Co to są trójglicerydy i jak je obniżyć? Normy trójglicerydów

Trójglicerydy zaliczane są do tłuszczów. Ludzki organizm potrzebuje ich do prawidłowego funkcjonowania, jednakże ich zbyt duża ilość jest dla zdrowia szkodliwa. Nadmiar trójglicerydów może doprowadzić m.in. do chorób kardiologicznych. Z tego względu pacjenci z podwyższonymi trójglicerydami powinni dążyć do ich obniżenia – jak można tego dokonać?

Białka, tłuszcze i węglowodany są podstawowymi składnikami odżywczymi, które dostarczamy do organizmu wraz z pożywieniem. Do każdej z wymienionych grup zalicza się różne substancje, przykładowo węglowodany można podzielić na cukry proste oraz cukry złożone. Podobnie jest wśród tłuszczów: zaliczane są bowiem do nich różne frakcje cholesterolu (takie jak cholesterol HDL czy cholesterol LDL) oraz trójglicerydy. W przypadku związków tłuszczowych ich rozróżnienie jest o tyle istotne, że każdy z poszczególnych rodzajów odgrywa inną rolę w organizmie człowieka, a oprócz tego odmienne są przyczyny wzrostu ich ilości i konsekwencje ich nadmiaru.

Co to są trójglicerydy?

Trójglicerydy (zwane także triglicerydami lub triacyloglicerolami, w skrócie TAG) zaliczane są do tłuszczów prostych. Ich cząsteczka zbudowana jest z glicerolu oraz z przyłączonych do niego trzech kwasów tłuszczowych. Wyróżnia się trójglicerydy proste (posiadające w swojej cząsteczce trzy takie same kwasy tłuszczowe) oraz trójglicerydy złożone (które mają w swojej cząsteczce różne kwasy tłuszczowe).

Trójglicerydy do ludzkiego organizmu dostarczane są wraz z pożywieniem (z pokarmami zawierającymi tłuszcze zwierzęce oraz roślinne), ale nie tylko. Tego rodzaju związki tłuszczowe są również produkowane w organizmie – powstają one głównie z kwasów tłuszczowych, ale i z węglowodanów, szczególnie z węglowodanów prostych.

Czy wiesz że: trójglicerydy to jedno z głównych źródeł energii dla organizmu człowieka?

Nierzadko tłuszcze uznawane są za wrogów ludzkiego zdrowia, prawda jest jednak taka, że związki te są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Trójglicerydy stanowią materiał energetyczny, służący do zaspokajania bieżących potrzeb energetycznych organizmu. Oprócz tego związki te są również odkładane w obrębie tkanki tłuszczowej i w razie potrzeby – np. podczas uprawiania sportu – są one uwalniane z tych depozytów, stanowiąc w ten sposób zapasowy materiał energetyczny.

Norma trójglicerydów

Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.
Zapisuję się

Znajdujące się w obrębie tkanki tłuszczowej trójglicerydy zdecydowanie są organizmowi potrzebne. To właśnie stamtąd organizm pozyskuje substancje energetyczne, gdy brakuje ich w obrębie krążącej krwi. Problem pojawić się może wtedy, kiedy norma trójglicerydów we krwi zostanie przekroczona – ogólnie przyjmuje się, że prawidłowa ilość tej frakcji tłuszczów wynosi do 150 mg/dl krwi (1,7 mmol/l) [1].

Oznaczenie poziomu trójglicerydów wchodzi w skład tzw. lipidogramu. Wykonywany on jest na podstawie badania próbki krwi, w której oznaczane są stężenia poszczególnych frakcji związków tłuszczowych. Badanie trójglicerydów wykonywane jest u pacjentów będących na czczo, co więcej – ostatni posiłek powinien być 12–14 godzin przed pobraniem próbki krwi.

Podwyższone trójglicerydy

Sytuacji, w której u pacjenta stwierdzony zostanie zbyt wysoki poziom trójglicerydów (nazywany fachowo hipertriglicerydemią), nie wolno bagatelizować. Nadmiar tych tłuszczów jest bowiem bardzo groźny dla zdrowia – podwyższone trójglicerydy sprzyjają miażdżycy, która predysponuje z kolei do takich problemów, jak np. nadciśnienie tętnicze czy nawet zawał serca. Osoba, u której trójglicerydy przekraczają normę, znajduje się również w grupie zwiększonego wystąpienia innych schorzeń, takich jak np. ostre zapalenie trzustki.

Przyczyną podwyższenia trójglicerydów najczęściej bywa nieprawidłowa dieta. Jak można się łatwo domyślić, problem może wynikać ze spożywania zbyt dużej ilości tłuszczów, ale nie tylko. Osoby lubujące się w słodkich przekąskach, zawierających znaczną ilość cukrów prostych, również mogą borykać się z hipertriglicerydemią. Sprzyjać podwyższeniu trójglicerydów może również nadmierne spożywanie alkoholu.

Zbyt duża ilość triacylogliceroli obserwowana jest zwykle u osób otyłych, ale nie tylko. Sprzyjać problemowi może także niedoczynność tarczycy czy zespół nerczycowy, a także stosowanie niektórych leków (np. preparatów zawierających estrogeny czy środków moczopędnych z grupy diuretyków tiazydowych).

Hipertriglicerydemia często obserwowana jest także u pacjentów z cukrzycą typu 2. U takich chorych obniżenie poziomu trójglicerydów jest bardzo ważne, ponieważ już sama cukrzyca zwiększa ryzyko schorzeń sercowo-naczyniowych, a w połączeniu z zaburzeniami lipidowymi ryzyko to jeszcze bardziej narasta. Trójglicerydy można obniżyć samodzielnie, a dopiero w razie zaistnienia takiej potrzeby wdraża się u pacjenta leczenie farmakologiczne hipertriglicerydemii.

Jak obniżyć trójglicerydy?

Pacjentom ze zbyt wysokimi trójglicerydami zalecana jest przede wszystkim zmiana stylu życia. Aby obniżyć triglicerydy, pacjenci powinni uważnie dobierać pokarmy, które spożywają. Należy ograniczyć spożywanie tłuszczów zwierzęcych, a jednocześnie wybierać te pokarmy, które zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe (obecne one są np. w oliwie z oliwek czy w orzechach, bogate w nie jest również awokado czy mięso ryb). Podczas walki ze zbyt wysokimi trójglicerydami należy również unikać cukrów prostych (w które bogate są przede wszystkim różnego rodzaju słodycze oraz słodkie napoje) oraz znacznie ograniczyć lub w ogóle przestać spożywać napoje alkoholowe.

W obniżaniu trójglicerydów bardzo ważną rolę odgrywa aktywność fizyczna. Ruch w połączeniu z odpowiednią dietą pozwala zmniejszyć masę ciała, a przez to i zmniejszyć zapasy tkanki tłuszczowej, które to przecież stanowią magazyn trójglicerydów.

Zapamiętaj: Trójglicerydy to kwasy tłuszczowe - ich podwyższenie powoduje choroby układu krążenia.

Istotne jest, aby przeanalizować z lekarzem, co mogło doprowadzić do hipertriglicerydemii. Jeżeli za stan ten odpowiadają zażywane przez pacjenta leki, to może się okazać, że zajdzie konieczność dokonania modyfikacji dotychczas stosowanej farmakoterapii – mogą one polegać na zaleceniu pacjentowi takich leków, które nie będą wpływały na podniesienie poziomu trójglicerydów w organizmie.

W sytuacji, kiedy sama zmiana stylu życia nie pozwala w zadowalający sposób obniżyć trójglicerydów oraz wtedy, kiedy pacjent ma bardzo wysokie trójglicerydy, możliwe jest zastosowanie leczenia farmakologicznego hipertriglicerydemii. W tym celu wykorzystywane są przede wszystkim leki z grupy fibratów. Oprócz nich w leczeniu hipertriglicerydemi czasami zastosowanie znajdują również preparaty z grupy statyn (typowo służące do leczenia podwyższonego poziomu cholesterolu), a także środki zawierające kwas nikotynowy (niacynę).

Choroby sercowo-naczyniowe nadal pozostają główną przyczyną ludzkich zgonów. Aby im zapobiegać, należy walczyć z czynnikami ryzyka ich wystąpienia – jednym z nich jest właśnie zbyt wysoki poziom trójglicerydów. Jak doprowadzić do obniżenia trójglicerydów, wspomniano powyżej. Warto jednak nadmienić, że poprzez zmianę diety i zwiększenie aktywności fizycznej można nie tylko wpływać na ilość trójglicerydów w organizmie, ale i (poprzez redukcję masy ciała) zmniejszać ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2. Oprócz już wymienionych można także zwrócić uwagę na to, że dzięki zdrowemu odżywianiu i podejmowaniu regularnej aktywności fizycznej poprawie może ulegać również i nasze samopoczucie – w końcu, zgodnie ze znanym porzekadłem, w zdrowym ciele tkwi zdrowy duch.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *