Marchew stanowi jedno z najpopularniejszych warzyw w diecie Polaków. Znana ze swoich prozdrowotnych właściwości znajduje szerokie zastosowanie w kulinariach i ponadto jest bogactwem witamin i składników mineralnych. Co ciekawe poza korzeniem marchwi również jej nać nadaje się do spożycia. Jest ona bogatym źródłem witaminy C.
Marchew – właściwości
Marchew ceniona jest za obecność flawonoidów, które wykazują działanie antyoksydacyjne. Odpowiednia ich ilość w diecie będzie mieć działanie przeciwzapalnie. Najważniejszym składnikiem marchwi są natomiast karotenoidy, które nadają jej charakterystyczny pomarańczowy odcień. Przypisuje im się działanie regulujące poziom cholesterolu, co wpływa korzystnie na układ krążenia. Ponadto są one silnym antyoksydantem. Co ważne B-karoten inaczej zwany jest prowitaminą A (prekursor witaminy A). Pod wpływem działania kwasów tłuszczowych i enzymów wytwarzanych w wątrobie przyczynia się on do powstawania witaminy A.
Zapamiętaj: Ze względu na niską kaloryczność marchwi może być ona spożywana bez obawy o sylwetkę.
Marchew – składniki odżywcze
100 gramów surowej marchwi zawiera ok. 9 gramów węglowodanów. Są one dominującym składnikiem odżywczym w marchwi. Ponadto znajdziemy w niej niewielkie ilości białka – ok. 1 grama oraz znikome ilości tłuszczu – ok. 0,2 grama. W marchwi jest obecny również błonnik w ilości ok. 3 gramów.
Czy marchewka to owoc?
Oficjalnie Unia Europejska uznaje marchewkę za owoc. Stało się to za sprawą Portugalii i produkowanego w tym kraju dżemu marchewkowego. Ponieważ Unia dopuszcza wytwarzanie dżemów tylko z owoców, a w Portugalii dżem marchewkowy jest dość popularny, została ona ustanowiona owocem na prośbę Portugalczyków.
Ile kalorii ma marchewka?
Marchew jest niskokalorycznym warzywem i w 100 gramach surowego warzywa znajduje się ok. 40 kalorii. Standardowej wielkości marchewka o wadze 45 gramów będzie zawierała tylko 15 kalorii. Popularny jest również sok z marchwi, jednakże wypicie go nie da nam uczucia sytości, a w 100 ml zawiera on wyżej wspomniane 40 kalorii. Wypijając szklankę soku, dostarczymy organizmowi aż ok. 230 kalorii (!).
Witaminy w marchewce
Marchew jak większość warzyw stanowi bogate źródło witamin. Poza tym, iż za sprawą obecnego w marchwi B-karotenu powstaje witamina A, należy również pamiętać, iż obfituje ona ponadto w witaminę C, uznawaną za jeden z najważniejszych antyoksydantów, oraz w witaminy z grupy B, które wspierają przede wszystkim układ nerwowy i uczestniczą w wielu przemianach metabolicznych organizmu. W marchwi jest obecna także witamina K, która bierze udział w procesach krzepnięcia krwi.
Marchewka na jelita
Od lat w dolegliwościach jelitowych przebiegających z biegunką podawana jest m.in. zupa z marchwi. Jest to oczywiście dobry wybór przy tego typu schorzeniach. Obecne w marchwi pektyny wiążą wodę, co będzie wpływało na zmianę konsystencji stolca i zmniejszenie epizodów biegunkowych. Nie należy natomiast podawać surowej marchwi. W tym przypadku sprawdzą się wszelkiego rodzaju przeciery czy zupy na bazie gotowanej marchewki.
Marchew na oczy
Jednym z częstych niedoborów witaminy A, jest tzw. ślepota nocna, dlatego, aby wspierać prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku, należy włączyć do diety produkty bogate w tę witaminę oraz w B-karoten. W tym przypadku marchew powinna być stałym elementem diety osób, które mają problemy z widzeniem. Ponadto zawarte w marchwi inne witaminy, takie jak np. B1 będą wspierać nerw wzrokowy, a witamina C wpłynie korzystnie na naczynia krwionośne skupione w gałce ocznej.
Marchew dla skóry
Ze względu na zawartość B-karotenu, spożywanie marchwi bądź soku z marchwi może przyczynić się do zmiany zabarwienia skóry na ciemniejszy. Co ważne witamina A, która powstaje z B-karotenu ma bardzo duże znaczenie w utrzymaniu prawidłowej kondycji skóry. Sprzyja szybszemu gojeniu się ran, ma wpływ na produkcję kolagenu, a także reguluje pracę gruczołów łojowych. Witamina A jest również stosowana w kosmetykach, które opóźniają procesy starzenia.
Czy wiesz że: osoby palące i spożywające jednocześnie duże ilości B-karotenu są bardziej narażone na rozwój nowotworu płuc?
Marchew w ciąży
Kobieta będąca w ciąży powinna zwracać szczególną uwagę na wybór produktów, które są odżywcze i obfitują w witaminy i składniki mineralne, dlatego w ich diecie nie może zabraknąć marchewki. Wspomniana witamina A wpływa na rozwój komórek nerwowych płodu oraz narządu wzroku. Ponadto potrawy z gotowanej marchewki są lekko strawne, co może być wskazane w przypadku dolegliwości żołądkowo-jelitowych, często występujących w trakcie ciąży. Należy jednak pamiętać, że każde warzywo powinno być starannie umyte, aby zapobiec przedostaniu się chorobotwórczych bakterii do organizmu.
Marchew dla dzieci
Marchewka jest jednym z pierwszych warzyw podawanych niemowlakowi w trakcie rozszerzania diety. Małym dzieciom szczególnie polecane są przeciery, zupy czy soki marchwiowe. Ponieważ często spotykaną dolegliwością u dzieci są biegunki, warto, aby marchew znalazła się w dziecięcym jadłospisie w celu uregulowania pracy jelit. Ponadto duża zawartość witamin i składników mineralnych wpływa korzystnie na rozwój młodego organizmu.
Czy marchew można jeść bez ograniczeń?
Ze względu na niską kaloryczność marchwi może być ona spożywana bez obawy o sylwetkę. Z tego względu surowa marchew jest zalecana osobom na diecie odchudzającej. Inną kwestią jest obecność B-karotenu, z którego powstaje witamina A. Jej nadmiar kumuluje się w organizmie i może mieć działanie toksyczne. W standardowej diecie taka sytuacja zdarza się bardzo rzadko, jednakże osoby, które ze względów zdrowotnych muszą przyjmować preparaty z witaminą A, powinny ostrożnie dobierać produkty w nią bogate.
Marchew w Polsce cieszy się popularnością ze względu na dużą dostępność i wszechstronne zastosowanie. Można przyrządzić z niej potrawy zarówno w słodkiej odsłonie, jak i w wersji wytrawnej. Nada się również do przyrządzania soków, koktajli oraz jak już wiadomo nawet dżemów. Składniki w niej obecne będą wspierać układ nerwowy, odpornościowy, krążenia, a także skórę oraz oczy. Spożywanie jej wiąże się ponadto z efektem odmładzającym i przeciwstarzeniowym.