do dziecka;
- ostre choroby skóry i narządów płciowych – wilgotne i nagrzane powietrze negatywnie wpływa na gojenie się ran oraz zwiększa ukrwienie skóry;
- choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, refluks żołądkowo-przełykowy;
- choroby psychiczne;
- choroby, w których przebiegu stwierdza się skłonność do drgawek (choroby mózgu, padaczka);
- choroby żył (zatory, zakrzepy) – przy oddziaływaniu wysokiej temperatury dochodzi do wzmożonego wydzielania potu i szybszego oddechu, co może skutkować nadmierną utratą wody. Dochodzi wtedy do zagęszczenia krwi, czego skutkiem może być tworzenie się zakrzepów;
- choroby tarczycy (nadczynność/niedoczynność) i nadnerczy (nadczynność/niedoczynność).
Organizm człowieka potrzebuje okresów odpoczynku i regeneracji. Dobroczynne właściwości sauny są znane człowiekowi już od wieków. Sauna fińska i parowa to jedne z bardziej popularnych rodzajów sauny. Znajdują one zastosowanie w odnowie biologicznej, a także pomagają wzmocnić ogólne funkcjonowanie organizmu. Warto jednak pamiętać o przeciwwskazaniach do stosowania sauny i przed zastosowaniem tego rodzaju zabiegów upewnić się, że przyniesie nam jedynie korzyści, a nie szkody.
Jak korzystać z sauny?
Zanim skorzystamy z sauny, warto poznać kilka podstawowych reguł, które tam obowiązują. Nie ma znaczenia, czy jest to sauna parowa czy sucha, ważne aby odpowiednio się zachowywać. Pozwoli nam to uniknąć niepotrzebnego zażenowania.
- do sauny nie należy wchodzić będąc głodnym bądź najedzonym. W obu przypadkach grozi to omdleniem, dlatego warto zawczasu zjeść lekki posiłek;
- z sauny korzystamy w ręczniku lub nago. Dopuszczalne jest także założenie stroju kąpielowego;
- zdejmujemy biżuterię;
- przed wejściem do sauny zdejmujemy klapki;
- w saunie układamy cale ciało na ręczniku;
- zachowujemy ciszę;
- pamiętaj o odpowiednim nawodnieniu organizmu;
- jeżeli tylko poczujesz, że robi Ci się słabo, opuść saunę – nie rób jednak tego zbyt gwałtownie;
- przed i po skorzystaniu z sauny opłucz ciało letnią wodą.
Jak często korzystać z sauny?
Z sauny można korzystać nawet codziennie. Wszystko zależy od stanu naszego zdrowia i samopoczucia. Lekarze zalecają, aby korzystać z tego zabiegu raz w tygodniu, ponieważ pozytywne skutki kąpiel utrzymują się około 7 dni. W niektórych przypadkach, gdy jesteśmy podatni na infekcje, dokuczają nam częste bóle głowy, mamy wysokie ciśnienie lub zmagamy się z objawami astmy można iść do sauny dwukrotnie w ciągu tygodnia.
Zbyt częste lub zbyt intensywne korzystanie z sauny może przynieść odwrotny skutek od zamierzonego.
Zapamiętaj: Z sauny nie powinny korzystać osoby z astmą oskrzelową oraz niewydolnością krążenia.
Sauna a przeziębienie?
Sauna to jeden ze skuteczniejszych sposobów w walce z przeziębieniem i sezonowymi infekcjami. Drobnoustroje, które najczęściej zagrażają naszemu zdrowiu najlepiej rozmnażają się bowiem w temperaturze 34 stopniu Celsjusza, stąd też gdy przemarzliśmy warto wziąć gorącą kąpiel.
Traktowanie ciała na przemian gorącymi i zimnymi sesjami wymusza niejako zwiększony wysiłek wszystkich komórek naszego organizmu, co w konsekwencji owocuje pobudzeniem do pracy układu odpornościowego. Najnowsze badania naukowe tylko potwierdzają skuteczność sauny w walce z przeziębieniem. Osoby, które regularnie korzystają z takich kąpieli nie ulegają zakażeniu grypą nawet, jeżeli inni chorują. Sauna na przeziębienie naprawdę może pomóc.