Co to jest, na czym polega i co wykrywa USG skóry? Przeciwwskazania dla badania. Kiedy wykonać USG skóry?

Skóra pokrywa całą zewnętrzną powierzchnię naszego ciała. Składa się ona z trzech warstw: naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej, z których wszystkie trzy znacznie różnią się pod względem budowy anatomicznej jak i pełnionej funkcji. Budową skóra przypomina skomplikowaną sieć, która służy jako początkowa bariera organizmu przed patogenami, promieniowaniem UV i rozmaitymi substancjami chemicznymi oraz chroni przed urazami mechanicznymi. Bierze również udział w regulacji temperatury ciała. Ze względu na to, że jako pierwsza ma kontakt ze środowiskiem zewnętrznym to często mogą pojawić się różnego rodzaju zaburzenia w jej strukturze. Badaniem, które pozwala na ocenę budowy skóry jest ultrasonografia (USG). W jakim celu się je wykonuje i co można w nim zobaczyć?

Co to jest USG skóry?

Ultrasonografia jest metodą diagnostyczną wykorzystywaną w różnych dziedzinach medycyny. Wykorzystuje ona fizyczne właściwości fal ultradźwiękowych i do tego celu używa się różnych, ściśle określonych częstotliwości. USG skóry, coraz częściej stosowane jest w nieinwazyjnej ocenie różnych chorób skóry. W ocenie zmian skórnych pełni rolę uzupełniającą w stosunku do badania fizykalnego. Jest to jedyna metoda obrazowania przydatna w ocenie powierzchownych zmian, które są zbyt małe, aby można je było ocenić za pomocą tomografii komputerowej (CT) lub rezonansu magnetycznego (MRI). Dodatkowo jest pomocna w ograniczaniu inwazyjnych zabiegów, takich jak biopsje, czyli pobieranie materiału do badań za pomocą igły.

Obrazowanie ultradźwiękowe jest stosowane w dermatologii od prawie 30 lat. W 1979 roku Alexander i Miller po raz pierwszy wprowadzili ultrasonografię (USG) jako nieinwazyjną technikę pomiaru prawidłowej grubości skóry, a w latach 80-tych i 90-tych XX wieku uzyskano wysoką rozdzielczość tego badania. Badania pokazują, że ultrasonografia skóry jest lepsza od samego badania klinicznego, ponieważ dostarcza cennych informacji w wykrywaniu i dokładnym pomiarze wielu klinicznych i subklinicznych zmian skórnych. USG skóry ludzkiej powinno określać wielkość, kontur, strukturę i głębokość penetracji badanych zmian. Badanie to jest nieinwazyjną metodą pozwalającą w czasie rzeczywistym na ocenę struktury skóry.

Na czym polega USG skóry

Newsletter Medovita - przydatne informacje, dostęp do nowych e-booków przed premierą.
Zapisuję się

USG skóry polega na ocenie za pomocą głowicy ultrasonograficznej zmian skórnych. W celu jej dobrego przylegania do badanych miejsc i ograniczenia przesłaniającego wpływu powietrza wykorzystuje się specjalny żel. Zapobiega to powstawaniu artefaktów, czyli obrazów w rzeczywistości nieistniejących, a jednocześnie utrudniających ocenę badanych struktur. Obraz wyświetlany jest na specjalnym ekranie, który umożliwia wizualizację warstw skóry w czasie rzeczywistym oraz leżących pod spodem struktur mięśniowo-ścięgnistych, chrzęstnych i powierzchni kości, a także obecnego unaczynienia i przepływu krwi. Do oceny unaczynienia zmian używa się funkcji dopplera aparatu USG. Umożliwia ona sprawdzanie szybkości przepływu krwi. Warto zaznaczyć, że podczas USG skóry ocenia się nie tylko chorą powierzchnię, ale też zdrową w celu ich wzajemnego porównania. Jest to niezbędne np. w celu porównania grubości skóry w chorobach zapalnych. Badanie USG każdej zmiany powinno składać się z:

  • badania morfologicznego analizującego strukturalny wzór ultrasonograficzny i marginesy zmiany;
  • pomiar największej widocznej średnicy i grubości zmiany;
  • USG z kolorowym dopplerem, która ocenia przepływ w naczyniach doprowadzających krew oraz znajdujących się wewnątrz zmiany;
  • w przypadkach podejrzanych o złośliwość badanie to pozwala na skanowanie okolicznych obszarów pod kątem występowania przerzutów.

Kiedy wykonać USG skóry

Wykonanie USG skóry może zostać zlecone przez lekarza, najczęściej dermatologa. Badanie to można wykonać gdy na skórze widoczna jest niepokojąca zmiana lub występuje stan zapalny. Służy ono do oceny zarówno łagodnych jak i złośliwych zmian skórnych znajdujących się w naskórku, skórze właściwej i tkance podskórnej oraz naczyń krwionośnych, które się tam znajdują. Precyzyjny pomiar grubości skóry i ocena wewnętrznych struktur skóry może dostarczyć odpowiednich informacji np. niezbędnych do wykonania zabiegów chirurgicznych czy służących do kontroli i obserwacji zmian, które aktualnie nie wymagają leczenia.

Dla kogo USG skóry

USG skóry jest badaniem bezpiecznym i nie niesie ze sobą żadnego ryzyka powikłań. Z tego powodu może być przeprowadzone u osoby w każdym wieku. Kobiety w ciąży również mogą mieć wykonane USG skóry, gdyż fale ultradźwiękowe wykorzystywane w tym badaniu nie wpływają negatywnie na wzrost i rozwój płodu.

Co wykrywa USG skóry

USG skóry ma istotne znaczenie w leczeniu niewyczuwalnych, słabo wyczuwalnych guzów skóry lub węzłów chłonnych podejrzanych o przerzuty nowotworowe. Może okazać się pomocne podczas prowadzenia zabiegów przezskórnych, takich jak aspiracje cienkoigłowe i biopsje do pobierania próbek cytologicznych i histologicznych. Badania te są bardzo istotne w diagnostyce nowotworowej. Dzięki temu można wykryć jaki rodzaj nowotworu znajduje się w pobranym materiale i wprowadzić odpowiednie leczenie.

USG skóry znalazło zastosowanie w ocenie zarówno łagodnych jak i złośliwych nowotworów, chorób zapalnych, chorób zakaźnych oraz w dermatologii kosmetycznej. Aktualne wskazania do USG skóry w dermatologii to:

  • Pomiar grubości, głębokości inwazji i ocena granic guzów skóry oraz obserwacja po operacji, krioterapii i leczeniu laserem (np. czerniak złośliwy, rak podstawnokomórkowy, naczyniak krwionośny, włókniak, brodawki łojotokowe);
  • Monitorowanie przebiegu i skuteczności terapeutycznej leczenia schorzeń ze stwardnieniem skóry (np. twardzina układowa, choroby twardzinopodobne) i przewlekłych zapalnych dermatoz (np. łuszczyca);
  • Monitorowanie działania leków miejscowych i ogólnoustrojowych na skórę (np. kortykosteroidy);
  • Ocena alergicznego zapalenia skóry, rumienia guzkowego, zapalenia skórno-mięśniowego, sarkoidozy, obrzęku limfatycznego kończyn, gojenia się ran, blizn i obserwacji miejscowych zmian oparzeniowych;
  • Ocena obecnych w skórze ciał obcych oraz skuteczności zabiegów medycyny estetycznej np. antycellulitowych czy zamykania naczyń krwionośnych ;
  • Ocena patologii w zakresie budowy paznokcia występujących w rozmaitych chorobach ogólnoustrojowych, w tym oceny zmian łożyska naczyniowego paznokcia.

Przeciwwskazania dla USG skóry

Niewątpliwą zaletą USG skóry jest fakt, że jest to metoda obrazowania zupełnie nieinwazyjna i całkowicie bezpieczna. Jak już wspomniałam badanie to mogą mieć zarówno dzieci, kobiety w ciąży, a także wszystkie osoby niezależnie od płci i wieku. Należy jedynie zwrócić uwagę na to czy miejsca, które lekarz będzie oglądać na aparacie USG nie są pokryte świeżymi krwawiącymi ranami, oparzeniami i odmrożeniami. Wtedy na badanie można przyjść po wygojeniu zmian. Ogranicza się w ten sposób ryzyko zakażenia.

Zapamiętaj: USG skóry polega na ocenie za pomocą głowicy ultrasonograficznej zmian skórnych. W celu jej dobrego przylegania do badanych miejsc i ograniczenia przesłaniającego wpływu powietrza wykorzystuje się specjalny żel.

Ile kosztuje USG skóry?

USG skóry nie jest badaniem refundowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Można je wykonać zapisując się na badanie w określonych placówkach medycznych. Koszt USG skóry wynosi średnio od 60 do 250 zł.

Czy wiesz że: ograniczeniem USG skóry jest fakt, że nie można wykryć zmian tylko naskórkowych lub o głębokości mniejszej niż 0,1 mm? Może dojść również do przeszacowania grubości guza w porównaniu z rzeczywistą grubością histologiczną zmian takich jak czerniaki i rak podstawnokomórkowy.

Ultrasonografia skóry ma wiele zastosowań zarówno w warunkach klinicznych, jak i badawczych. Jest to prosta, stosunkowo tania, ogólnie dostępna i nieinwazyjna metoda, którą można stosować wraz z badaniem przedmiotowym do stawiania diagnozy lub oceny istniejących chorób skóry. Ważnym celem przyszłych badań nad udoskonaleniem USG skóry jest wyłonienie szczegółowych kryteriów pozwalających na odróżnienie zmian łagodnych od złośliwych.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *