Trójglicerydy, a zwłaszcza ich wysoki poziom przez większość osób kojarzony jest z chorobami układu krążenia. To prawda, jednak nie zawsze zdajemy sobie sprawę, że są one również potrzebne naszemu organizmowi do prawidłowego funkcjonowania. Trójglicerydy z punktu widzenia chemicznego to estry glicerolu i kwasów tłuszczowych. Są one dostarczane do organizmu z pożywieniem, ale organizm może je także sam wytwarzać (syntetyzuje w wątrobie). Ich główną rolą jest magazynowanie energii dla organizmu w postaci tkanki tłuszczowej. Ważne jest, aby utrzymywać ich stężenie na bezpiecznym dla nas poziomie.
Badania na trójglicerydy
Bardzo ważne jest przeprowadzanie regularnych badań sprawdzających poziom trójglicerydów (TG). Wysoki poziom trójglicerydów jest związany z występowaniem zespołu metabolicznego i chorób sercowo-naczyniowych. Według niektórych badaczy nie należy jednak traktować wysokiego poziomu TG jako bezpośredniego czynnika tego rodzaju schorzeń, ale raczej jako marker, który powinien sygnalizować o niebezpiecznych przemianach toczących się w organizmie. Wytyczne podają, że ich prawidłowy poziom dla populacji ogólnej powinien być niższy niż 190 mg/dl.
Trójglicerydy oznaczane są przy pomocy metody enzymatycznej z osocza lub surowicy krwi. Materiał do badania jest pobierany w sposób praktycznie bezbolesny poprzez pozyskanie próbki krwi żylnej. Ważne jest odpowiednie przygotowanie pacjenta do badania. Zalecane jest, aby na badanie przyjść na czczo, minimum po upływie 8 godzin od spożycia ostatniego posiłku. Jednak według wytycznych Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego z 2016 roku na potrzeby ogólnego badania, w celu oceny ryzyka, oznaczenie stężenia TG nie musi być przeprowadzane koniecznie na czczo. Pacjent powinien powstrzymać się od spożywania alkoholu oraz (jeśli takie jest zalecenie lekarza) odstawić przed badaniem leki wpływające na profil lipidowy.
Czy wiesz że: stres również może być powodem zbyt niskiego poziomu trójglicerydów?
Należy wspomnieć, że wysoki poziom TG często współistnieje z niskim stężeniem cholesterolu HDL oraz z wysokim poziomem cholesterolu LDL. Taki profil lipidowy sprzyja powstawaniu chorób sercowo-naczyniowych.
Co oznacza niski poziom trójglicerydów?
Porównując zjawisko wysokiego poziomu trójglicerydów oraz obniżonego poziomu trójglicerydów można zauważyć, że zdecydowanie częściej obserwowane jest w populacji podwyższone stężenie TG niż zbyt niski ich poziom. Generalnie przyjęte jest, że im niższe stężenie trójglicerydów we krwi tym lepiej i tym mniej jesteśmy narażani np. na choroby sercowo-naczyniowe. Jednak czy jest to do końca prawda? Czy bardzo niski poziom TG świadczy o zdrowiu człowieka i czy jest bezpieczny?
Za bardzo niskie stężenie trójglicerydów we krwi uznaje się wartości poniżej 50 mg/dl. Wartości na tym poziomie mogą świadczyć o tym, że coś złego dzieje się w naszym organizmie. Zatem o czym świadczy tak niski poziom TG?
Jedną z przyczyn może być nieprawidłowo skomponowana dieta. Tłuszcze są bardzo ważnym elementem zdrowej i zbilansowanej diety. Może się zdarzyć, że stosując bardzo restrykcyjny model żywienia, w którym tłuszcze stanowią tylko niewielki procent, poziom TG może być obniżony. Jest to także niebezpieczne z uwagi na to, że organizm jest narażony np. na niedobory witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (witamina A, D, E, K), czy też zaburzenie gospodarki hormonalnej. Należy zatem wybierać tłuszcze korzystne dla naszego zdrowia. Aby to osiągnąć należy eliminować przede wszystkim tłuszcze nasycone oraz tłuszcze trans, a częściej sięgać po Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe (NNKT).
Zapamiętaj: Zbyt wysoki poziom trójglicerydów musi zostać obniżony, jeśli chcemy zachować zdrowie.
Kolejną przyczyną niskiego poziomu trójglicerydów może być niedożywienie spowodowane różnymi czynnikami. Może ono wynikać ze zbyt niskiej podaży pożywienia, ale także w przebiegu innych chorób np. przy zespołach złego wchłaniania, chorobach nowotworowych, uszkodzonych kosmkach jelitowych, chorobach trzustki (również niedobór lipazy produkowanej przez trzustkę, która bierze udział w trawieniu tłuszczów), czy też niektórych chorobach psychicznych.
Warto także wykonać przy niskim poziomie trójglicerydów badania diagnostyczne w kierunku nadczynności tarczycy. Czasami choroba ta może nie dawać początkowo innych objawów klinicznych. Może być to zatem wskazówką do dalszej diagnostyki. Tarczyca jest gruczołem wydzielającym ważne dla ogólnego funkcjonowania organizmu hormony: trójjodotyroninę i tyroksynę. Nadprodukcja tych hormonów, które są odpowiedzialne m.in. za metabolizm może u niektórych pacjentów prowadzić do obniżenia stężenia trójglicerydów (np. przez zwiększenie aktywności lipazy lipoproteinowej), które jak wcześniej wspomniano stanowią dla nas „magazyn energetyczny”.
Mimo, iż ogólnie przyjętym jest, że im niższy poziom trójglicerydów we krwi tym lepiej, warto zastanowić się co może być przyczyną występowania bardzo niskich wartości TG. Badania kontrolujące poziom trójglicerydów nie tylko pozwolą nam na wczesne wykrywanie możliwości istnienia chorób sercowo-naczyniowych, ale także mogą ujawnić zbyt niski ich poziom. Trójglicerydy są dla nas „magazynem energetycznym”, gdy jest ich bardzo mało może to świadczyć np. o niedożywieniu lub o innej chorobie, która początkowo może nie dawać symptomów. Warto zatem badać ich stężenie i prowadzić odpowiednią diagnostykę i ewentualne leczenie zarówno w sytuacji wysokiego, jak i niskiego ich poziomu.