Alkoholizm jest ogromnym problemem, co oznacza nie tylko dużą ilość uzależnionych, ale także cierpienie ich bliskich. W ciężkiej sytuacji pozostają zwłaszcza dzieci dorastające w rodzinach alkoholowych. Jako dorośli borykają się oni często z różnymi problemami, takimi jak przeżywanie wstydu i winy, niskie poczucie własnej wartości, czy duża potrzeba kontroli. Takie osoby nazywa się Dorosłymi Dziećmi Alkoholików (DDA). Mogą one szukać pomocy poprzez uczestniczenie w terapii. Na czym ona polega, ile trwa i czy jest skuteczna?
Co to jest terapia DDA?
Terapia DDA została stworzona z myślą o ludziach, którzy dorastali w rodzinach alkoholowych i w związku z tym borykają się z wieloma trudnościami w życiu dorosłym.
Zapamiętaj: W przypadku terapii indywidualnej DDA nie da się jednoznacznie określić ile powinna ona trwać. Jest to sprawa indywidualna i zależna od wielu czynników, należy jednak nastawiać się na pracę długoterminową (powyżej 6 miesięcy)
Dzieci, które obserwują pijanego rodzica żyją w ciągłym strachu i poczuciu zagrożenia, nie wiedzą czego się po nim spodziewać, bywa także, że doświadczają z jego strony przemocy. Często spoczywa na nich duża odpowiedzialność, nieadekwatna do ich wieku. Wielokrotnie przeżywają one również poczucie wstydu, są załamane tam, jak zachowuje się ich uzależniony rodzic oraz jaki ma to odbiór społeczny. Zdarza się, że doświadczane w dzieciństwie uczucia i trudności towarzyszą takiej osobie również po opuszczeniu rodzinnego domu, utrudniając jej wejście w dorosłe życie i budowanie szczęśliwych relacji z innymi.
Dla kogo jest terapia DDA?
Terapia DDA przeznaczona jest dla ludzi, którzy dorastali w alkoholowym domu i w związku z tym doświadczają różnego typu trudności. Ich natężenie, ilość i rodzaj będą dla każdej osoby jednak inne.
Objawy, z którymi należy zgłosić się na terapię to:
- potrzeba kontroli – zarówno siebie, jak i ludzi dookoła, co często ma destrukcyjny wpływ na związek i może uniemożliwiać budowanie satysfakcjonującej relacji,
- obsesyjne planowanie i analizowanie różnych życiowych sytuacji,
- trudność w wyrażaniu swoich emocji, nieumiejętność proszenia o pomoc i wsparcie, negowanie złości, brak spontaniczności,
- niskie poczucie własnej wartości, duża wrażliwość na krytykę, stawianie sobie zbyt wygórowanych zadań,
- poczucie niedostosowania: bycia kimś innym i gorszym,
- chroniczne poczucie pustki i braku bezpieczeństwa,
- obawa przed odrzuceniem i poczucie bezwartościowości,
- przewlekłe stany lękowe,
- obniżenie nastroju – smutek i depresyjność,
- chwiejność emocjonalna,
- trudność w kontrolowaniu złości, bądź agresywne jej wyrażanie,
- objawy somatyczne (m.in. ból głowy, bóle kręgosłupa).
Należy jednak podkreślić, że nie każda osoba, która dorastała w alkoholowym domu boryka się z syndromem DDA, w związku z czym nie zawsze będzie ona potrzebować terapii.
Na czym polega terapia DDA?
Terapia DDA nie różni się w znaczący sposób od innych form psychoterapii, choć oczywiście każdy terapeuta powinien mieć na uwadze specyfikę problemów z jakimi borykają się Dorosłe Dzieci Alkoholików.
Czy wiesz że: dorosłe dzieci alkoholików są bardziej podatne na uzależnienia?
Istnieje możliwość terapii zarówno indywidualnej, jak i grupowej. Terapia indywidualna pozwala danej osobie na budowanie bliskiej relacji z terapeutą i otwarte wyrażanie swoich uczuć w bezpiecznych warunkach. Jest to szczególnie ważne w przypadku ludzi, którzy boją się oceny i noszą w sobie duże poczucie wstydu. Dzięki kontaktowi z empatycznym terapeutą, uczę się oni lepiej rozumieć siebie, akceptować swoje uczucia, a także tworzyć wartościowe relacje. W przypadku terapii grupowej duże znaczenie odgrywa możliwość dzielenia się swoimi przeżyciami z osobami, które mają podobne problemy. Pozwala to na tworzenie wspierającej społeczności, dzięki której człowiek dostrzega, że nie jest sam, a także, że warto dzielić się swoimi uczuciami z innymi.
Kiedy terapia DDA jest skuteczna?
Tak jak w przypadku każdej terapii, najważniejsza jest motywacja danej osoby do podjęcia leczenia. Na sesje z terapeutą często zgłaszają się osoby rozczarowane swoim życiem, a także doświadczające wielu trudności i psychicznego cierpienia. Jeśli uświadomią one sobie, że źródło ich wielu problemów leży w dzieciństwie, wówczas znajdują one motywację do pracy nad sobą i poprawy jakości swojego życia. Skuteczna terapia DDA będzie w dużej mierze polegać na zmierzeniu się z ciężkimi doświadczeniami oraz uświadomieniu sobie dysfunkcjonalnych wzorców i przekonań – wówczas bowiem możliwa jest ich zmiana. Ważne jest także budowanie psychicznej odporności i wysokiej samooceny.
Ile trwa terapia DDA?
W przypadku terapii indywidualnej DDA nie da się jednoznacznie określić ile powinna ona trwać. Jest to sprawa indywidualna i zależna od wielu czynników, należy jednak nastawiać się na pracę długoterminową (powyżej 6 miesięcy). Terapie grupowe są na ogół krótsze i posiadają z góry określony termin zakończenia. Często jednak skupiają się one na “tu i teraz”, a ich celem jest w dużej mierze budowanie sieci wsparcia i tworzenie atmosfery zrozumienia. W wielu przypadkach dobrze jest obie formy terapii łączyć. Niestety, trudne doświadczenia z dzieciństwa, ogrom doświadczanego lęku i wstydu, a także utrwalenie dysfunkcjonalnego wzorca zachowań wymagają głębszej analizy i pracy, często polegającej na stopniowym wprowadzaniu zmian, co wymaga czasu.
Bycie dorosłym dzieckiem alkoholika często stanowi duże brzemię, które utrudnia prowadzenie szczęśliwego życia i budowanie satysfakcjonujących relacji z innymi ludźmi. Podjęcie się terapii jest bardzo dobrą decyzją, choć wymagającą wysiłku i otwartości. Warto jednak zawalczyć o lepszą jakość życia i samego siebie.