Tasiemiec to pasożyt, którego zakażenie może nieść za sobą bardzo poważne konsekwencje zdrowotne. Na co uważać, by nie dopuścić do zakażenia tasiemcem u dzieci? Czy domowe metody leczenia są skuteczne?
Tasiemiec uzbrojony
Tasiemiec uzbrojony to pasożyt z rodzaju taenia, który może zasiedlić przewód pokarmowy człowieka. Posiada haczyki i przyssawki, którymi porusza się po ścianie jelita cienkiego oraz w innych częściach ciała. Warto posiadać wiedzę na temat jego cyklu rozwojowego, by móc śledzić objawy i powiązać je z zakażeniem tasiemca. Zwykle w zależności od źródła zakażenia można wyróżnić trzy przypadki.
- Zakażenie poprzez spożycie wieprzowego mięsa niedogotowanego lub surowego. Cykl rozwojowy rozpoczyna się od spożycia członów z jajami przez żywiciela pośredniego jakim jest świnia. W dwunastnicy świni następuje uwolnienie onkosfery z embrioforu i dalej przez naczynia krwionośne dostaje się do krwi, stamtąd do mięśni, tkanki podskórnej lub gałki ocznej świni. Po dwóch miesiącach bytowania onkosfera przekształca się w wągra. Po spożyciu zakażonego, surowego lub niedogotowanego mięsa wieprzowego przez człowieka, w jelicie cienkim następuje dojrzewanie larw oraz uwolnienie główki tasiemca z otoczki, która poprzez swoje zdolności przyczepu, przytwierdza się do ściany jelita, gdzie następuje rozrost członów. Po 2 miesiącach od zakażenia można mówić już o formie dojrzałej tasiemca.
- Zakażenie poprzez nieodpowiednią higienę np. brudne ręce, niemyte jarzyny, owoce, zanieczyszczona woda. Cykl rozwojowy rozpoczyna się poprzez spożycie owoców, warzyw, zanieczyszczonej wody zawierającej jaja tasiemca. Po spożyciu trafiają do jelita cienkiego, gdzie następuje przekształcenie jaj w larwy, które wędrując z krwią mogą swój dalszy rozwój odbyć np. w gałce ocznej.
- Zakażenie ponowne poprzez dostanie się jaj dorosłego tasiemca do żołądka wskutek silnych ruchów perystaltycznych np. podczas wymiotów.
Objawy i diagnostyka
Objawy wynikające z obecności tasiemca uzbrojonego nie należą do charakterystycznych, które dają informacje o obecności tego pasożyta. Można mówić o:
- wągrzycy (zakażenie larwami tasiemca), której objawy zazwyczaj są zależne od miejsca pobytu larw np. mózg- padaczka, bóle głowy,
- tasiemczycy – objawy spowodowane dorosłą formą przebywającą w jelicie
Zazwyczaj występują:
- osłabienie, bóle brzucha,
- wymioty i nudności,
- redukcja masy ciała i brak apetytu,
- apatia bądź nadmierna pobudliwość,
- biegunka/zaparcia,
- awitaminoza – niedobór witamin w organizmie lub ich całkowity brak,
- objawy alergiczne – tasiemiec produkując przeciwciała obce dla organizmu powoduje np. wysypki skórne.
Diagnozowanie polega na badaniu kału, w którym można zaobserwować wydalane człony z jajami. W przypadku diagnozowania obecności larw tasiemca lub form dorosłych poza przewodem pokarmowym niezbędne są badania obrazowe np. tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny.
Tasiemiec u dzieci – leczenie
Leczenie opiera się na podaniu leków farmakologicznych – zazwyczaj jednorazowa dawka powoduje pozbycie się pasożyta. Najpopularniejsze to leki zawierające substancję czynną- prazykwantel, który działa toksycznie na tasiemce. Zwiększa przepuszczalność błon komórkowych pasożytów dla jonów wapniowych, co w konsekwencji prowadzi do skurczu pasożyta, jego paraliżu i wydalenia.
W przypadku umiejscowienia tasiemca w innych narządach potrzebna może być interwencja chirurgiczna.
Leczenie farmakologiczne można wspierać poprzez stosowanie odpowiednich ziół czy produktów spożywczych, jednak każda próba lub chęć zastosowania takich metod powinna być poprzedzona konsultacją z lekarzem.
- Oregano – zawarte w nim fenole i flawonoidy zwalczają wolne rodniki oraz czynniki powodujące stan zapalny. Zaleca się codziennie pić napar z suszonych liści oregano lub kilka kropel świeżego soku z oregano.
- Olej kokosowy – spożycie powoduje usunięcie z przewodu pokarmowego, zaleca się stosowanie 6 łyżek oleju kokosowego dziennie bądź suszonego kokosu.
- Pestki dyni lub olej z pestek dyni – zawarta w nich kukurbitacyna działa paraliżująco na układ nerwowy pasożytów i w konsekwencji ich unieczynnienie i wydalenie.
Dodatkowo pozytywne działanie przeciwpasożytnicze wykazują również ostre lub gorzkie zioła takie jak: granat, pieprz czerwony, mięta błotna, czosnek, aloes, sok noni- niezwykle ważne jest skonsultowanie zastosowania ziół z pediatrą bądź specjalistą w zakresie działań konkretnych ziół, gdyż nieumiejętne przygotowanie naparów może być szkodliwe. Dlatego w przypadku dzieci, które chętnie przyjmują nowe smaki warto po konsultacji z lekarzem podać tego typu zioła, które są również często składnikami ziołowych preparatów przeciwpasożytniczych dostępnych w aptekach. Warto także sięgnąć po poradę homeopaty, którego rady mogą być bardzo pomocne, a leczenie dobrane odpowiednio do objawów dziecka może przynieść pożądane skutki.
Zakażenie tasiemcem jest bardzo groźne z uwagi na możliwe groźna dla życia powikłania. Zawsze należy myć ręce (jak najczęściej, po każdej czynności), dbać o higienę paznokci, regularnie je skracać; nigdy nie pić surowej wody i nieprzebadanego wcześniej mleka, myć owoce i warzywa oraz przygotowywać potrawy mięsne w odpowiednich temperaturach i stopniach wysmażenia. Nasze nawyki i przyzwyczajenia są wzorcem dla dzieci, dlatego niezwykle ważna jest nasza prawidłowa i odpowiedzialna postawa.