Badania

Coraz częściej słyszymy o konieczności prowadzenia zdrowego stylu życia, a zapominamy o podstawowych zaleceniach. Lekarza odwiedzamy w razie konieczności a badania profilaktyczne wykonujemy, kiedy już musimy. Dlaczego watro wykonywać badania profilaktyczne?  Na co zwrócić uwagę i jaki komplet badań wykonać, aby w pełni zadbać o swoje zdrowie? Podpowiadamy również, jak interpretować wyniki badań i kiedy bezzwłocznie należy udać się do lekarza.

Biopsja aspiracyjna cienko- i gruboigłowa – copy

Czym jest biopsja grubo- i cienkoigłowa? Jak wygląda badanie przy zastosowaniu tych technik? Czy jest ono bolesne? Biopsja to badanie diagnostyczne, które polega na inwazyjnym pobraniu materiału z narządów, w których wykryto nieprawidłowości podczas diagnostycznych badań obrazowych (np. USG). Pobrany materiał poddawany jest badaniom cytologicznym lub histopatologicznym, podczas których dokonywana jest ocena jego cech morfologicznych. Dzięki temu możliwe jest określenie charakteru wykrytej zmiany. Stwierdzenie…

Biopsja aspiracyjna cienko- i gruboigłowa

Czym jest biopsja grubo- i cienkoigłowa? Jak wygląda badanie przy zastosowaniu tych technik? Czy jest ono bolesne? Biopsja to badanie diagnostyczne, które polega na inwazyjnym pobraniu materiału z narządów, w których wykryto nieprawidłowości podczas diagnostycznych badań obrazowych (np. USG). Pobrany materiał poddawany jest badaniom cytologicznym lub histopatologicznym, podczas których dokonywana jest ocena jego cech morfologicznych. Dzięki temu możliwe jest określenie charakteru wykrytej zmiany. Stwierdzenie…

Co to jest kariotyp człowieka? Badanie kariotypu człowieka

DNA, czyli kwas deoksyrybonukleinowy stanowi nośnik informacji genetycznej w ludzkim organizmie. Powiązany z białkami histonowymi kwas deoksyrybonukleinowy (DNA) tworzy chromatynę – nić, która w odpowiedniej fazie cyklu komórkowego ulega silnej kondensacji. W tym stadium materiał genetyczny widoczny jest w postaci chromosomów. Każdy chromosom zbudowany jest z dwóch identycznych chromatyd połączonych centromerem. Wiele osób nie wie, co to jest kariotyp człowieka? W jakim celu i kiedy należy wykonać…

Neutrofile – norma, powyżej i poniżej normy. Podwyższone neutrofile w ciąży

Neutrofile, czyli granulocyty obojętnochłonne stanowią nieodzowną część układ odpornościowego w ludzkim organizmie. Podobnie jak inne komórki krwi, wywodzą się z wielopotencjalnej komórki macierzystej szpiku. Neutrofile Neutrofile stanowią najliczniejszą grupę w obrębie białych krwinek (leukocytów). Są to komórki układu odpornościowego, które posiadają zdolność migracji do miejsc, w których toczy się stan zapalny i zwalczania obecnych tam patogenów chorobotwórczych. Pod względem morfologicznym prawidłowe neutrofile to komórki o średnicy od 10…

Podwyższone i obniżone limfocyty. Norma limfocytów

W organizmie powstawanie oraz różnicowanie komórek układu krwionośnego (hematopoeza) zachodzi w szpiku kostnym. Wielopotencjalna komórka macierzysta daje początek linii mieloidalnej oraz limfoidalnej. Końcowym efektem hematopoezy jest wytworzenie dojrzałych komórek układu krwionośnego, które obecne są we krwi obwodowej. Fizjologicznie we krwi dorosłego człowieka  około 20 – 45 % leukocytów (białych krwinek) stanowią limfocyty. Jaką pełnią funkcję? O czym może świadczyć zaburzenie ich ilości? Limfocyty…

Badanie APTT – norma, powyżej i poniżej normy

APTT, czyli czas częściowej tromboplastyny po aktywacji (ang. Activated Partial Thromboplastin Time) to jeden z podstawowych testów służących do oceny funkcjonowania układu krzepnięcia krwi. Kiedy należy wykonać oznaczenie APTT? O czym może świadczyć wynik mieszczący się poza zakresem wartości referencyjnych? Hemostaza to szereg mechanizmów odpowiedzialnych za utrzymanie płynności krwi oraz hamowanie jej utraty w przypadku przerwania ciągłości naczyń krwionośnych. W dużym skrócie możemy wyróżnić trzy…

Badanie albuminy. Albumina we krwi, w moczu. Niedobór albuminy

Prawie 60% masy białka całkowitego zawartego w osoczu krwi stanowi albumina, która pełni szereg istotnych funkcji w ludzkim organizmie. O czym może świadczyć niski jej poziom we krwi? Czy warto oznaczać poziom albuminy? Jak wcześniej wspomniano, albumina to białko o największej masie spośród wszystkich białek zawartych w osoczu krwi. Jego ciągła synteza odbywa się w komórkach wątroby – hepatocytach. Spożycie posiłku, wysokie stężenie hormonów tarczycy…

Amylaza we krwi i w moczu – normy i badanie. Podwyższona amylaza

Czym jest amylaza? Kiedy należy dokonać oznaczenia tego enzymu i o czym może świadczyć wysoka jego aktywność? Amylaza to enzym odpowiedzialny za rozkład cukrów złożonych (np. skrobi) oraz krótszych łańcuchów węglowodanowych. Jego synteza zachodzi głównie w komórkach trzustki, a także w śliniankach oraz w minimalnym stopniu w innych narządach (np. w jajowodach), skąd w większości wydzielany jest do światła przewodu pokarmowego. Niewielka ilości amylazy przedostaje się do krwioobiegu, dlatego możliwe jest oznaczenie…

Bilirubina całkowita – badanie, norma. Podwyższona bilirubina

Bilirubina to jeden z najczęstszych parametrów biochemicznych zlecanych przez lekarzy w ramach badań profilaktycznych, który ma istotne znaczenie m.in. w diagnostyce chorób wątroby oraz anemii hemolitycznej. Bilirubina całkowita Bilirubina to barwnik żółciowy (obok biliwerdyny i urobilinogenu) stanowiący podstawowy składnik żółci wydzielanej przez pęcherzyk żółciowy. Ok. 80 % całkowitej ilości bilirubiny produkowanej w ciągu doby pochodzi z rozpadu hemoglobiny (a dokładniej hemu) uwolnionej ze zdegradowanych erytrocytów. Pozostała ilość bilirubiny pochodzi z rozpadu hemu…

Homocysteina – co to jest, badanie, norma. Jak przygotować się do badania?

Homocysteina to niezbędny dla funkcjonowania organizmu aminokwas siarkowy. Zwiększone stężenie może wywierać niekorzystny wpływ na organizm. Czy warto ocenić jego stężenie w organizmie? Co to jest homocysteina? Homocysteina jest aminokwasem, który powstaje w wyniku przemian wewnątrzkomórkowych innego  aminokwasu – metioniny. Metionina to również aminokwas, który dostarczany jest do organizmu wyłącznie wraz z pożywieniem (np. białka jaja kurzego). W wyniku przemian metabolicznych z metioniny powstaje homocysteina, która następnie ulega przekształceniu w cysteinę (przy…

Prolaktyna – norma, niedobór, powyżej normy. Kiedy badać prolaktynę?

Prolaktyna to hormon regulujący czynność narządów płciowych oraz laktację w okresie poporodowym. Nadmierne wydzielanie tego hormonu przez komórki przysadki może prowadzić do wielu zaburzeń hormonalnych, w tym do niepłodności. Co to jest prolaktyna? Prolaktyna, czyli polipeptydowy hormon produkowany i wydzielany jest przez komórki przedniego płata przysadki. Pulsacyjny sposób wydzielania hormonu powoduje, iż najwyższe wartości osiąga w porze nocnej, podczas snu. Fizjologiczny wzrost stężenia można zaobserwować również: podczas dużego…

Badanie moczu – normy u dorosłych, interpretacja wyników

Badanie moczu to powszechnie wykonywane badanie przesiewowe umożliwiające wczesne wykrycie chorób nerek, układu moczowego, a także innych chorób, w przebiegu których dochodzi do patologicznych zmian w moczu. Najczęściej zlecane jest rutynowo wraz z morfologią krwi, u kobiet w ciąży, w badaniach pracowniczych czy przed przyjęciem do szpitala. Wykrycie nieprawidłowości w składzie moczu wymaga poszerzenia zakresu badań laboratoryjnych, a nawet wykonanie badań obrazowych, które pozwolą na wczesne rozpoznanie schorzenia. Badanie moczu Powszechnie…

Kreatynina – we krwi, w moczu. Niski i wysoki poziom kreatyniny

Kreatynina to związek będący produktem przemian zachodzących w komórkach mięśni szkieletowych. Wydalana jest prawie całkowicie z organizmu przez nerki. W rutynowej diagnostyce stanowi jeden z biochemicznych markerów oceny funkcji nerek. Co to jest kreatynina? Kreatynina powstaje w wyniku rozpadu kreatyny (uczestniczy w wytwarzaniu energii niezbędnej do skurczu mięśni) produkowanej w komórkach mięśni szkieletowych. Zatem jej ilość zależy od masy mięśniowej, a także od płci (wyższe wartości u mężczyzn niż u kobiet i dzieci)…

Kinaza kreatynowa – norma. Objawy i leczenie podwyższona kinazy kreatynowej

Kinaza keratynowa (CK) to enzym, który uczestniczy w odwracalnej reakcji przekształcenia kreatyny w wysokoenergetycznych produkt – fosfokreatynę. Największa ilość tego enzymu obecna jest w komórkach mięśni szkieletowych, mózgu oraz mięśnia sercowego. Oznaczenie aktywności CK wykorzystywane jest głównie w diagnostyce chorób mięśni szkieletowych oraz serca. Kinaza kreatynowa Mięśnie szkieletowe, serce czy mózg, aby pełnić swoje funkcje potrzebują wysokiego nakładu energii zmagazynowanej w postaci cząsteczek ATP. Kinaza…

Badanie AMH i jego wyniki – czym są? Niskie i wysokie AMH

AMH (ang. anty-Müllerian hormone), czyli hormon antymüllerowski, to glikoproteina odgrywająca istotną funkcję już na etapie życia płodowego. Stężenie AMH we krwi jest różne w zależności od płci i wieku. Od niedawna parametr ten znalazł zastosowanie m.in. w ocenie płodności. Hormon antymüllerowski produkowany jest zarówno u kobiet (przez komórki ziarniste pęcherzyków: pierwotnych, preantralnych i antralnych), jak i u mężczyzn (przez komórki Sertolego w jądrach). Już w 8. tygodniu życia płodowego zarodka płci męskiej…